Έχοντας βιώσει μία περίοδο κακοδιαχείρησης του δημόσιου οικονομικού τομέα τα τελευταία 30 χρόνια ο Έλληνας, όλο και περισσότερο ακούει ευνοικά διακείμενος τα κελεύσματα των οικονομικών αναλυτών διεθνών και εγχώριων, τα οποία μας μεταδίδουν την αναγκαιότητα ξεπουλήματος – ιδιοτικοποίηση δεν μπορεί να το πει κανείς – της δημόσιας περιουσίας, και την απαξίωση οτιδήποτε βρίσκεται υπό κρατικό έλεγχο. Η πίεση των μνημονίων να προχωρήσει το κράτος σε ιδιοτικοποιήσεις ενέτειναν ακόμη περισσότερο τον τόνο αυτών των κελευσμάτων. Οι Σειρήνες ακούγονται πάντα ως αναγκαίο κακό και ως τελική λύση στον κόσμο. Και φυσικά υπάρχει πάντα και ένας μόνιμος και χρήσιμος κακός στο έργο, ένας κακός που δήθεν δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί αλλιώς, παρά μόνο με την ιδιοτικοποίηση. Ο κακός αυτός λέγεται συνδικαλιστής, ένα βλαβερό ζιζάνιο κατά τα λεγόμενα των οικονομικών αναλυτών, το οποίο απλώνει ρίζες παντού σαν καρκίνωμα, και απειλεί να αποσαθρώσει ολόκληρο τον “υγειή” οργανισμό. Φυσικά αυτό το ζιζάνιο μόνο στην Ελλάδα παρουσιάζει τέτοια άνθιση, προφανώς το κλίμα και το έδαφος το ευνοεί, ενώ σε όλες τις άλλες χώρες του πλανήτη, και δη στην εύπορη Εσπερία, το ζιζάνιο αυτό δεν ενοχλεί κανέναν. Στην περίπτωση αυτή ταιριάζει η παροιμία Η στραβός είν ο γυαλός ή στραβά αρμενίζουμε. Ή μήπως δεν ισχύει τίποτα από τα δυο, και απλά θέλουν να μας πείσουν ότι έτσι είναι;
Η κατάσταση με τις ΔΕΚΟ σήμερα.
Όπως ήδη αναφέρθηκα και στην αρχή αυτού του άρθρου, ολόκληρος σχεδόν ο δημόσιος τομέας πέρασε μία περίοδο απόλυτης κακοδιαχείρισης τα τελευταία 30 χρόνια. Επιχειρήσεις υπό την πίεση του εκλογικού σώματος κρατικοποιήθηκαν, διορίστηκε ένας ανεξέλεγκτος αριθμός κομματικών φίλων, δόθηκαν μισθοί που ξεπερνούσαν κατά πολύ τον μέσο όρο μισθοδοσίας της χώρας, για να μην αναφερθούμε σταν αναρίθμητα σκάνδαλα, πολλά από τα οποία εκδικάστηκαν από την δικαιοσύνη, και τα οποία φόρτωσαν τα κρατικά ταμεία με σωρεία χρεών, που σε μεγάλο βαθμό, αν όχι στον μεγαλύτερο, ευθύνονται και για την χρεοκοπία της χώρας.
Η χρεοκοπία του 10 έφερε και το οριστικό τέλος αυτής της εποχής. Πλέον δεν υπήρχαν δυνατότητες να ακολουθηθεί μία τέτοια πολιτική περαιτέρω, ενώ τα μνημόνια ανάγκασαν την χώρα να προβεί σε μία σειρά ιδιοτικοποιήσεων, οι οποίες μέσα στον κυκεώνα της κρίσης, οδήγησε σε προχειρότητες και σε ξεπουλήματα ουσιαστικά αποικιακού χαρακτήρα, όπου κραυγαλέες περιπτώσεις ήταν αυτές των αεροδρομίων και του ΟΣΕ. Κανείς δεν αμφισβητεί τις ατασθαλίες που έγιναν από τους πρώην διαχειριστές των δημοσίων εταιριών, κανείς δεν αμφισβητεί το γεγονός ότι ο δημόσιος τομέας γενικά χρήζει πλήρους αναδιαμόρφωσης και ριζικών αλλαγών προκειμένου να αλλάξει το μοντέλο λειτουργίας και η νοοτροπία. Στην προκειμένη όμως περίπτωση των μαζικών εκποιήσεων ακόμη και τομέων στρατηγικού χαρακτήρα για μία χώρα, η χώρα αυτή αποδεικνύει ότι δεν είναι σε θέση να λειτουργήσει από μόνη της, αυτοαποδομείται στα μάτια των πολιτών της και των ξένων παρατηρητών, όσο ευγενικοί και αν είναι αυτοί, πάνω από όλα όμως, χάνει την ευκαιρία να προωθήσει μόνη της την ανάπτυξη της οικονομίας της ξανά. Όπως έχω ξαναγράψει σε παλαιότερο άρθρο μου, δεν φταίει το όχημα αν ο οδηγός δεν είναι έμπειρος.
