Κριτική προσέγγιση: Τασσώ Γαΐλα
Νουβέλα, το είδος της λογοτεχνικής πεζογραφίας, γνωστό από την αρχαιότητα , με έκταση –κάτι ανάμεσα σε διήγημα και μυθιστόρημα-, και χαρακτηριστικό της τον ρεαλισμό και την συγκεκριμένη πλοκή.
Ένας από τους γνωστότερους εκπροσώπους της νουβέλας τον 20ό αιώνα υπήρξε ο Τζαίημς Τζόυς(Οι Δουλβιναίζοι κλπ) ενώ προηγούμενα και στην εποχή του ρομαντισμού στην νουβέλα διακρίθηκαν ο Πούσκιν, ο Γκόγκολ κλπ.
Νουβέλα και το πρόσφατο βιβλίο στην εργογραφία του φαρμακοποιού και ταυτόχρονα πασίγνωστου πιανίστα Γιώργου- Ξάνθιππου Τροχόπουλου, ο οποίος ρίχνει το βάρος του περισσότερο στην ηθογραφία και την ψυχογραφία των χαρακτήρων κι όχι τόσο στα αναφερόμενα επεισόδια και την πλοκή τους. Χαρακτηριστικό –το τελευταίο- της νουβέλας, πράγμα που δείχνει ότι ο φαρμακοποιός, πιανίστας και συγγραφέας μας σε συνδυασμό με τον καλλιεργημένο , έντεχνο και χωρίς εκρήξεις λόγο του είναι κάτοχος του είδους και του θέματος που μας παρουσιάζει.
Πλοκή της νουβέλας: Βάντα δεν είναι το όνομα κάποιας … ρομαντικής ηρωίδας, αλλά τοποθεσίας στην Βόρεια Ελλάδα όπου η οικογένεια του ήρωα-πρωταγωνιστή θα επιλέξει να κτίσει την μόνιμη κατοικία της. Εδώ, σε αυτό το σπίτι της Βάντα θα παιχτεί ένα μεγάλο μέρος της ιστορίας μας…. Δραματικής ιστορίας με τον κεντρικό μας ήρωα Πωλ ,τον πατέρα της οικογένειας να … μετατρέπεται σε ΑμεΑ, να μένει κατάκοιτος από ανίατη ασθένεια.
Σαφώς, Πολιτισμός είναι το προιόν και ο σκοπός της πνευματικής ζωής(= το σύνολο των ψυχικών φαινομένων, από τα οποία γεννάται και αποκρυσταλλούται ο πολιτισμός).
Πολιτισμός, η εν γένει στάση του ήρωα και πατέρα τριών παιδιών της νουβέλας Βάντα, ήρωα ανθρώπου του οποίου η μεγάλη αντοχή συντηρείται και γεννιέται από την ψυχή του. Η πίστη και η αγάπη στην οικογένεια του δεν τον αφήνουν παρά την κλονισμένη του υγεία να λυγίσει. Είναι άνθρωπος που από σύγχρονος δραστήριος επιστήμονας θα μετατραπεί σταδιακά σε ένα ‘ακίνητο κουβάρι’ καθηλωμένο σε ένα κρεβάτι με πλήρη εξάρτηση από τα λοιπά μέλη της οικογένειας του, άνθρωπος με σιδερένια αντοχή που τελικά δεν θα καταρρεύσει κι ενώ τα χρόνια κυλούν στη χοάνη της αλλοίωσης και της ανυπαρξίας μένει σταθερός και μαχητής στις επάλξεις της ζωής.
Με δυο λόγια , η νουβέλα Βάντα εξετάζει τις μεταλλαγές που θα φέρει ανεπαίσθητα ή βίαια ,η χωρίς θεραπεία ασθένεια του πατέρα της οικογένειας (Σκλήρυνση Κατά Πλάκας) όχι μόνο στον ήρωα μας αλλά και στα λοιπά μέλη της. Στην σύζυγο και τα τρία τους παιδιά. Αυτή δε την αλλαγή ‘σκυτάλης’ στη ζωή των προσώπων της νουβέλας ο συγγραφέας της ο Γ.Ξ.Τροχόπουλος,την αποδίδει με ικανότητα στην ψυχογράφιση όλων των χαρακτήρων, με λεκτική εγκράτεια, με πραγματική ανθρωπιά και τέλος με «στάγδην» εκδηλούμενη λυρική ευαισθησία.
Πυκνός λόγος, άνεση στην διήγηση και ένα κομμάτι του βιβλίου αφιερωμένο στην Γενοκτονία των Αρμενίων το 1915 από τους Τούρκους, κι αυτό με αφορμή την αρμενική καταγωγή του πρωταγωνιστή της νουβέλας.
Αφήνουμε την οικογένεια του πρόσφυγα Πωλ Τσορμπατζιάν να ζει ευτυχισμένη στο σπίτι τους στην Βάντα με την πεποίθηση ότι η παρουσιαζόμενη σήμερα αξιοσημείωτη νουβέλα θα καταστεί πρότυπο και οδηγός όχι μόνο πασχόντων συνανθρώπων αλλά και του περιβάλλοντος τους και όσων ασχολούνται με ευαίσθητα θέματα υγείας και πνευματικής ισορροπίας.
Βάντα
Εκδόσεις Άλφα πι / Ροδοκανάκη 7/Χίος/www. alfapiprint.gr
Συγγραφέας: Γιώργος-Ξάνθιππος Τροχόπουλος/Βενιζέλου 32/59132,Βέροια.
Κείμενο
Τασσώ Γαΐλα
Αρθρογράφος-Ερευνήτρια
