Σημεία Συνέντευξης του Υπουργού Μετανάστευσης και Ασύλου, Βουλευτή Χίου, Νότη Μηταράκη, στην εφημερίδα «Καθημερινή της Κυριακής».
– Βασικός μας στόχος είναι η μείωση των μεταναστευτικών ροών προς την χώρα μας. Να μην είμαστε βασική διαδρομή για τους διακινητές. Αυτό απαιτεί φύλαξη των συνόρων και επιστροφές όσων δεν δικαιούνται διεθνούς προστασίας. Και για τα δύο είναι απαραίτητη η ευρωπαϊκή συνδρομή.
– Ξεκίνησε ήδη η εφαρμογή των νέων διαδικασιών ασύλου, τις οποίες διαρκώς αξιολογούμε ώστε να βελτιώσουμε την όποια δυσλειτουργία. Κρίσιμο στοίχημα είναι η επιτάχυνση της διαδικασίας ασύλου και η επιτάχυνση των επιστροφών όσων δε δικαιούνται διεθνούς προστασίας. Ως κράτος δικαίου, υλοποιούμε αυτές τις πολιτικές προτεραιότητες με απόλυτο σεβασμό στις διεθνείς συμβάσεις, στα ανθρώπινα δικαιώματα και στην εφαρμογή των νόμων της Ελληνικής πολιτείας.
– Το πρόβλημα στα νησιά δημιουργήθηκε από τους περιορισμούς της Κοινής Δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας, η οποία αφενός μείωσε τις ροές, αλλά αφετέρου λόγω της ερμηνείας που δέχθηκε ο ΣΥΡΙΖΑ, σε συνδυασμό και με τις καθυστερήσεις στην διαδικασία ασύλου, εγκλώβισε στα νησιά όσους έκαναν αιτήσεις. Τώρα με την επιτάχυνση των διαδικασιών θα προχωρήσουμε στην αποσυμφόρηση των νησιών.
– Θεωρώ απάνθρωπο να καθυστερεί σε πολλές περιπτώσεις ακόμη και για τέσσερα με πέντε χρόνια η εξέταση μιας αίτησης ασύλου. Αυτό συνέβαινε όλα τα προηγούμενα χρόνια. Για μας αποτελεί άμεση προτεραιότητα η αποσυμφόρηση των νησιών, χωρίς όμως να οδηγηθούμε σε απώλεια της δυνατότητας επιστροφών.
– Ήδη στην κατεύθυνση της αποσυμφόρησης έγινε ένα ιδιαίτερα σημαντικό βήμα με την μεταφορά 20.000 ατόμων στην ενδοχώρα το δεύτερο εξάμηνο του 2019 και τις αρχές του 2020. Είναι πολιτική απόφαση της κυβέρνησης να μην επιτρέψουμε καμία μόνιμη παραμονή μεταναστών στα ακριτικά νησιά. Το νέο σχέδιο για πλωτά φράγματα είναι ένα ισχυρό μήνυμα της πολιτικής μείωσης των ροών.
– Το κλειδί είναι η συνδυασμένη λειτουργία των νέων πολύ-λειτουργικών ελεγχόμενων κέντρων και η επιτάχυνση των διαδικασιών ασύλου. Θα μπορέσουμε έτσι ταχύτερα και οργανωμένα να δίνουμε δικαίωμα ασύλου σε όσους δικαιούνται αλλά και να επιστρέφουμε όσους δεν δικαιούνται. Ζητήσαμε την στήριξη της ΕΕ ώστε να οργανώνουμε κοινές επιστροφές, ώστε να έχουμε τη δυνατότητα να ενεργοποιήσουμε διαφορετικούς μηχανισμούς όσον αφορά στις επιστροφές. Είναι αναγκαία η αλληλεγγύη των Ευρωπαίων Εταίρων, με κοινές πολιτικές ασύλου και διαχείρισης των ροών.
– Μέσα από την εφαρμογή της νέας νομοθεσίας που ισχύει για την διαδικασία του ασύλου από την 1 Ιανουαρίου του 2020. Ήδη, από την πρώτη ημέρα ανάληψης των νέων μου καθηκόντων, ζήτησα από την Υπηρεσία Ασύλου την ταχύτατη εφαρμογή των νέων διαδικασιών που προβλέπει ο νόμος για όσους έρχονται. Δηλαδή, άμεσα να διαχωρίζονται αυτοί που δικαιούνται διεθνούς προστασίας, από εκείνους που δε δικαιούνται. Η χώρα μας εφαρμόζει ισορροπημένη μεταναστευτική πολιτική, σέβεται τις διεθνείς υποχρεώσεις της, αλλά, από εκεί και πέρα έχουμε και εθνικούς κανόνες: Αυτοί που δε δικαιούνται διεθνούς προστασίας, πλέον, θα επιστρέφονται ταχύτατα στη Τουρκία. Πιστεύουμε ότι αυτό θα παίξει σημαντικότατο ρόλο στον περιορισμό των ροών και ταυτόχρονα θα στείλει ένα ηχηρό και αποτρεπτικό μήνυμα στους διακινητές-εμπόρους ανθρώπινων ψυχών.