Λίγο πολύ τα στοιχεία είναι σε όλους γνωστά. Μόνο πέντε ΔΕΚΟ χρωστάνε στο δημόσιο 3 δις Ευρω, με πρωτοστάτη την υπερπροβληματική ΛΑΡΚΟ, η οποία από μόνη της χρωστάει μόνον στην ΔΕΗ 350€ εκ, και κάθε μήνα καταγράφει ζημίες 5,5€ εκ!!! Ακολουθούν τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά, τα ΕΛΤΑ, η ΕΛΒΟ, και η ΕΑΒ. Σε κάθε λογικά σκεπτόμενο άνθρωπο, η πώλησή τους, ή η εκποίηση περιουσιακών στοιχείων τους φαίνεται ως η μόνη λύση. Και εδώ αρχίζουν οι ενστάσεις. Ποιος είναι τόσο βλάκας να αγοράσει μία επιχείρηση πρακτικά μη βιώσιμη, και να ρίξει μέσα κάποια εκκατομύρια για την αναγέννησή τους; Επίσης, γιατί να πωληθούν εταιρίες ζημιογόνες, αφήνοντας τα χρέη τους στο Δημόσιο, δηλαδή σε εμάς τους φορολογούμενους; Με αυτό το σκεπτικό, θα μπορούσε το Δημόσιο να αναδιαπραγματευθεί τα χρέη τους, και να τα πληρώσει εντός κάποιου χρονικού διαστήματος. Ούτως ή άλλως το ίδιο θα έκανε με ή χωρίς την πώληση της εταιρίας. Ήδη η διαφαινόμενη πώληση της ΔΕΔΔΗΕ του κερδοφόρου τμήματος της ΔΕΗ με πάγια 3€ δις, δείχνει τον γνωστό δρόμο του ξεπουλήματος των ασημικών, αφήνοντας τον χρεωμένο τομέα της εταιρίας στο Δημόσιο. Προφανώς στην ΔΕΔΔΗΕ οι συνδικαλιστές ήταν πιο συνεργάσιμοι με την διεύθυνση από ότι στα άλλα τμήματα της επιχείρησης….
Εδώ έρχεται και το ερώτημα αν οι περισσότερες εκ των ΔΕΚΟ για τις οποίες συζητείται η πώλησή τους, είναι όντως ανίατες περιπτώσεις, όπως μας λένε.Θα φωτογραφίσω μόνον τις πιο τρανταχτές. περιπτώσεις εν συντομία.
ΔΕΗ
Ο εθνικός μας ενεργειακός πάροχος. Της χρωστούνε χονδρικά 2,8€ δις. Οι 66.000 μεγαλοοφειλέτες της χρωστούνε όσα οι λοιποί 1,5 εκατομύριο μικροοφειλέτες. Αν βάλουμε και τους τελικούς πελάτες, αυτούς δηλαδή που σταμάτησαν τις οικονομικές τους δραστηριότητες ή αυτούς των οποίων κόπηκε η παροχή ρεύματος, τότε ο αριθμός ανεβαίνει στους 2,2 εκατομύρια οφειλέτες. Από τα 2,8€ δις, τα 318€ εκατομύρια έχουν ήδη μπει σε διαδικασία διακανονισμού. Τα μεικτά αποτελέσματα χρήσης του 2019 ανήλθαν στα 4.931€ έναντι 4.741€ του 2018. Εκτός από τα χρήματα που έχασε από πελάτες οι οποίοι έκλεισαν τις οικονομικές τους δραστηριότητες ή αρνούνται να πληρώσουν κρυμμένοι πίσω από κρατικές ομπρέλλες, η ΔΕΗ υποχρεώθηκε από τα τέλη του 2016 να πουλά ρεύμα στους ανταγωνιστές της ιδιώτες σε τιμή κάτω του κόστους παραγωγής, ώστε να μπορούν οι ανταγωνιστές της να διευρύνουν την πελατεία τους, πράγμα που οδηγεί στην “ φιλελευθεροποίηση” της αγοράς. Η συνολική επιβάρυνση φτάνει τα 600€ εκκατομύρια. Οι ιδιώτες αφοσιώθηκαν περισσότερο στις εξαγωγές ρεύματος αντί να διαθέσουν κεφάλαια επέκτασης στην εγχώρια αγορά, κάτι το οποίο δείχνει να κάνουν μόλις τώρα, χάρις στην αύξηση τιμολογίων και την μείωση της έκπτωτης συνέπειας από 10 σε 5%, που έκανε χρήση το 65% των πελατών της ΔΕΗ. Και κάπως έτσι λειτουργεί η ελεύθερη αγορά στην Ελλάδα, εκ του ασφαλούς και χωρίς κόπο.
Επιπλέον προβλήματα στην πορεία της εταιρίας προβάλλονται από την ανάγκη αποδέσμευσης της παραγωγής ρεύματος από τον λιγνίτη, ένα ορυκτό το οποίο η ΕΕ αποφάσισε να σταματήσει την χρήση του εξαιτίας της βλάβης που επιφέρει στο περιβάλλον. Αυτό θα σημάνει αρνητικές αλλαγές σε περιοχές που ουσιαστικά ζούνε από τα εκεί εργοστάσια της ΔΕΗ, όπως την Πτολεμαίδα, Μεγαλόπολη, Αλιβέρι, κλπ. Ο καιρός να στραφεί η εταιρία σε άλλες μορφές ενέργειας έχει ήδη προ πολλού σημάνει, για να είμαστε ειλικρινείς η Ελλάδα σε αυτό το σημείο άργησε περίπου 30 χρόνια.
