Ο Αδαμάντιος Κοραής,(1748 Σμύρνη-1833 Παρίσι), και τα πιστεύω του για τους Οθωμανούς που πολλοί φροντίζουν λόγω διεθνισμού και ‘φιλίας’ με την γείτονα χώρα να αποκρύπτουν. Γράφει λοιπόν ο σπουδαίος αυτός Έλληνας:
“Εις το Αμστελόδαμον διέτριψα έξ έτη, καταγινόμενος εις το εμπόριον, και καθόσον μ’ εσυγχώρει η ασχολία του εμπορίου, εις την παιδεία, ενοχλούμενοι αδιαλείπτως από σφοδράν όρεξιν να μην επιστρέψω πλέον εις την τυραννούμενην πατρίδα μου. Το παιδιόθεν τρεφόμενον εις την ψυχήν μου κατά των Τούρκων μίσος, εκατήντησεν, αφού εγεύθην ευνομούμενας πολιτείας ελευθερίαν, εις αποστροφήν μανιώδη. Τούρκος και θηρίον άγριον ήσαν εις τον λογισμόν μου λέξεις συνώνυμοι, και τοιαύται είναι ακόμη, αν και εις των μισοχρίστων φίλων του τυράννου το Λεξικόν σημαίνωσι διάφορα πράγματα”(Α.Κοραή, Προλεγόμενα στους αρχαίους Έλληνες συγγραφείς και η αυτοβιογραφία του, πρόλογος Κ.Θ.Δημαρά, ΜΙΕΤ,1986, σελ. κ, κα’).
Και συνεχίζει:
“Ο σκοπός μου δεν ήτο να κατασταθώ , εις δύο πράγματα απέβλεπα, να κερδαίνω τον καιρόν να μη βλέπω Τουρκους, ή αν αναγκασθώ τελευταίον να τους ιδώ, να ζω μεταξύ τους ως ιατρός, επειδή το θηριώδες έθνος τούτο εις μόνους τους ιατρούς αναγκάζεται να υποκρούεται κάποιαν ημερότητα”(όπως προηγ.σελ.κα’).
Παρακάτω συμπληρώνει:
“με σχεδόν μόνον αυτόν ήταν η συχνοτέρα μου συναναστροφή εις τεσσάρων ετών διάστημα, όσον διέτριψα ακόμη εις την Σμύρνην, και το λοιπόν του καιρού κατέφευγα ολίγα στάδια μακράν της πόλεως εις την εξοχήν, δια να μη βλέπω Τούρκους”(ό.π. σελ. κβ’).
Η τουρκοκρατία είχε δυσμενέστατες επιδράσεις:
“η μακρά δουλεία αφανίσασα την παιδείαν του γένους, ήταν αδύνατον να μη φθείρη τον κλήρον, μηδέ να συγχύση τα θρησκευτικά μας φρονίματα, οποία όμως και οπόσα αν είναι τα αμαρτήματα των Ανατολικών χριστιανών παραβαλλόμενα με τας φρικτάς της Παπικής αυλής καταχρήσεις, εις την στάθμην της δικαιοσύνης, πρέπει να λογίζονται ολίγοι τινές προς ωκεανόν ύδατος σταλαγμοί. Και οι συνήγοροι της Παπικής αυλής, κατηγορούντες πικρώς δι’ αυτά τους Γραικούς κατηγορούν ανθρώπους ενοχλούμενους από κάρφος, τυφλωμένοι από παχύτατον δοκόν αυτοί”(ό.π. σελ. λβ’).
Τελευταία παρατηρώ στον τύπο και στα λίγα δημοσιεύματα για τον επιφανή αυτόν Έλληνα την αποφυγή αναφοράς στα αισθήματα του για τους Οθωμανούς. Το μίσος του θα έλεγα υπήρξε ασίγαστο.Επειδή πληθαίνουν τα άρθρα αυτών που ‘καλοβλέπουν’ την Τουρκοκρατία προχώρησα σε αυτήν την ανάρτηση.
Για την diafaneia.eu
Τασσώ Γαΐλα.
Αρθρογράφος-Ερευνήτρια.