– Θίγεται ένα θέμα που αφορά όλα τα νησιά. Τη Λέσβο, την Κω, τη Λέρο, τη Χίο που επισκέπτομαι σήμερα. Χρειαζόμαστε τα νέα κέντρα για να λειτουργήσει σωστά η διαδικασία ασύλου και επιστροφών. Προσωρινά βρίσκουμε λύσεις αλλά χρειάζεται πιο οργανωμένη πλέον αντιμετώπιση. Στη Σάμο θα λειτουργήσει το συντομότερο το νέο κέντρο, αν και περιορισμένου μεγέθους. Είναι απαραίτητο τα νέα κέντρα να έχουν επαρκή χωρητικότητα ώστε να εφαρμόζεται σωστά ο νέος νόμος.
– Στα 5 νησιά προχωράμε σε νέα κέντρα, κλείνοντας οριστικά ανοικτές δομές εντός αστικού ιστού. Ενισχύουμε με προσωπικό και υποδομές τις υπηρεσίες μας και καλύπτουμε κενές θέσεις διοικητών στα πολυλειτουργικά κέντρα έτσι ώστε σε άμεση συνεργασία με την Ελληνική Αστυνομία να είναι πιο αποτελεσματική η λειτουργία τους.
– Τα δικαιώματα των αιτούντων άσυλο διασφαλίζονται από την εφαρμογή των διαδικασιών και των προϋποθέσεων που προβλέπονται από τη νομοθεσία. Για παράδειγμα, ο πρόσφατος νόμος 4636/19 που είναι σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου του 2020, προβλέπει ότι οι οικογένειες θα στεγάζονται στον ίδιο χώρο και οι εξαρτώμενοι ενήλικες με ειδικές ανάγκες υποδοχής στεγάζονται μαζί με τους ενήλικες συγγενείς που, σύμφωνα με το ελληνικό δίκαιο, έχουν την ευθύνη τους. Παράλληλα λαμβάνονται τα κατάλληλα μέτρα για τη διασφάλιση της προστασίας της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής. Η Υπηρεσία Ασύλου εφαρμόζει με απόλυτο σεβασμό την νομοθεσία ασύλου, η δε Ελληνική Υπηρεσία Ασύλου είναι μία Ανεξάρτητη Αρχή και οι δευτεροβάθμιες επιτροπές έχουν δικαστικούς λειτουργούς.
– Δίνουμε έμφαση στην αύξηση των επιστροφών, ήδη το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιανουαρίου οργανώθηκαν τρεις αποστολές επιστροφής μεταναστών προς την Τουρκία. Στόχος να καθιερωθούν εβδομαδιαία δρομολόγια και να αυξηθεί φυσικά ο αριθμός αυτών που επιστρέφονται. Παράλληλα θα δώσουμε έμφαση στην απευθείας επιστροφή προς τις χώρες προέλευσης, σε συνεργασία με ΕΕ και διεθνείς οργανισμούς.
– Εστιάζουμε στην αντιμετώπιση των όποιων δυσλειτουργιών των ΜΚΟ, όπου υπάρχουν, με την πιστοποίηση των παρόχων αλλά και του προσωπικού. Με τροπολογία που προωθούμε, δημιουργούμε ένα «Μητρώο Μελών Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων (ΜΚΟ)», επιδιώκοντας την μέγιστη διαφάνεια στην λειτουργία τους, αλλά και των προσώπων που εργάζονται ή συνεργάζονται με αυτές. Ουσιαστικά πρόκειται για ένα νέο Μητρώο στο οποίο θα καταγράφονται τα μέλη, οι υπάλληλοι, αλλά και οι συνεργάτες των ΜΚΟ. Η ρύθμιση θα προσφέρει στην δημόσια διοίκηση και στις αρμόδιες αρχές τις απαραίτητες πληροφορίες για την λειτουργία ελληνικών και ξένων ΜΚΟ, οι οποίες, πλέον δεν θα είναι απρόσωπες. Ως προς την διαχείριση πόρων επιδιώκουμε την μεταφορά τους προς κρατικές αρχές, καθώς αυξάνουμε τις δικές μας δυνατότητες διαχείρισης του μεταναστευτικού.
