«Η ψηφιακή τεχνολογία μοχλός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας»
Ο κλάδος της ψηφιακής τεχνολογίας αποτελεί μοχλό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, με τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται σε αυτόν να παρουσιάζουν έντονη δραστηριότητα εντός και εκτός των ελληνικών συνόρων. Το αποτύπωμα του κλάδου, οι ευκαιρίες που υπάρχουν σε διεθνές επίπεδο αλλά και οι ποικίλες προκλήσεις αποτέλεσαν το βασικό θέμα συζήτησης της τρίτης ενότητας.
Τη θεματική της ενότητας άνοιξε ο Partner, Technology & Transformation Leader της Deloitte, κύριος Νίκος Χριστοδούλου, παρουσιάζοντας τη νέα μελέτη της Deloitte για λογαριασμό του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Πληροφορικής και Επικοινωνιών, με τίτλο «Οι προοπτικές του κλάδου ΤΠΕ στην Ελλάδα». Η έρευνα αποκαλύπτει ότι την τελευταία πενταετία ο κλάδος ΤΠΕ αναπτύσσεται με ρυθμό τέσσερις φορές μεγαλύτερο από την υπόλοιπη οικονομία, αναδεικνύοντας τη δυναμική του και παρουσιάζει σημαντικές ευκαιρίες και προκλήσεις, υποδεικνύοντας πώς η Ελλάδα μπορεί να πρωταγωνιστήσει στην ψηφιακή εποχή. «Η Ελλάδα έχει τις βάσεις για να μετατρέψει τον τομέα ΤΠΕ σε καταλύτη ανάπτυξης. Με στρατηγικές επενδύσεις, διεθνοποίηση και έμφαση στην καινοτομία, ο κλάδος μπορεί να συμβάλει αποφασιστικά στη μετάβαση της χώρας σε μια ψηφιακή και ανταγωνιστική οικονομία. Η πρόκληση έγκειται στην υπέρβαση των υφιστάμενων εμποδίων και στην αξιοποίηση των ευκαιριών που διαμορφώνονται», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κύριος Χριστοδούλου.
Στο πάνελ που ακολούθησε, με θέμα «Το νέο τοπίο στην αγορά της ψηφιακής τεχνολογίας» ο Οικονομικός Διευθυντής & Διευθυντής Επενδυτικών Σχέσεων του Ομίλου Epsilon Net, κύριος Ιωάννης Κουτκουδάκης, επεσήμανε: «Επιβεβαιώνεται ότι ο κλάδος ΤΠΕ είναι στρατηγικός για την ελληνική οικονομία. Η Πληροφορική, δίνοντας τη δυνατότητα στις ελληνικές επιχειρήσεις να γίνουν πιο ανταγωνιστικές εντός και εκτός Ελλάδας, μπορεί να αποτελέσει την αιχμή του δόρατος για την ελληνική οικονομία. Ωστόσο, απαιτούνται συνεχείς επενδύσεις σε υποδομές».
Στη συνέχεια, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Netcompany-Intrasoft, κύριος Αλέξανδρος Μάνος, χαρακτήρισε απελπιστικά χαμηλό το ποσοστό του 4%, που είναι η συμμετοχή του κλάδου ΤΠΕ στις ελληνικές εξαγωγές, χαρακτηρίζοντας «πραγματική πρόκληση» να ανεβάσει ο κλάδος αυτό το ποσοστό. «Ήρθε η στιγμή οι εταιρείες του κλάδου να αρχίσουν να βγαίνουν συστηματικά στο εξωτερικό» τόνισε, ενώ, αναφερόμενος στην ψηφιακή πρόοδο του Δημοσίου, σημείωσε ότι έχουν γίνει μεν πολύ μεγάλα βήματα, αλλά «μπορούμε να πάμε ακόμη καλύτερα».
