Ο θεσμός της Black Friday, κατά τον οποίο τα καταστήματα που συμμετέχουν προβάλλουν πολύ δελεαστικές προσφορές σε επιλεγμένα προϊόντα για περιορισμένο αριθμό ημερών, αντιμετωπίζεται από πολλούς καταναλωτές ως ευκαιρία για αγορές.
Η Ε.Ε.Κ.Ε.-Παράρτημα Χίου συστήνει στους καταναλωτές να είναι ιδιαιτέρως προσεκτικοί και να μη δελεάζονται από φαινομενικά εντυπωσιακές προσφορές.
Ειδικά τη φετινή χρονιά, με την ακρίβεια να επιβαρύνει στον μέγιστο βαθμό τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς, η ιεράρχηση των αναγκών και η έρευνα αγοράς καθίστανται πιο αναγκαίες από ποτέ.
Η Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας της ΓΣΕΕ, προτείνει διαχρονικά την τήρηση πέντε κανόνων που διασφαλίζουν ότι οι καταναλωτές δεν θα πέσουν θύματα “προσφορών”:
1. Να κάνουν έρευνα αγοράς και να ελέγχουν όχι μόνο την τιμή (αρχική και νέα) αλλά και την ποιότητα των προϊόντων. Επίσης να αναζητούν στο διαδίκτυο την τιμή του προϊόντος που πρόκειται να επιλέξουν βάσει κωδικού ή αριθμού μοντέλου, ώστε να είναι βέβαιοι ότι η τιμή που έχουν εντοπίσει είναι η πιο συμφέρουσα.
2. Να οριοθετήσουν τις ανάγκες τους και να προγραμματίσουν με λίστα τις αγορές που πρόκειται να κάνουν, οι οποίες θα συμβαδίζουν με τον προσωπικό ή οικογενειακό τους προϋπολογισμό αποφεύγοντας αλόγιστες δαπάνες
3. Να ενημερωθούν για τις λεπτομέρειες και τους όρους της συναλλαγής τους όταν αγοράζουν προϊόντα με δόσεις. Ιδίως για αγορές με πιστωτική κάρτα, να είναι πάντα ενημερωμένοι για τους όρους και τις προϋποθέσεις της συγκεκριμένης αγοράς. Ιδίως να ερευνούν αν και κατά πόσο επιβάλλονται τόκοι στην αγορά αυτή, αφού, στην περίπτωση αυτή, το κόστος αγοράς αυξάνει ραγδαία.
4. Ειδικά για τη συγκεκριμένη ημέρα αλλά και γενικά για όλες τις εκπτωτικές περιόδους, πρέπει να λαμβάνουν υπόψη ότι σε κάθε ανακοίνωση περί μείωσης τιμής υποδεικνύεται η προγενέστερη τιμή που εφάρμοζε ο προμηθευτής κατά τη διάρκεια του χρονικού διαστήματος των τριάντα (30) ημερών πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής. Ανακοίνωση μείωσης της τιμής είναι κάθε ανακοίνωση του εμπόρου ότι έχει μειώσει την τιμή που χρεώνει για ένα προϊόν ή υπηρεσία.
Για παράδειγμα, η μείωση της τιμής μπορεί να έχει τη μορφή:
- Ποσοστού (%), π.χ. «20% έκπτωση»
- Συγκεκριμένου ποσού, π.χ. «10 ευρώ έκπτωση»
- Αναγραφής νέας (χαμηλότερης) τιμής μαζί με την αναγραφή της προγενέστερης (υψηλότερης) τιμής που εφαρμόστηκε. Η προηγούμενη τιμή μπορεί να εμφανίζεται σε διαγραμμένη μορφή. Π.χ. «τώρα 50 ευρώ, πριν 100 ευρώ» ή «50 ευρώ »
- Άλλων διαφημιστικών πρακτικών, όπως «αγοράστε σήμερα χωρίς να πληρώσετε τον ΦΠΑ», η οποία ενημερώνει τον καταναλωτή ότι η μείωση της τιμής ισούται με την αξία του ΦΠΑ (χωρίς να σημαίνει ότι ο ΦΠΑ δεν εισπράττεται)
- Ανακοινώσεις όπως «εκπτωτική» τιμή, «ειδικές προσφορές» ή «προσφορές Black Friday». Θυμίζουμε ότι ως τιμή νοείται η πραγματική τιμή πώλησης που διαθέτει το προϊόν υπηρεσία ο έμπορος.
5. Να ζητάνε πάντα την απόδειξη για τα προϊόντα που έχουν αγοράσει. Σε περίπτωση που το προϊόν είναι ελαττωματικό και θελήσουν να το επιστρέψουν ή να το αλλάξουν, η επίδειξη της απόδειξης είναι απαραίτητη.
Καλό θα ήταν να γνωρίζουν όλοι ότι η καταναλωτική φρενίτιδα που με τεχνικές marketing δημιουργούν μεγάλοι παράγοντες του εμπορίου (Βlack Friday, άνοιγμα καταστημάτων τις Κυριακές, λευκές νύκτες κ.λπ.) έχει ως αποτέλεσμα την υποσυνείδητη άσκηση ψυχολογικής πίεσης στον καταναλωτή, ο οποίος αισθάνεται ότι “πρέπει” να εκμεταλλευτεί τις προσφορές σπεύδοντας στα μαγαζιά.
Στο σημερινό πλαίσιο της εκρηκτικής ακρίβειας σε αγαθά πρώτης ανάγκης, ο καταναλωτής οφείλει να ενεργεί τις αγορές του με σύνεση και περίσκεψη.