Του Κώστα Ζαφείρη
Εδώ και χρόνια στο νησί μας λατρεύουμε τους μέσους όρους, αποθεώνουμε την αγοραία αισθητική, την πανταχόθεν προβαλλόμενη προχειροδουλειά. Κάποιες φορές βολευόμαστε με ευκολάκηδες παντός καιρού.
Τούτων, των πικρών, δοθέντων ας μιλήσω για κάτι ωραίο κι αισιόδοξο του φετινού καλοκαιριού. Την έκθεση ζωγραφικών έργων του Νικόλα Χατζή με γενικό τίτλο «Ιατρικό Απόρρητο» που έως τις 30 Αυγούστου θα έχουμε τη χαρά να την απολαύσουμε στο εργαστήρι του στον Κάμπο της Χίου (Ανδρέα Λαιμού 29, πίσω από το αεροδρόμιο).
Αρχικά με ιντριγκάρησε ο τίτλος της έκθεσης. Σαν καλό αστυνομικό μυθιστόρημα μου φάνηκε. Και μια και δυο την επισκέφθηκα. Δεν διαψεύστηκα. Ευρισκόμενος σε ένα χώρο εξ αρχής ξένο μεν, αλλά παράδοξα οικείο περιπλανήθηκα σε λαβυρίνθους εικόνων, σε παιχνίδια σκιάς και φωτός, σε έργα ανοιχτά σε πολλαπλές αναγνώσεις δίχως τελική έκβαση. Αλλά με απολαυστική διαδρομή. Χρώματα, σώματα, χαμόγελα, αγκαλιές, σκοτάδια, αγγίγματα και καπέλα. Ανθρωποκεντρικά στο σύνολό τους σχεδόν, τα έργα του Χατζή φέρνουν στο προσκήνιο ερωτήματα κι απορίες. Ωστόσο πάνω απ’ όλα είναι έργα που ζητούν τη δεύτερη και την τρίτη ματιά.
Ο Χατζής στην πολυετή σεμνή και «αθόρυβη» διαδρομή του δουλεύει πολύ. Και δουλεύει δύσκολα και χειρωνακτικά. Υπηρετεί τις εικόνες που έχει στο μυαλό του και μας τις προσφέρει απλόχερα. Ανακαλύπτει αθέατους χώρους, χώρους εκθέσεων. Καταγράφει τις εμπνεύσεις του με απλότητα, ειλικρίνεια και χωρίς συμβιβασμούς. Σε πεδία που ποικίλλουν. Ατομικές και ομαδικές εκθέσεις ζωγραφικής, κατασκευές, χρηστικά αντικείμενα μικρά αριστουργήματα, σκηνογραφία σπουδαίων παραστάσεων. Προσωπικά δεν θα ξεχάσω ποτέ την σκηνογραφική δουλειά του στο «Δάφνες και πικροδάφνες» σε σκηνοθεσία Θοδωρή Γκόνη στο Καφενείο της Αγοράς. Αφουγκράστηκε και «διάβασε» το έργο.
Ακόμα, ο Νικόλας Χατζής αρδεύεται από την παράδοση. Τον εμπνέει αλλά δεν την υπηρετεί, ούτε την αντιγράφει. Είναι ευκολία, προχειρότητα και στειρότητα η αντιγραφή. Αντίθετα η ρήξη και ταυτόχρονα συνέχεια είναι δημιουργία. Ανιχνεύει τεχνικές (ρωτήστε τον καλλιτέχνη να σας πει σχετικά), ανοίγει δρόμους. Και το τελικό αποτέλεσμα ακτινογραφεί μια πραγματικότητα που καταργεί συμβάσεις, αλλά ταυτόχρονα, βαθιά ανθρώπινη, αποκαλύπτει μια ειλικρινή αγαπητική διαδρομή.
Η έκθεση δεν γίνεται σε κάποιον αποστειρωμένο μικροβιοφοβικό χώρο. Γίνεται στο εργαστήρι του καλλιτέχνη στην καρδιά του Κάμπου της Χίου. Κι εκεί αδιόρατα, μέσα από το θρόισμα των φύλλων των περιβολιών, το τραγούδι ενός ξεχασμένου καλοζωϊσμένου τζίτζικα, το σεμνό μεζεδάκι ενός καμπούσικου ούζου, τη σιγανή μουσική, μας αποκαλύπτεται ο καθημερινός μικρόκοσμος ενός πάντα ανήσυχου και χαμογελαστού ανθρώπου, ενός σπουδαίου καλλιτέχνη της διπλανής μας πόρτας.