Τι μπορεί όμως να επιτύχει μία ιδιοτικοποίηση; Κατά πόσο μπορεί να εξυπηρετήσει σε μία χώρα όπου εκτός της μικρής αγοράς της, η κατανάλωση έχει υποστεί καθίζηση; Μία ιδιοτικοποίηση πρέπει να εξασφαλίζει έσοδα για το κράτος, να εγγυάται μέσω του ανταγωνισμού μια τιμολογιακής μορφής αποτελεσματικότητα, και να διασφαλιστούν και άλλοι κοινωνικοί στόχοι. Η ως τώρα πορεία των ιδιοτικοποιήσεων σε διεθνές επίπεδο στον τομέα της ενέργειας και της ύδρευσης έδειξαν τα αντίθετα αποτελέσματα. Οι τιμές αυξήθηκαν για να δικαιολογηθεί το κόστος επένδυσης και μεγάλος αριθμός εργαζομένων απολύθηκαν, ενώ οι διάφοροι αναταγωνιστές συγχωνεύτηκαν μεταξύ τους δημιουργώντας σχεδόν μονοπωλιακές καταστάσεις που επέβαλλαν τιμές καρτέλ. Δεν είναι περίεργο ότι οι μεγαλύτερες οικονομίες στην Ευρώπη κρατούνε ακόμη τους ενεργειακούς τους παρόχους υπό την αιγίδα τους. Κατά αυτό τον τρόπο μπορούν να ελέγξουν και προστατεύσουν μεγάλες επιχειρήσεις τους με έμμεσες επιδοτήσεις ρεύματος, που σε μία βιομηχανία σημαίνει τόσα πολλά, ή στον αγροτικό τους τομέα. Παράλληλα ο εθνικός πάροχος είναι σε θέση να ενισχύσει με παραγγελίες εξοπλισμού εγχώριες βιομηχανιές, ενισχύοντας έτσι εκτός από την βιομηχανία, και προγράμματα έρευνας πάνω στην ανάπτυξη νέων καινοτομικών προιόντων, πράγμα που δεν θα έκανε ένας ξένος επενδυτής. Τι θα έπρεπε να κάνει το κράτος; Ήδη η κυβέρνηση έχει αρχίσει να βαδίζει σε έναν σωστό δρόμο. Το νέο πλάνο εξυγίανσης με ακύρωση της μονιμότητος των υπαλλήλων, προγράμματα εθελουσίας εξόδυ και διακανονισμούς χρεών, είναι μία καλή αρχή. Η εταιρία θα έπρεπε να βαδίσει σε καθαρά πρότυπα της αγοράς. Να σταματήσει την παροχή ρεύματος σε αυτούς που δεν πληρώνουν, να προχωρήσει σε κατάσχεση περιουσιακών στοιχείων σε αυτούς που χρωστάνε, να τοποθετηθεί ένα αξιόλογο μανατζμεντ διεθνούς εμπειρίας και έξω από κομματικά κριτήρια, το οποίο θα δουλέψει με νοοτροπία μεγάλης πολυεθνικής, να επεκταθεί η ΔΕΗ και εκτός Ελλάδος, πρώτα στα Βαλκάνια, και αργότερα και εκτός, ώστε να αυξήσει τα μερίδια αγοράς, αλλά και την παργωγικότητά της. Είναι αδιανόητο να είμαστε η ισχυρότερη οικονομία στην γειτονιά μας, και να κρατάμε φυλακισμένο τον εθνικό μας ενεργειακό πάροχο μέσα στα στενά όρια της χώρας μας.
ΕΛΒΟ,ΕΑΒ.
Αν κάποιος τομέας της ελληνικής βιομηχανίας αξίζει τον τίτλο του Βατερλώ, αυτός είναι ο αμυντικός. Πλεονάζον προσωπικό, αυθαίρετοι διορισμοί, σκάνδαλα, προχειρότης, έλλειψη πρωτοβουλιών, έλλειψη ερευνητικών προγραμμάτων, υπερπληθώρα υψηλόμισθων, αλλά και υπονόμευση εκ των έσω, από το ίδιο το κράτος.
Μόνο η ΕΛΒΟ είναι γνωστή για την παραγωγή και συναρμολόγηση αρμάτων μάχης, οχημάτων μεταφοράς προσωπικού, λεοφωρείων, φορτηγών, αυτοκινήτων, κλπ. Ιδρύθηκε το 1972 με σκοπό να κάνει την Ελλάδα ανεξάρτητη στον τομέα των αυτοκινήτων και αρμάτων. Μετά την αποχώρηση το 2010 του μεγαλομέτοχου της επιχείρησης Μυτηλιναίου, η εταιρία πήρε την κατιούσα, ώστε τελικά τον Φλεβάρη του 2014 να μπει σε καθεστώς εκκαθάρισης, έχοντας ζημιές των 170€ εκ και υποχρεώσεις των 85,4€ εκ. Μέχρι στιγμής τρεις διαγωνισμοί για την ιδιοτικοποίησή της που έγιναν έμειναν άκαρποι. Κύριοι διεκδικητές η γερμανική Krauus-Maffei κατασκευάστρια των αρμάτων Leopard, και η νοτιοαφρικανική Paramount. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η δήλωση του πρώην υπουργού αμύνης Π. Καμμένου στην ΔΕΘ το 2018, ότι στον τελευταίο διαγωνισμό η νοτιοαφρικανική εταιρία είχε υποσχεθεί την διασφάλιση όλων των θέσεων εργασίας, αλλά ο εκκαθαριστής που είναι η Ernst and Young λειτουργεί υπέρ των Γερμανών, οι οποίοι θα ήθελαν να κλείσουν την επιχείρηση, και να εισάγουν απυθείας από τα εργοστάσια τους στην Γερμναία. Η δήλωση αυτή ακόμη δεν απετέλεσε σημείο εκκίνησης έρευνας γύρω από το ζήτημα. Γεγονός όμως είναι, ότι υπάρχουν και άλλες καταγγελίες υπονόμευσης της εταιρίας εκ των έσω, όπως η περίπτωση της παραγγελίας συντήρησης και παραχώρησης ΒΜΡ στην Αίγυπτο το 2015, όπως επίσης και κατασκευής 250-300 Hummer για τον ιρακινό στρατό, οι οποίες σταμάτησαν με άνωθεν εντολές. Έντονα συζητείται στους διαδρόμους της εταιρίας ότι στόχος των αρμοδίων είναι το ξεπούλημα της εταιρίας στην γερμανική Krauss Maffei, η οποία θέλει να βάλει στο χέρι εκτός από τα αντισταθμιστικά οφέλη αξίας 67€ εκ, και το κέντρο ελέγχου ηλεκτρομαγνητικής συμβατότηας, ένα από τα δύο που υπάρχουν σε όλη την Ευρώπη!!!
