Το καινούργιον χωρίον του Σάββα
Νουβέλα, είδος λόγου όχι και σε τόσο μεγάλη χρήση επέλεξε ο Πάνος Αλεπλιώτης για να πραγματοποιήσει την πρώτη του εμφάνιση στα γράμματα.
Λίγο μεγαλύτερο από ένα μεγάλο διήγημα, η νουβέλα με την σειρά της-όπως και το διήγημα- ως επί το πλείστο είναι βιωματική. Και αυτό συμβαίνει και στην περίπτωση του Π. Α.
Αυτοβιογραφική, βιωματική δουλειά, Το καινούργιον χωρίον του Σάββα όπου ο συγγραφέας μέσα σε λίγες σελίδες ,που είναι η φόρμα της νουβέλας, κατορθώνει παρακολουθώντας την πορεία των ηρώων του να συμπυκνώσει την ουσία της υπόθεσης, ουσία με πολλά νοήματα που κουβαλούν οι καταστάσεις και οι δράσεις της περιόδου που εξελίσσεται το έργο φτάνοντας στην καρδιά των ανθρώπινων καταστάσεων. Σαφώς αν και είναι η πρώτη δουλειά του Π.Α., δεν μπορούμε παρά να του αναγνωρίσουμε ορατή τεχνοτροπική ευχέρεια που προφανώς οφείλεται στην μεγάλη του εμπειρία στον γραπτό λόγο και μιλάω για την πολυετή παρουσία του συγγραφέα στην αρθρογραφία κοινωνική και πολιτική στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο.
Βιωματική η νουβέλα όπου δεν συναντάμε κάποιο νεωτερικό ή μεταμοντέρνο ρεύμα αφηγηματικού λόγου αλλά οι τεχνικές της κινούνται σε ένα πιο παραδοσιακό πλαίσιο θυμίζοντας-όχι αντιγράφοντας, αλλά ποιοτικά- την περίοδο των ‘χρυσών’ διηγηματογράφων του 20ου αιώνα τύπου Δ. Βουτυρά.
Και θα διατηρούσα κάποιες επιφυλάξεις για την πρώτη δημιουργική δουλειά του Π.Α., αν δεν είχα διαβάσει και …. μια δεύτερη νουβέλα του Ψηλά το κεφάλι που κυκλοφόρησε ταυτόχρονα με την παρουσιαζόμενη, την: Το καινούργιον χωρίον του Σάββα.
Ελλάδα αρχές της 10ετίας του ’90. Τότε που έφθαναν στην χώρα μας μπουλούκια ολόκληρα όχι θιάσων –αλλά ίσως ναι, θίασοι σκιών…-, αλλά Ελλήνων του Πόντου από τα κράτη της τέως-σήμερα- Σοβιετικής Ένωσης.
Γεωργία- Αθήνα. Οι τόποι δράσης της νουβέλας του Π. Α.. Γεωργία η χώρα όπου ζει η οικογένεια των Ελλήνων ηρώων της νουβέλας μας. Απόγονοι προσφύγων – ακούσιων μεταναστών από την Ανατολή και την Μ. Ασία στα βουνά του Καυκάσου και τα παράλια της Γεωργίας για να γλυτώσουν από την βία των Τούρκων. Από την Γεωργία αρχές του ‘90 ξεκινούν οι περισσότεροι ‘ακούσια’ για μια νέα πατρίδα . Ποια;, Τα πατρώα εδάφη των αρχαίων προγόνων τους, η μυθική από τις διηγήσεις των γιαγιάδων τους μητέρα Ελλάδα.
Και τι συναντούν;
Μια αλλοπρόσαλλη, εχθρική χώρα, αφάνταστες στερήσεις την περιθωριοποίηση, βιώνουν την αγωνία των ανθρώπων που ζητούν απεγνωσμένα μια δουλειά, κατάθλιψη, απελπισία, αδυναμία προσαρμογής στα νέα δεδομένα… ψυχοφθόρες καταστάσεις και γενικά την μιζέρια της φτωχολογιάς που όμως όλα αυτά δεν πτοούν τον νεαρό ήρωα της νουβέλας μας που τελικά έχοντας ‘προσαρμοστεί στην Ελληνική απεχθή πραγματικότητα και βλέποντας την όλη κατάσταση με θετικό βλέμμα αποφασίζει να μείνει στην Ελλάδα και να δώσει τη μάχη για την Ιθάκη του….
Αισιόδοξο finale λοιπόν επιλέγει ο συγγραφέας για την νουβέλα του προφανώς λόγω της ύπαρξης φιλοσοφικού υπόβαθρου που μεταφέρεται και στον λογοτεχνικό λόγο του.
Ο Πάνος Αλεπλιώτης “πάτησε” στέρεα σε έναν δεδομένο αρχικό πυρήνα, την προσωπική εμπειρία για να την μεταφέρει στο χαρτί και να κάνει έτσι την πρώτη του εμφάνιση στα γράμματα μαζί με το εξίσου βιωματικό Ψηλά το κεφάλι που θα σας παρουσιάσω σύντομα.
Ιστορία-Πολιτική και Κοινωνιολογία οι τρείς επιστήμες που συναντώνται στις μόλις 64 σελίδες της νουβέλας.
Ο Μακεδόνας συγγραφέας με καταγωγή την Πυλαία Θεσσαλονίκης σπούδασε γεωλόγος στο Πανεπιστήμιο της Ουψάλα/Σουηδία όπου και ο τόπος κατοικίας του.
Το καινούργιον χωρίον
του Σάββα.
Εκδόσεις ΕΝΤΥΠΟΙΣ/Ιούνιος 2019.
Κείμενο
Τασσώ Γαΐλα
Αρθρογράφος-Ερευνήτρια
