Σε κάποιο από τα φύλλα της ΕΣΤΙΑΣ (Μάιος 2021), στη στήλη που ασχολείται με νέες εκδόσεις, διαβάζω ένα μυθιστόρημα (είναι ο κατάλληλος όρος;) στο οποίο περιγράφεται η ζωή του «Γραικού θαλασσοπόρου» Χουάν ντε Φούκα (Ιωάννη Φωκά). Τελείως τυχαία – εξηγώ πιο κάτω – γνώρισα κάποια από τα… κατορθώματά του (τις ανακαλύψεις τους εννοώ) όταν βρισκόμουν στο Σηάτλ (Βρετανική Κολομβία) για να μετεκπαιδευτώ στους υπερήχους και ιδιαίτερα στο έγχρωμο ντόπλερ (αυτό που εδώ το ονομάζομε τρίπλεξ). Εκεί λοιπόν, μεταξύ των άλλων, γνώρισα και δύο ελληνικές οικογένειες[1], την Οικογένεια Τουρίκη (καταγωγή από Θήβα) και την Οικογένεια Άρτζερ (Αργυρόπουλος) με καταγωγή από τη Χίο, που ήταν και συγγενείς της γυναίκας μου!…
Ξέχασα να γράψω ότι τη μυθιστορηματική ζωή του Χουάν ντε Φούκα έχει μεταφέρει στο χαρτί ο Γεωλόγος(;) κ. Γιάννης Κατσίκης, του οποίου οι… ναυτικές γνώσεις ξεπερνούν κατά πολύ τις δικές μου, παρά το γεγονός ότι γεννήθηκα στη… θάλασσα (υπήρξα και ψαράς και ναυτικός – μεγάλη ιστορία).
Εκεί λοιπόν στο μακρινό Σηάτλ (Βορειοδυτική Αμερική, Πολιτεία Ουάσινγκτον, Βρετανική Κολομβία)[2] έβλεπα και άκουγα περιοχές με ελληνικά τοπωνύμια: Όρος Όλυμπος, Ολυμπιακή Χερσόνησος κ.α., κι αυτό με έκανε να ρωτήσω, να ψάξω και να μάθω την ιστορία του τόπου. Έμαθα λοιπόν πως κάποιος Έλληνας με το επίθετο Φωκάς και το προσωνύμιο (το «τσούκλι») Βραδύγλωσσος, έχει ανακαλύψει κι έχει εξερευνήσει την περιοχή! Ο κ. Κατσίκης που έχει γράψει τη ζωή του Ιωάννη Φωκά, γράφει κατ’επανάληψη σε διάφορες σελίδες του βιβλίου του, που αποτελείται από 445(!) σελίδες, ότι από κάποια στιγμή της ζωής του και μετά, ο Ιωάννης Φωκάς μπέρδευε τα λόγια του (μπέρδευε τη γλώσσα του). Οι δε σύγχρονοι ντόπιοι, ονομάζουν τα στενά «Στενά του Γιάννη του Βραδύγλωσσου»!…
Για να επανέλθω στις προσωπικές μου αναμνήσεις, εκεί έμαθα από τον παπά της ενορίας μας (που ελέγετο Όμηρος) ότι υπήρξε και Άγιος Όμηρος![3] Εκεί έμαθα ποιος είναι ο «πλησίον», όταν σε δύσκολες στιγμές με βοήθησε ο… Μπιλ Γκέιτς (ναι, ο γνωστός Μπιλ Γκέιτς, ο οποίος ήταν γείτονας με την περιοχή του πανεπιστημίου όπου εργαζόμουν) χωρίς να έχομε ιδιαίτερα προσωπική γνωριμία!…
Αλλά, για να επανέλθω στον Ιωάννη-Απόστολο Φωκά-Βαλεριάνο (από τον τόπο της γέννησής του), για πολλούς και διαφόρους λόγους έχει μείνει σχεδόν άγνωστος, παρά το γεγονός ότι προσέθεσε ένα αρκετά μεγάλο κομμάτι γαιών στην ήδη πελώρια Ισπανική Αυτοκρατορία, με το στόλο και τη σημαία (και τα έξοδα) της οποίας διέπρεψε! Βέβαια τη ζωή του που του ανήκε την έπαιζε κορώνα-γράμματα για τον Ισπανό Βασιλιά (Αυτοκράτορα;) χωρίς αντίστοιχα ανταλλάγματα!
Ο Χουάν ντε Φούκα πέθανε το 1602 στην πατρίδα του την Κεφαλονιά, ξεχασμένος και πτωχός. Ήταν μόλις 66 ετών!…
Ως επίλογο, αντιγράφω από το βιβλίο του εκλεκτού ερευνητού (δεν είναι μόνο συγγραφεύς) κ. Γιάννη Κατσίκη: «Ο Χουάν ντε Φούκα δεν είναι ο μοναδικός Έλληνας που έλαβε μέρος στην εξερεύνηση του Νέου Κόσμου. Υπάρχουν και αρκετοί άλλοι, ιδίως νησιώτες. Οι Ισπανοί συνήθως τους έδιδαν το επίθετο Γριέγο ή το όνομα της πόλης καταγωγής τους».
Σταματώντας την αντιγραφή, θα ήθελα να βεβαιώσω όσους διάβασαν το κείμενό μου, ότι από αξιόπιστες πηγές γνωρίζω ότι και ο Κολόμβος όταν ήλθε (πήγε) στη Χίο για να διαβάσει τα σχετικά κείμενα και να… μορφωθεί, πήρε και Χιώτες ναυτικούς στο πλήρωμά του! Το επίθετο «Κολόμβος» για κάποιους λόγους, είναι αρκετά συχνό στη Χίο.
Αγαπητοί Αναγνώστες,
Συνηθίζω να γράφω και να λέγω ότι «γηράσκω αεί διδασκόμενος». Επίσης γράφω (και λέγω) ότι είμαι υπερήφανος που είμαι Έλλην, παρά το γεγονός ότι στο γονίδιό μας υπάρχουν και πολλά «στραβά», υπάρχουν και πολλά «μείον», με χειρότερο από όλα τη διχόνοια!
Σας αποχαιρετώ με το γνωστό «Χριστός Ανέστη» (χαιρετισμός… σαράντα ημερών από την Ανάσταση του Κυρίου μας), συμβουλεύοντας συγχρόνως «Αγαπάτε Αλλήλους».
Πάντα με ΑΓΑΠΗ,
Αναστάσιος Ι. Τριπολίτης
Ιατρός – Αγγειοχειρουργός
[1] Τους αφιερώνω το παρόν κείμενο, ως ελάχιστο δείγμα ευγνωμοσύνης για ό,τι μου προσέφεραν.
[2] Ο κ. Κατσίκης τονίζει πολύ τη Βρετανική Κολομβία που ευρίσκεται στην πλευρά του Καναδά, πάνω από το Βανκούβερ, χωρίς σχεδόν να αναφέρει κάτι για την Αμερικανική Βρετανική Κολομβία (Πολιτεία Ουάσινγκτον).
[3] Ο πατήρ Όμηρος άφησε την τελευταία του πνοή κάπου στα παράλια της Πελοποννήσου από όπου και κατήγετο, με το ψαροντούφεκο στα χέρια, όταν έκανε τις – τελευταίες – διακοπές του! Ήταν δεν ήταν 40-45 ετών!…