Εταιρίες σαν την ΕΛΒΟ δεν πωλούνται. Διατηρούνται με νύχια και με δόντια. Τόσο η ΕΛΒΟ, όσο και η ΕΑΒ, αλλά και τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά θα πρέπει να ενταχθούν σε μία κοινή ομπρέλλα υπό την αιγίδα του Υπουργείου Αμύνης, το οποίο θα τροφοδοτεί αυτές τις επιχειρήσεις με απευθείας παραγγελίες και ερευνητικά προγράμματα, ενώ αυτές θα λειτουεγούνε με καθαρά σύγχρονο και αυτόνομο οικονομικό μανατζμεντ κατά τα τουρκικά πρότυπα. Η Άμυνα δεν ιδιοτικοποιείται, και όποιος το πιστεύει αυτό, αγγίζει τα όρια εθνικής προδοσίας. Εκτός αυτού, η χώρα έχει ανάγκη μιας επιχείρησης κατασκευής οχημάτων, τόσο για τις ανάγκες του στρατού της, όσο και για πολιτικές της ανάγκες. Μια αυτοκινητοβιομηχανία σύμφωνα με το αμερικανικό μοντέλο αγοράς, δημιουργει για κάθε θέση εργασίας στην ίδια, επιπλέον 10 θέσεις στους προμηθευτές της, και 4 στην κατανάλωση.
Στην ΕΑΒ η σκιά των σκανδάλων της διοίκησης Φιλιππάκου πέφτει βαριά. Ακόμη πιο βαριά πέφτει στους ώμους της δικαιοσύνης, η οποία από το 2013 οπότε και βγήκε το σκάνδαλο στην φόρα μέχρι και σήμερα, δεν λέει να ανοίξει το συρτάρι με τα αρχεία….
Η διοίκηση Φιλιππάκου ευθύνεται ούτε λίγο ούτε πολύ για ένα ποσό κοντά στο 1€ δις. Μόνον οι οδηγοί του προέδρου και του διευθύνοντος συμβούλου ελάμβαναν 32.000€ έκαστος για υπερωρίες τον χρόνο!!!! Δίνοταν αναθέσεις έργων σε υπεργολάβους ενώ την ίδια στιγμή τα έργα αυτά μπορούσαν να διεκπαιρεωθούν από το υπάρχον προσωπικό. Η εταιρία ήρθε σε τέτοια κατάσταση, ώστε συνήψε δάνεια 730€ εκ με εγγύηση του Δημοσίου. Οι εγγυήσεις κατέπιπταν, και τα δάνεια τα πλήρωνε το Δημόσιο. Απασχολούσε δύο γιατρούς, οι οποίοι εργάζοταν και στο ΙΚΑ, όπου και αμοίβοταν επίσης, ενώ τα μέλη του ΔΣ αμοίβοταν για κάθε συνεδρίαση, ακόμη και όταν τα πρακτικά υπογράφοταν διά περιφοράς χωρίς να έχει γίνει συνεδρίαση. Από το 2004 ως το 2010, οι θέσεις γενικών διευθυντών αυξήθηκαν από 2 σε 6, των διευθυντών από 17 σε 30, και των τομεαρχών απο 58 σε 90. Η μόνη θέση που έμενε κενή σε αυτό το διάστημα, ήταν αυτή του διευθυντή εσωτερικού ελέγχου!!!!! Και κάπως έτσι χρεοκοπήσαμε, ενώ η δικαιοσύνη κωλλυσιεργεί, με αποτέλεσμα οι υπαίτιοι να μένουν ανενόχλητοι λόγω παραγραφής. Εκεί όμως που η κατάσταση αγγίζει πλέον τα όρια του ανέκδοτου, ήταν όταν το 2009 και το η ΕΑΒ έκανε δωρεές στην ΜΚΟ Διεθνής Διαφάνεια Ελλαδας 50.000€ και 40.000€ έκαστη, της οποίας ταμίας ήταν ο ίδιος ο Φιλιππάκος!!!! Ακόμη αναρρωτιέμαι γιατί η νυν κυβέρνηση τον κάλεσε Ελλάδα και αντί να τον οδηγήσει στο ανακριτικό, τον τοποθέτησε σε θέση υπαλλήλου στο ΥΠΕΞ…
Παρόλα αυτα η ΕΑΒ είναι αναγκαία, ως όχημα ενίσχυσης της πολεμικής μας αεροπορίας, και ως όχημα προώθησης ερευνητικών προγραμμάτων τα οποία μπορούν να φέρουν εκτός από άμμεσα κέρδη στον αμυντικό τομέα, και οικονομικά οφέλη απο την ανάπτυξη νέων προιόντων και πατεντών. Η ΕΑΒ διαθέτει εμπειρία στην αναβάθμιση αεροσκαφών τόσο πολεμικών όσο και μεταφορικών, μία εμπειρία η οποία μπορεί να της ανοίξει νέες αγορές και ευκαιρίες συμμετοχής σε διεθνή εξοπλιστικά προγράμματα. Οι στόχοι της εταιρίας να μπει στους ΟΕΜ-Original Equipment Manufacturer-είναι ρεαλιστικοί, η ανάπτυξη εγχώριου UAV είναι εκ των ουκ άνευ, ενώ αν το θελήσει η πολιτική ηγεσία, μπορεί να τοποθετηθεί ένα σοβαρό μάνατζμεντ-όχι σαν τους φίλους που διόρισαν κάποτε- το οποίο θα προωθήσει εγχώρια ερευνητικά προγράμματα μόνο του ή σε συνεργασία με ξένους συνεταίρους. Η χώρα μας έχει το ανθρώπινο δυναμικό για να στηρίξει τέτοια προγράμματα, και να παράγει προιόντα ανταγωνιστικά τα οποία θα κερδίσουν μερίδιο και στις διεθνείς αγορές.
