Σε κυβερνητική προτεραιότητα έχει αναδειχθεί το θέμα της προστασίας των ασυνόδευτων ανηλίκων που είναι στην Ελλάδα, με τη δημιουργία κατάλληλων δομών φιλοξενίας το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα. Σήμερα στην Ελλάδα βρίσκονται 4.779 ασυνόδευτοι ανήλικοι, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία εκ των οποίων λίγο περισσότεροι από 1.200 εκτιμάται ότι διαμένουν σε ασφαλείς δομές, καθώς τόσες είναι συνολικά οι θέσεις που διαθέτει η Ελλάδα. Ο αριθμός των ασυνόδευτων ανηλίκων έχει εκτιναχθεί τους τελευταίους μήνες, με αποτέλεσμα να έχει φτάσει στο υψηλότερο σημείο από την αρχή της προσφυγικής κρίσης το 2015. Ταυτόχρονα και οι καθημερινές αφίξεις προσφύγων και μεταναστών από την Τουρκία είναι οι δεύτερες υψηλότερες μετά την κρίση του 2015. Κατά μέσον όρο φτάνουν 500 άτομα την ημέρα, ενώ συνολικά στα νησιά παραμένουν πάνω από 35.000 αιτούντες άσυλο.
Σημειώνεται ότι οι θέσεις για φιλοξενία ασυνόδευτων ανηλίκων δεν αυξήθηκαν από την αρχή της προσφυγικής κρίσης, παρά το ότι νέες θέσεις ανακοινώνονταν διαρκώς. Αντίθετα, μάλιστα, οι θέσεις φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων μειώνονταν διαρκώς κατά τη διάρκεια της προηγούμενης διακυβέρνησης παρά το γεγονός ότι προβλεπόταν χρηματοδότηση. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, μιλώντας στη Βουλή στο πλαίσιο της συζήτησης που πραγματοποιήθηκε για τον νέο νόμο για τη διεθνή προστασία (το σχετικό νομοσχέδιο ψηφίστηκε το βράδυ της προηγούμενης Πέμπτης), εξήγγειλε ειδικό πρόγραμμα για τους ασυνόδευτους ανήλικους που βρίσκονται στη χώρα, χωρίς ωστόσο να αποκαλύψει περισσότερα στοιχεία.
Οπως τόνισε, οι λεπτομέρειες θα ανακοινωθούν σύντομα, ωστόσο είναι φανερό ότι η προσπάθεια θα χρειαστεί τη συνεργασία πολλών υπουργείων και φορέων: Τα σχετικά προγράμματα βρίσκονται στην αρμοδιότητα του υπουργείου Εργασίας καθώς το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΕΚΚΑ) συγκεντρώνει τις αιτήσεις για θέσεις με βάση τα στοιχεία από τις αφίξεις και τους καταυλισμούς και στη συνέχεια κατανείμει τα παιδιά στις υπάρχουσες δομές εφόσον βέβαια υπάρχουν κενές θέσεις. Ωστόσο, στη διαδικασία εμπλέκονται και τα υπουργεία Προστασίας του Πολίτη, το υπουργείο Υγείας αλλά και το υπουργείο Παιδείας εφόσον πρόκειται για ανήλικα παιδιά που θα πρέπει να ενταχθούν στο εκπαιδευτικό σύστημα.
Επισήμως υπάρχουν στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή 4.779 ασυνόδευτα παιδιά, ανήλικα δηλαδή που δεν έχουν κάποιο γονέα ή κηδεμόνα μαζί τους, το 93,8% των οποίων είναι αγόρια και το 6,2% κορίτσια, τα περισσότερα στην εφηβεία εφόσον μόνο το 7,15% υπολογίζεται ότι είναι κάτω των 14 ετών. Από το σύνολο μόνο τα 1.232 βρίσκονται σε δομές κατάλληλες όπου τους παρέχεται η αναγκαία για την ηλικία τους προστασία. Τα 840 βρίσκονται σε προσωρινές δομές φιλοξενίας ξενοδοχεία και safe zone (ειδικά διαμορφωμένους χώρους εντός των καταυλισμών, όπου όμως οι συνθήκες δεν προσφέρουν το αναγκαίο πλαίσιο παιδικής προστασίας).
