Πρωτομαγιά ονομάζεται η πρώτη μέρα του Μαΐου και αποτελεί ημέρα εορτασμού της άνοιξης για πολλές χώρες του βόρειου ημισφαιρίου. Ο εορτασμός της έχει τις ρίζες του στις παγανιστικές εορτές του παρελθόντος, με πολλά από τα αρχαία έθιμα να επιβιώνουν μέχρι και σήμερα. Στην Ελλάδα εορτάζεται εθιμοτυπικά με τη δημιουργία στεφανιών από λουλούδια. Η σημασία της ημέρας της Πρωτομαγιάς για τους αρχαίους λαούς οφείλεται στο γεγονός πως ημερολογιακά (για το βόρειο ημισφαίριο) η πρώτη ημέρα του Μαΐου βρίσκεται ανάμεσα στην εαρινή ισημερία και το θερινό ηλιοστάσιο, τοποθετείται δηλαδή στην αρχή της άνοιξης.
Απαρχή
Οι αρχαίοι Έλληνες γιόρταζαν τα “Ανθεσφόρια”, που ήταν μία γιορτή παρόμοια με τη σύγχρονη Πρωτομαγιά. Τότε, νέες κοπέλες και κορίτσια στόλιζαν τα μαλλιά τους με λουλουδένια στεφάνια, προς τιμήν της Θεάς Δήμητρας και της κόρης της, Περσεφόνης. Οι πρώτοι εορτασμοί της Πρωτομαγιάς ξεκίνησαν στην προ-χριστιανική Ευρώπη με γιορτές, όπως το κέλτικο Μπελτέιν και την εωσφορική γιορτή της Νύχτας του Walpurgis στην κεντρική και βόρεια Ευρώπη και γίνονται μέχρι σήμερα. Με τον εκχριστιανισμό, όμως, της Ευρώπης, πολλές από αυτές τις γιορτές είτε απαγορεύτηκαν είτε έλαβαν χριστιανικό χαρακτήρα. Έτσι, ο εορτασμός της Πρωτομαγιάς έχασε τον θρησκευτικό του νόημα. Σήμερα, σε πολλές περιοχές της Ευρώπης επιβιώνουν έθιμα αυτής της εποχής, όπως ο χορός γύρω από το Γαϊτανάκι. Σήμερα πολλές νεο-παγανιστικές ομάδες προσπαθούν να αναβιώσουν ανάλογα αρχαία έθιμα της Πρωτομαγιάς.
Για πολλές προ-χριστιανικές παγανιστικές κοινωνίες της Ευρώπης η Πρωτομαγιά εορτάζονταν ως η πρώτη ημέρα του καλοκαιριού. Έτσι το Θερινό Ηλιοστάσιο στις 21 Ιουνίου συνέπιπτε με τη μέση του καλοκαιριού.
Η 1η Μαΐου ανήκει στις προαιρετικές αργίες, με απόφαση όμως του εκάστοτε αρμόδιου υπουργού χαρακτηρίζεται κάθε χρόνο σαν ημέρα υποχρεωτικής αργίας, βάσει του άρθρου 1 του Α.Ν. 380/68. Για φέτος η 1η Μαΐου πέφτει Κυριακή έτσι η αργία μεταφέρθηκε την Δευτέρα 2 Μαΐου με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.
Εργατική Πρωτομαγιά
Την πρώτη Μαΐου γιορτάζεται η μέρα των εργατών. Είναι στην πραγματικότητα η καθιερωμένη γιορτή της εξέγερσης των εργατών του Σικάγου, η οποία αποτέλεσε μια από τις κορυφαίες στιγμές της πάλης των τάξεων στη νεότερη εποχή. Τον Μάιο του 1886 τα εργατικά συνδικάτα στο Σικάγο ξεσηκώθηκαν διεκδικώντας ωράριο εργασίας στις 8 ώρες και καλύτερες συνθήκες εργασίας. Εορτάζεται επίσης και ως μέρα των λουλουδιών και της Άνοιξης. Η μέρα έχει θεσπιστεί ως εργατική απεργία και όλες οι υπηρεσίες και οι επιχειρήσεις παραμένουν κλειστές.
Πώς αμοίβονται οι εργαζόμενοι
Σύμφωνα με το Κέντρο Πληροφόρησης Εργαζομένων και Ανέργων της ΓΣΕΕ την Πρωτομαγιά απαγορεύεται η απασχόληση των μισθωτών και η λειτουργία των επιχειρήσεων, εκτός από αυτές που λειτουργούν νόμιμα κατά τις Κυριακές και τις ημέρες αργίας όπως π.χ επιχειρήσεις στον τομέα υγείας, τουρισμού, συγκοινωνίας, εργοστάσια συνεχούς λειτουργίας κλπ.
Ειδικότερα:
Α) Για τους εργαζόμενους που αμείβονται με ημερομίσθιο και δεν θα απασχοληθούν κατά την 1η Μαΐου ιδικαιούνται να λάβουν το καταβαλλόμενο ημερομίσθιό τους χωρίς καμία προσαύξηση.
Για τους εργαζόμενους που αμείβονται με ημερομίσθιο και θα απασχοληθούν κατά την 1η Μαΐου θα λάβουν το συνήθως καταβαλλόμενο ημερομίσθιο και προσαύξηση 75% που θα υπολογιστεί στο νόμιμο ωρομίσθιό τους για όσες ώρες απασχοληθούν.
Β) Σε περίπτωση που αμείβονται με μηνιαίο μισθό, εάν η επιχείρηση λειτουργεί κατά τις Κυριακές και αργίες θα λάβουν μόνο προσαύξηση 75% που υπολογίζεται στο νόμιμο ωρομίσθιό τους για όσες ώρες απασχοληθούν, ενώ αν πρόκειται για επιχείρηση που αργεί και εκτάκτως λειτουργήσει την 1η Μαΐου θα λάβουν επιπλέον της προσαύξησης 75% (επί του νομίμου ωρομισθίου τους) και τόσα ωρομίσθια του καταβαλλόμενου μισθού για όσες ώρες απασχολήθηκαν.
Πηγές : Καθημερινή & Βικιπίδια