Πάγια θέση μου είναι ότι στην κοινή ομπρέλλα υπό την αιγίδα του ΥΠΑΜ των ΕΛΒΟ και ΕΑΒ, θα έπρεπε να βρίσκονται και τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά, βασικός συντελεστής για την ανάπτυξη μιας αυτόνομης εξέλιξης του πολεμικού μας στόλου. Και σε αυτή την περίπτωση θα έπρεπε να ακολουθηθεί το τουκρκικό μοντέλο υπαγωγής των επιχειρήσεων στο ΥΠΑΜ, εξαίρεσής τους από τις δανειακές υποχρεώσεις της χώρας, μετατροπής τους σε κρατικές επιχειρήσεις, και ανάπτυξης ενός παράλληλου κλάδου ανάπτυξης προιόντων πολιτικού ενδιαφέροντος για αυτοχρηματοδότηση. Όσο βαρύ και αν είναι το πρόστιμο των 700€ εκ από την ΕΕ για τις παράνομες επιδοτήσεις, τα Ναυπηγεία πρέπει να μείνουν ζωντανά για εθνικούς λόγους. Η δωρεά 18€ εκ από το Ιδρυμα Νιάρχος για την ολοκλήρωση εργασιών 4 υποβρυχίων και την ναυπήγηση τορπιλακάτων, είναι μία κίνηση που δείχνει ότι η διάσωση των Ναυπηγείων έχει αρχίσει να απασχολεί όλο και περισσότερο την ελίτ της χώρας σε αυτούς τους δύσκολους και πονηρούς καιρούς.
Τα ναυπηγεία είναι σε θέση να κατασκευάσουν και άλλα προιόντα εκτός από πλοία, βαγόνια, αμαξώματα, συρμούς του Μετρό, ενώ διαθέτουν και την μεγαλύτερη μόνιμη δεξαμενή στην Μεσόγειο χωρητικότητος 500.000 τόνων. Δυστυχώς όπως έχουν δείξει τα πράγματα, αν δεν περιέλθει στους κόλπους του Δημοσίου, τα Ναυπηγεία δεν πρόκειται να βρούνε αντάξιο επενδυτή, με αποτέλεσμα να κλείσουν και να αφήσουν τη χώρα χωρίς συντηρητή και κατασκευαστή πλοίων, μία χώρα που τον μόνο φίλο που είχε και έχει, είναι η θάλασσα.
ΕΛΠΕ
Και εάν για τις χρεωμένες επιχειρήσεις υπάρχει το άλλοθι των αρνητικών αποτελεσμάτων και του βάρους που καλούνται να επωμιστούν οι φορολογούμενοι, για την κερδοφόρα ΕΛΠΕ, τι μπορεί να πει κανείς; Με τζίρο το 2018 στα 9.769€ δις, και κέρδη προ φόρων 750€ εκ, ποιος είναι ο λόγος να πωληθεί ένα άλογο που κερδίζει κάθε κούρσα; Τα έσοδα από τους φόρους και μόνο είναι ικανά να καλύψουν αρκετές φορές το τίμημα της πώλησης, ενώ σε περίπτωση πώλησης, κανείς δεν ξέρει που θα καταγράφονται τα κερδη μέσω κάποιας άγνωστης off shore, και τι έσοδα θα μένουν στο κράτος, ενώ παράλληλα η εταιρία αποτελεί βασικό παίκτη στην περιοχή των Βαλκανίων, μία περιοχή όπου από πρωταγωνιστές γίναμε κομπάρσοι ταινίας Β διαλογής μετά την κρίση και τον αφανισμό των ελληνικών τραπεζών. Η παρουσία των ΕΛΠΕ διασφαλίζει σταθερότητα στις τιμές των καυσίμων, μία σταθερότητα που την έχει μεγάλη ανάγκη η χώρα μας μετά από την κρίση που πέρασε. Οι διασυνδέσεις των ΕΛΠΕ με βασικούς παίκτες της αγοράς, από την σαουδαραβική ARAMCO μεχρι την Ιρανική κρατική εταιρία πετρελαίων και την ρωσική LUKOIL, είναι σε θέση να εξασφαλίζουν στην επιχείρηση ευνοικά συμβόλαια αγοράς και διακίνησης πετρελαίου. Αυτό καθιστά την εταιρία στον μεγαλύτερο εξαγωγέα της χώρας. Φυσικά εδώ θα έπρεπε να συνυπολογίσουμε και την πλευρά του βασικού μετόχου της επιχείρησης, του ομίλου Λάτση, ο οποίος κατέχει το 45,48% της επιχείρησης έναντι 35,5% του Δημοσίου. Ας ελπίσουμε ότι η κατρακύλα των τιμών πετρελαίου θα δώσει χρόνο στους αρμόδιους να σκεφτούν καλύτερα τι πάνε να κάνουν.