Πάνω από 3.000 παιδιά διαμένουν σε δύσκολες συνθήκες μαζί με άγνωστους σε αυτά ενήλικες. Μάλιστα, 1.178 παιδιά δεν έχει εντοπιστεί πού ακριβώς μένουν, εικάζεται ότι μετακινούνται διαρκώς, ενώ πιθανότατα βρίσκονται στον δρόμο σε συνθήκες πλήρους αστεγίας με αποτέλεσμα βέβαια να κινδυνεύουν. Είναι φανερό ότι αυτά τα παιδιά απειλούνται άμεσα, ενώ την ίδια στιγμή είναι εξαιρετικά ευάλωτα στην παραβατικότητα.
Η λύση της φιλοξενίας σε ξενοδοχεία επιλέχθηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση προκειμένου κάποια παιδιά να μαζευτούν από τον δρόμο. Πάνω από δύο χρόνια δεν είχε δημιουργηθεί καμία δομή φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων με τις αναγκαίες προδιαγραφές που ορίζει η Ευρωπαϊκή Ενωση. Αντίθετα, πέρυσι η ΜΚΟ «Πράξις» έκλεισε τις δομές που διέθετε λόγω μεγάλης καθυστέρησης στην καταβολή της χρηματοδότησης από την Ε.Ε. για την οποία ευθυνόταν κυρίως ο κρατικός μηχανισμός. Σήμερα, ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης (ΔΟΜ) φιλοξενεί ασυνόδευτους ανηλίκους σε 14 ξενοδοχεία όπου αυτή τη στιγμή διαμένουν 352 άτομα. Παρά το γεγονός ότι υπάρχουν ελεύθερες θέσεις, τα ξενοδοχεία συνολικά χωρούν 540 άτομα, το τελευταίο χρονικό διάστημα δεν έχουν μεταφερθεί παιδιά. Πάντως, η παραμονή σε ξενοδοχεία αλλά και σε safe zone εντός των καταυλισμών –συνολικά 300 παιδιά διαμένουν σε safe zone εντός δέκα καταυλισμών σε όλη τη χώρα– θεωρείται προσωρινή λύση ανάγκης, καθώς δεν μπορούν να έχουν την αναγκαία προστασία. Σε κάθε περίπτωση, όμως, αυτή τη στιγμή χιλιάδες ασυνόδευτα παιδιά βρίσκονται κυριολεκτικά στον δρόμο.
Σε κακή κατάσταση
«Η κατάσταση αυτή τη στιγμή είναι πολύ δύσκολη, καθώς έχουμε πάρα πολλά παιδιά εκτός πλαισίου παιδικής προστασίας. Επίσης, η κατάσταση που τα παιδιά φτάνουν στις δομές, όταν και αν τελικά φτάσουν, είναι πολύ άσχημη εφόσον έχουν παραμείνει για πολύ καιρό στα ΚΥΤ (κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης) σε πολύ δύσκολες συνθήκες», τονίζει υπεύθυνος δομής ασυνόδευτων ανηλίκων που βρίσκεται στο κέντρο της Αθήνας.
Πολλά από αυτά τα παιδιά έχουν σοβαρά προβλήματα υγείας, ενώ η κατάργηση του ΑΜΚΑ για όσους έφτασαν στη χώρα μετά τον Ιούλιο 2019 σημαίνει ότι πολλοί ασυνόδευτοι ανήλικοι δεν έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας, δεν μπορούν να εμβολιαστούν και να βγάλουν ατομικό βιβλιάριο μαθητή ώστε να πάνε στο σχολείο.
Γιατρός που εργάζεται στη Μόρια της Λέσβου επισημαίνει ότι ο αποκλεισμός από το σύστημα Υγείας κυοφορεί σοβαρά προβλήματα και για την υγεία του υπόλοιπου πληθυσμού στους καταυλισμούς αλλά και έξω από αυτούς.
Πηγή: ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
