Κάθε καλοκαίρι, Πάσχα κλπ., περίοδοι ακτοπλοϊκής έξαρσης, έρχεται στο προσκήνιο το θέμα της εκμετάλλευσης-αξιοποίησης των λιμενικών υποδομών του νησιού με έμφαση στο κεντρικό λιμάνι και στο λιμάνι των Μεστών..
Είναι γνωστό ότι, η διοίκηση και εκμετάλλευση των λιμενικών υποδομών μας έχει ανατεθεί στο διαδημοτικό λιμενικό ταμείο Χίου το οποίο διοικείται από εκπροσώπους των τριών Δήμων του “Νομού” μας-Χίου-Ψαρών -Οινουσσών-και εκπροσώπους συναφών παραγωγικών τάξεων και χρηστών τους.
Στην ευθύνη και δικαιοδοσία του διαδημοτικού λιμενικού ταμείου εντάσσονται οι λιμενικές υποδομές και ανοδομές των Ψαρών και των Οινουσσών, τα αλιευτικά καταφύγια της Χίου, οι λιμένες της Βολισσού, Καρδαμύλων, Λαγκάδας, η επισκευαστική ζώνη του Θόλου, οι λιμενικές εγκαταστάσεις της ιχθυόσκαλας, ο μισός Κεντρικός Λιμένας και ο λιμένας Μεστών.
Υπενθυμίζω ότι το 2013, κατά την άποψή μου εσφαλμένα (βλέπε σχετικό άρθρο μου στα τοπικά ΜΜΕ), ο Δήμος Χίου συμφώνησε για την παραχώρηση του νότιου τμήματος του κεντρικού λιμένα στο ΤΑΙΠΕΔ.
Η ανεπάρκεια και η αδυναμία για καλύτερη εκμετάλλευση των λιμενικών μας υποδομών και η χαμηλή ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών δικαιολογημένα εγείρει ξανά και ξανά απαίτηση αξιοποίησης του λιμένα Μεστών, ενός λιμένα ο οποίος πέραν των δεκάδων εκατομμυρίων που δαπανήθηκαν για την βελτίωσή του αποτελεί πράγματι εργαλείο ανάπτυξης για τον τόπο μας.
Η επί δεκαετίες “ύπνωση” των Μεστών, η άνευ απόδοσης δαπάνη δεκάδων εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ (έχει αναφερθεί ότι πέρασε το εκατομμύριο) για τις μελέτες του λεγόμενου λιμένα στην Λευκωνιά, η ακατανόητη παραχώρηση στο ΤΑΙΠΕΔ του μισού κεντρικού λιμένα και η αδυναμία συνολικής βελτίωσής του, η υποτυπώδης εκμετάλλευση των αλιευτικών καταφυγίων, η αποτυχία στην ολοκλήρωση και εκμετάλλευση της μαρίνας στο Νοσοκομείο, η αστοχία για την κατάρτιση master Plan των λιμενικών μας υποδομών (επιχειρείται εκ νέου η σύνταξή του) καταδεικνύουν ότι, η Χίος τις τελευταίες δεκαετίες σχεδιάζει τα λιμενικά της θέματα με περισσή επιπολαιότητα και πολιτικό καιροσκοπισμό.
Η εθνική πολιτική για τα λιμάνια άλλαξε ρότα το 1999 μετατρέποντας τα δυο μεγάλα λιμάνια της χώρας σε νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου και δυο χρόνια αργότερα 2001 με την μετατροπή δέκα ακόμα λιμενικών ταμείων σε Ανώνυμες Εταιρείες π.χ. της Ηγουμενίτσας, Καβάλας, Ελευσίνας, Κέρκυρας, Βόλου κλπ. με σκοπό αυτές να λειτουργήσουν με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια και να καταστήσουν ικανά τα λιμάνια τους να σταθούν στον διεθνή ανταγωνισμό προσφέροντας σύγχρονες και ποιοτικές λιμενικές υπηρεσίες και πράγματι έτσι έγινε.
Σε κάθε ευκαιρία πολιτικοί και ιστοριοδίφες θίγοντας αναπτυξιακά θέματα για την Χίο αναφέρονται, σωστά, ότι ο τόπος μας ιστορικά αναπτύχθηκε οικονομικά ένεκα και της γεωγραφικής θέσης του που σημαίνει (μιας και η Χίος είναι ακόμα στην θέση της) ότι, προοπτικές υπάρχουν και σήμερα εξ’ αιτίας αυτού του παράγοντα.
Απάδει να σημειώσω ότι το αεροδρόμιο είναι το κυρίαρχο εργαλείο για την τουριστική ανάπτυξη της Χίου και επιβάλλεται άμεσα να ολοκληρωθούν επιτέλους οι εργασίες για την επέκταση.
Επιβάλλεται όμως να αντιληφθούμε ότι εξίσου σημαντικό για την οικονομία την εύρυθμη καθημερινότητα της ζωής μας κλπ. είναι και η βέλτιστη αξιοποίηση των λιμενικών εγκαταστάσεων του νησιού προκειμένου κατ’ αρχήν να εξυπηρετείται αξιοπρεπώς η ακτοπλοΐα και το εμπόριο και αφετέρου να μπούμε ανταγωνιστικά στο παιχνίδι της κρουαζιέρας, του yachting κλπ., όπως επίσης και στην εξυπηρέτηση ευρύτερης γκάμας αναγκών των διερχόμενων τράνζιτ εμπορικών πλοίων δραστηριότητα που εμφανίζει εξαιρετική δυναμική.
Αυτός ο στόχος της αξιοποίησης και ανάπτυξης των λιμενικών υποδομών των νησιών μας και η προσφορά σύγχρονων, ανταγωνιστικών και ποιοτικών υπηρεσιών είναι εμφανές, από τα μέχρι σήμερα αποτελέσματα και τις αστοχίες, ότι δεν μπορεί να επιτευχθεί με ανειδίκευτες στα λιμενικά διοικήσεις και μοντέλα διοίκησης ελληνικού δημοσίου.
Είναι αποδεδειγμένο στην Χώρα μας ότι, τα πράγματα προχωρούν όταν το δημόσιο έχει μικρή ή καθόλου συμμετοχή στις επιχειρηματικές αποφάσεις και την εκμετάλλευση της κρατικής περιουσίας.
Για να πάρει λοιπόν ‘’δρόμο’’ η καλύτερη δυνατή αξιοποίηση της λιμενικής περιουσίας μας και να συμβάλλει στην ανάπτυξη του τόπου, προοπτική για την οποία δημιουργήθηκε, η δημοτική αρχή επιβάλλεται να προχωρήσει άμεσα σε διαδικασίες μετατροπής του διαδημοτικού λιμενικού ταμείου σε Ανώνυμη Εταιρεία, (αυτό δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη παραχώρηση της ιδιοκτησίας των εγκαταστάσεων σε ιδιώτες ούτε φυσικά το αποκλείει για κάποιο ποσοστό) ώστε να δημιουργηθεί το κατάλληλο και ευέλικτο εργαλείο εκμετάλλευσης και ανάπτυξης των λιμενικών υποδομών μας και κατ’ επέκταση της Χίου.
Η πρόοδος των λιμανιών που λειτουργούν με τέτοιες διοικήσεις ας μας παρακινήσει, η νομοθεσία το επιτρέπει.
Σταύρος Μιχαηλίδης
Υποναύαρχος (ε.α) Λ.Σ.