ΛΑΡΚΟ
Ο μόνιμος βραχνάς του τομέα ιδιοτικοποιήσεων ακούει στο όνομα ΛΑΡΚΟ. Εταιρία που πέρασε σχεδόν χρεωμένη στο ελληνικό δημόσιο το 1982, αναδιοργανώθηκε σε Νέα ΛΑΡΚΟ το 1989, συσσώρευσε χρέη επί χρεών, και έχει καταστεί στον μεγαλύτερο χρεώστη της ΔΕΗ με 350€ εκ, απειλώντας την ίδια την ύπαρξη της ΔΕΗ πλέον. Η πορεία της εταιρίας ήταν ένας μόνιμος Γολγοθάς. Ηδη από το 1989 με την αναδιοργάνωση της εταιρίας, δεν είχε εκκαθαρισθεί το νομικό καθεστώς με τους πρώην ιδιοκτήτες, με αποτέλεσμα να υπάρχουν ακόμη διεκδικήσεις οι οποίες απειλούν να επιβαρύνουν τους επίδοξους αγοραστές, οι πρώην ιδοκτήτες έχουν εντολή κατάσχεσης του εργοστασίου και προσημείωση όλων των οικοπέδων. Στα χρέη αθροίζονται το δικαστικό πρόστιμο από την ΕΕ για παράνομη συμμετοχή του δημοσίου στην Αύξηση Μετοχικού Κεφαλαίου το 2009, μια ΑΜΚ η οποία έγινε με πρωτοβουλία του Δημοσίου, το οποίο διαβεβαίωσε την διοίκηση της εταιρίας ότι η εταιρία σε περίπτωση δικαστικής τιμωρίας ουδόλως ευθύνεται, παρόλα αυτά το πρόστιμο επωμίστηκε η εταιρία, ήτοι 136€ εκ !!!! Το 2006 η ΔΕΗ όρισε την τιμή του ρεύματος στα 72€ ανά μεγαβατώρα, την στιγμή που η μέση τιμή για ενεργοβόρες επιχειρήσεις στην ΕΕ ήταν στα 32€!!!!! Προφανώς κάποιος σκέφτηκε στην ΔΕΗ ότι οι κότες που κάνουν χρυσά αυγά βρίσκονται κάπου στην Λάρυμνα. Από το 2004 ως το 2009 προσλήφθηκε υπερβολικά μεγάλος αριθμός υψηλόμισθων, με αποτέλεσμα η εταιρία να έχει από τους μεγαλύτερους μισθούς κατά μέσον όρο στην Ελλάδα. Την ίδια περίοδο 2004-2009 η πολιτική του hedging στο νικέλιο, η αντιστάθμιση κινδύνου δηλαδή, προκάλεσε ζημιές 500€ εκ, ζημιές που ακόμη δεν έχουν ερευνηθεί. Μόνο τα ασφάλιστρα που λάμβανε η τότε καταρρέουσα Ασπίς Πρόνοια ανέρχοταν από 300.000 σε 5€ εκ ξαφνικά. Παρόλες τις επισημάνσεις των αναλυτών του κλάδου, η τότε κυβέρνηση επέμενε στην καταστροφική πολιτική εξόντωσης της εταιρίας. Επιπλέον η εταιρία διαθέτει πεπαλαιωμένο εξοπλισμό, τα μέτρα ασφαλείας είναι επίσης πεπαλαιωμένα, με αποτέλεσμα 4 εργατικά δυστηχήματα ως τώρα, ενώ το υπέδαφος της χώρας περιέχει μεν νικέλιο, τα κοιτάσματα όμως είναι από τα πλέον φτωχά διεθνώς, και δεν είναι καν μεγάλα ώστε να δικαιολογούν την συνέχιση της βιομηχανικής δραστηριότητος.
Για την πώληση αυτού του δημιουργού χρεών, η κυβέρνηση διά στόματος υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Χατζηδάκη, ανακοίνωσε ότι εκπονήθηκε σχέδιο κερματισμού της εταιρίας σε τρεις αυτόνομες εταιρίες. Το “φαεινό” αυτό σχέδιο, που προφανώς το “δούλεψαν” για πολύ καιρό και πολλοί εγκέφαλοι, λέει ότι στην πρώτη εταιρία θα περάσουν όλα τα χρέη και οι υποχρεώσεις της εταιρίας, στην δεύτερη τα ορυχεία, και στην τρίτη το εργοστάσιο. Φυσικά οι εγκέφαλοι της κυβέρνησης σκέφτηκαν να πωληθούν μόνον οι δύο τελευταίες εταιρίες, και η πρώτη να μείνει σε εμάς τους ηλίθιους φορολογούμενους, οι οποίοι θα χρηματοδοτούν τα κέρδη του ιδιώτη. Δως μου κι εμένα μπάρμπα δηλαδή…
Και Ω του Θαύματος βρέθηκαν υποψήφιοι αγοραστές ωσάν τα κοράκια. Και τι υποψήφιοι…η ελβετική Glencore, η μεγαλύτερη εμπορική εταιρία πρώτων υλών στον κόσμο, η αμερικανική GSOL, αμερικανικό Private Equity Fund από τους μεγαλύτερους παραγωγούς και εμπόρους ορυκτών στον κόσμο, και η γαλλική IMERYS από τις μεγαλύτερες εταιρίες στα ειδικευμένα ορυκτά, η οποία έχει ήδη εξαγοράσει την πρώην Βαρυτίνης και Αργυρομεταλευμάτων. Ο λόγος αυτού του ξαφνικού ενδιαφέροντος ονομάζεται κοβάλτιο και νικέλιο. Η ραγδαία αύξηση της ηλεκτροκίνησης ανεβάζει τις τιμές του νικελίου, με αποτέλεσμα ακόμη και τα φτωχά κοιτάσματα της ΛΑΡΚΟ να θεωρούνται αποδοτικά. Υπολογίζεται ότι η διεθνής ζήτηση για το 2020 θα φτάσει τους 200.00 τόνους, ενώ ως το 2030 θα ξεπεράσει το 1,5εκ τόνους. Τα ελληνικά κοιτάσματα αντιπροσωπεύουν το 90% όλων των ευρωπαικών κοιτασμάτων, πρόχειρα υπολογισμένα με σημερινές τιμές στα 20€ δις!!!! Εκτιμάται ότι σήμερα η Ελλάδα εκμεταλεύεται κοιτάσματα αξίας ΜΟΛΙΣ 65€ ΕΚ, ίσως όχι τυχαία…..ΑΚΟΜΗ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ, Η ΛΑΡΚΟ ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ Ο ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΣΙΔΗΡΟΝΙΚΕΛΙΟΥ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ!!!! ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΆ ΟΙ ΜΝΗΣΤΉΡΕΣ ΘΈΛΟΥΝ ΝΑ ΑΓΟΡΆΣΟΥΝ ΤΑ ΟΡΥΧΕΊΑ ΧΩΡΊΣ ΤΑ ΧΡΈΗ, ΝΑ ΕΓΚΑΤΑΛΕΊΨΟΥΝ ΤΟ ΕΡΓΟΣΤΆΣΙΟ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΕΡΓΑΖΟΜΈΝΟΥΣ, ΚΑΙ ΝΑ ΜΕΤΑΦΕΡΟΥΝ ΤΟ ΜΕΤΑΛΕΥΜΑ ΣΕ ΓΕΙΤΟΝΙΚΑ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΤΑ ΠΑΣΑ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ. Και κάπως έτσι μένουμε ευχαριστημένοι που μείναμε με τα χρέη και ξεπουληθήκαμε. Και φυσικά φταίνε οι εργαζόμενοι και άλλοι κακοί της ταινίας….
Υπάρχουν όμως λύσεις, λύσεις που ίσως κάποιοι δεν θέλουν…
Μέσα στο μετάλευμα υπάρχουν ποσότητες κοβαλτίου που η ΛΑΡΚΟ δεν μπορεί τεχνολογικά να αξιοποιήσει. Ετσι χάνονται κάπου 90€ εκ ετησίως. Οι ανάγκες της ΕΕ σε κοβάλτιο θα είναι ως το 2025 περίπου 53.000 τόνοι. Μία επένδυση στην υδρομεταλουργία, θα δώσει την δυνατότητα στην εταιρία να παράγει 3000 τόνους, ήτοι το 10% των αναγκών της ΕΕ. Η κυβέρνηση θα μπορούσε να διαπραγματευθεί με την ΕΕ ώστε να αρθεί το πρόστιμο των 136€ εκ, εφόσον η εταιρία χαρακτηρίζοταν ως στρατηγικής σημασίας για την ΕΕ. Κατόπιν θα μπορούσε να χρηματοδοτηθεί από το πρόγραμμα Γιούνκερ μία επένδυση στην υδρομετταλουργία και στην αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών προβλημάτων. Τέλος, η εταιρία θα έδινε ένα μεγαλύτερο ποσοστό της στην ΔΕΗ, και από κοινούν θα προχωρούσαν σχέδια ενίσχυσης της ενεργειακής της επάρκειας μέσω εναλλακτικών πηγών ενεργείας. Κατά αυτό τον τρόπο θα δημιουργούταν ένας εθνικός πρωταθλητής στην ελληνική οικονομία. Δυνατότητες υπάρχουν, αρκεί να υπάρχει η θέληση από την κυβέρνηση. Ειδάλλως, προβλέπεται να εισάγουμε δικό μας κοβάλτιο από εργοστάσια της Τουρκίας, και να χειροκροτάμε που μείναμε με τα χρέη και 1200 άνεργους….
Τι κάνουν στην Ευρώπη
Αν πιστέψει κανείς τους ειδήμονες εν Ελλαδι περί ανάγκης γενικών ιδιοτικοποιήσεων, τότε θα χαρακτήριζε τους Ευρωπαίους παντελώς ανεδαφικούς έως και ηλίθιους…
Οι αφελείς Γερμανοί, γνωστοί για την έλλιψη πρακτικού μυαλού, ούτε που διανοήθηκαν να αποχωριστούν από τις αγαπημένες τους ΔΕΚΟ. H συμμετοχή του κράτους στην Deutsche Telekom, αυτή που αγόρασε τον ΟΤΕ και την British Telecommunications, ανέρχεται στο 32%. Τα κερδη είναι πολλαπλά. Εκτός από τα μερίσματα που λαμβάνει το κράτος, η εταιρία προωθεί όλα τα προγράμματα της σχεδόν αποκλειστικά με Γερμαούς προμηθευτές. Όπου η γνωστή μας Siemens κατέχει εξέχουσα θέση. Κάτι ανάλογο προώθησε και ο δικός μας ΟΤΕ με την κάποτε κραταιά ΙΝΤΡΑΚΟΜ, αλλά οι φωνές των “ορθολογιστών” πολιτικών και η πώληση του ΟΤΕ στέρησε την χώρα από ένα επιχειρηματικό όχημα το οποίο θα τραβούσε στην πορεία του εγχώριες εταιρίες τεχνολογίας, προμηθευτές, και θα προωθούσε ερευνητικά προγράμματα όπως κάνουν όλοι οι άλλοι “αφελείς” Γερμανοί, Γάλλοι, Κινέζοι, Κορεάτες, Ολλανδοί, κλπ. Αλλά στην Ελλάδα το μικροκομματικό συμφέρον είναι πάνω από όλα…
Όμως και οι αφελέστατοι Γάλλοι κρατάνε ακόμα το 27,1% της Orange, η οποία πάει χέρι -χέρι με την Alcatel, ενώ η σουηδική Telia είναι κατα 2/3 ιδιοκτησία του σουηδικού κράτους, το οποίο προωθεί όλα τα προγράμματα, τώρα και το 5G μέσω της Erricson.
Και εάν στις τηλεπικοινωνίες τα κράτη είναι λίγο φιλελεύθερα στο ιδιοκτησιακό τους καθεστώς, στην ενέργεια ο κρατισμός χτυπάει ρεκόρ. Στην Γερμανία οι ιθύνοντες είχαν και την πιο πρωτότυπη ιδέα. Διανεμήθηκε 25% του μεγαλύτερου παραγωγού ενέργειας της χώρας RWE σε κοινότητες, οι οποίες έτσι έχουν την δυνατότητα μέσω μερισμάτων να αυξάνουν κάθε χρόνο τα έσοδά τους, απαλλάσοντας έτσι και τα δημόσια ταμεία από βάρη. Ο δεύτερος μεγαλύτερος παραγωγός ενέργειας η EON, ανήκει κατά 80% σε θεσμικούς, τράπεζες δηλαδή και ασφάλειες, όπου το κράτος διατηρεί μεγάλα μετοχικά πακέτα. Η Σουηδία είναι αποκλειστικός μέτοχος της Vatenfall, η οποία έχει καταστεί πλέον πολυεθνική, ενώ η Γαλλία κατέχει το 84% στην EDF, και μέσω αυτής και στην Framatom. Οι πρωταθλητές του οικονομικού φιλελευθεροσμού στην ΕΕ Ολλανδοί έχουν κατά 100% υπό κρατική αιγίδα τον αντίστοιχο ΑΔΜΗΕ τους Tennet T, ενώ και η Ιταλία κρατάει ακόμη το μεγαλύτερο πακέτο μετοχών του ενεργειακού της γίγαντα ENEL κατά 23,5%.
Στον τομέα των πετρελαίων βλέπουμε πως στις χώρες όπου δεν προυπήρχε μία ισχυρή και διεθνοποιημένη ιδιωτική επιχείρηση όπως στην Βρεττανία ή στις ΗΠΑ, το κράτος αναλαμβάνει τον ρόλο του μάνατζερ. Η αυστριακή ÖMV η οποία διανέμει πετρέλαιο και αέριο στην Αυστρία και στις περισσότερες χώρες της ανατολικής Ευρώπης, ανήκει κατά 31,5% στο αυατριακό κράτος, ενώ η κραταιά Statoil ανήκει κατα 67% στο νορβηγικό κράτος. Η μεγαλύτερη πετρελαική εταιρία της Βραζιλίας Petrobras ανήκει κατά 54% στο βραζιλιανικό κράτος, ενώ στην Ισπανία ακολουθήθηκε το γερμανικό παράδειγμα των παραγωγών ρεύματος, όπου δύο κοινοπραξίες τοπικών ταμιευτηρίων συμμετέχουν στην μετοχική σύνθεση της ισπανικής πετρελαικής Iberdrola. Τα κράτη αυτά δεν κυβερνώνται ούτε από ηλίθιους, το αντίθετο μάλλιστα θα έλεγα, ούτε από αναμνησιακούς των σοσσιαλιστικών καθεστώτων. Τα κράτη αυτά ελέγχουν τους βασικότερους τομείς λειτουργίας και τροφοδοσίας τους, φροντίζοντας έτσι την ομαλή ρύθμιση στις εσωτερικές αγορές τους χωρίς να απαγορεύουν την δραστηριότητα ανταγωνιστών τους, διατηρώντας θέσεις εργασίας, συνεισφέροντας στην ανεξάρτητη οικονομική πολιτική τους, προσφέροντας ευκαιρίες εξέλιξης σε εγχώριες εταιρίες προμηθευτών και κατασκευαστών, ενισχύοντας ερευνητικά προγράμματα, και φυσικά ενισχύοντας τα κρατικά ταμεία με τα έσοδά τους, κάτι που δεν εξυπακούεται σε τυχόν ιδιοτικοποίηση μιας εταιρίας, η οποία θα είχε την δυνατότητα να καταγράψει τμήμα των κερδών της σε κάποια από τις αναρίθμητες off shore. Μία χώρα που ιδιοτικοποιεί τους βασικούς τομείς τροφοδότησης και λειτουργίας της, ουσιαστικά δηλώνει ότι δεν είναι εις θέση να λειτουργήσει. Εξαιρέσεις όπως οι ΗΠΑ δεν μπορούν να παραβληθούν προς σύγκριση, οι δυνατότητες αυτής της χώρας είναι τεράστιες, και η παράδοση στις οικονομικές αντιλήψεις της τελείως διαφορετικές.
Μία ΔΕΗ υπό την αιγίδα του κράτους, και με ένα καλό διεθνοποιημένο μάνατζμεντ θα μπορούσε να γίνει η ναυαρχίδα της οικονομίας μας στα Βαλκάνια και στην ερύτερη περιοχή. Σε συνδυασμό με μία ΛΑΡΚΟ που θα έχει περάσει στην εξυγείανση, θα μπορούσε να καταστεί σε κολοσσό σε μια περιοχή όπου γίναμε εδώ και καιρό απλός κομπάρσος. Τα ΕΛΠΕ επίσης έχουν την δυνατότητα να σύρουν μαζί με την ΔΕΗ την Ελλάδα σε μία νέα εποχή εξέλιξης τόσο εν Ελλάδι όσο και στο εξωτερικό. Οι ΕΛΒΟ, ΕΑΒ, και Ναυπηγεία Σκαραμαγκά πρέπει να σχηματίσουν μία απόλυτα κρατική κοινοπραξία υπό την σκεπή του Υπουργείου Αμύνης κατά τα τουρκικά πρότυπα, να απεξαρτηθούν από τις αποφάσεις πολιτικών και κομματικών φίλων όπως και φίλα προσκείμενων επιχειρηματιών-εισαγωγέων, που έχουν κατασπαράξει τα ταμεία του αμυντικού προυπολογισμού. Καιρός είναι ο ευαίσθητος τομέας της Αμυνας να περάσει στην ευθύνη αυτών που γνωρίζουν καλύτερα, των ίδιων των στρατιωτικών. Κάθε σκέψη πώλησης τομέων ευαίσθητων για την εθνική οικονομία, ενέχει κινδύνους για την ίδια την ικανότητα λειτουργίας του ελληνικού κράτους. Οι υπόλοιποι που δεν πουλάνε δεν είναι ηλίθιοι, εμείς γιατί δεν τους μιμούμαστε;
cognoscoteam.gr