Στο ίδιο πλαίσιο η CFO του Ομίλου Εταιρειών SOFTONE, κυρία Μαρία Πεδουλάκη, τόνισε ότι «είναι ιδιαίτερα σημαντικό ότι ο ρυθμός ανάπτυξης του κλάδου ΤΠΕ είναι τέσσερις φορές ταχύτερος από τον ρυθμό μεγέθυνσης της ελληνικής οικονομίας». Συμπεριέλαβε στα στοιχήματα για τον κλάδο την προώθηση της καινοτομίας, την τόνωση της εξωστρέφειας καθώς και την καλλιέργεια της «digital first» κουλτούρας.
Ο Γενικός Διευθυντής της IBM Ελλάδας και Κύπρου, κύριος Δημήτρης Πρίμπας, υπογράμμισε: «Επιβεβαιώνεται η δυναμική του κλάδου. Πρέπει τώρα να προσέξουμε οι επενδύσεις που θα γίνουν, να γίνουν ισορροπημένα. Να συγκλίνουν όλοι οι κλάδοι, ώστε να μεγαλώσουν όλοι μαζί. Μας λείπουν άτομα στον κλάδο μας. Θα πρέπει να θυμόμαστε πως με τα νέα εργαλεία που εμφανίζονται, όπως το GenAI, θα πρέπει να εκπαιδεύσουμε εκ νέου και το ήδη υπάρχον προσωπικό του κλάδου. Ο κλάδος έχει μεγάλες προοπτικές. Τα τελευταία χρόνια οι λύσεις που βασίζονται στο Cloud έχουν αναπτυχθεί ραγδαία. Το asset σε αυτά τα μεγάλα projects είναι το ανθρώπινο δυναμικό, στο οποίο επενδύουμε συνεχώς, όπως και στην τεχνογνωσία μέσω RnD. Πρέπει να κρατήσουμε τον κόσμο μας και να τον εκπαιδεύσουμε σε τεχνολογίες αιχμής. Μεγάλο στοίχημα τα επόμενα χρόνια το πώς θα εκμοντερνίσουμε και θα ενσωματώσουμε στην καθημερινότητά μας τις νέες αυτές λύσεις και εφαρμογές».
Ο CEO της Active Computer Systems, κύριος Γιάννης Στασινόπουλος, μιλώντας στο ίδιο πάνελ, σχολίασε: «Θα περίμενα η χώρα να είναι πιο ψηλά μετά το speed-up των 4 τελευταίων χρόνων. Το 2029 αναμένεται να φτάσουμε στα ιστορικά υψηλά του κλάδου και αυτό είναι αισιόδοξο. Ακουμπάμε την τέταρτη βιομηχανική επανάσταση. Όλα αυτά τα κομμάτια, που αφορούν στην Κυβερνοασφάλεια και στις υποδομές, θεωρώ ότι αποτελούν μία πολύ μεγάλη προοπτική για τον κλάδο. Νομίζω το πιο σημαντικό για εμάς τις εταιρείες είναι να δημιουργήσουμε στελέχη και το πιο λογικό είναι να μη μείνουμε μόνο στον κλάδο πληροφορικής, αλλά να κοιτάξουμε και σε άλλους κλάδους. Χρειάζεται χρόνος, αλλά είναι παραγωγικός και αποτελεί μία επένδυση».
O Partner, Technology & Transformation Leader της Deloitte, κύριος Νίκος Χριστοδούλου, ανέφερε χαρακτηριστικά: «Θα ήθελα να εστιάσω στις προκλήσεις από την πλευρά όχι μόνο της πολιτείας, αλλά κυρίως του κλάδου. Για να φτιάξεις εθνικό προϊόν, πρέπει να έχεις την αντίστοιχη παραγωγική μονάδα ή εργοστάσιο, αλλά και βεβαίως το ανθρώπινο δυναμικό. Αυτήν τη στιγμή, λείπει, εκτός από τα παραπάνω, και η ψηφιακή κουλτούρα και τα skills που θα καθοδηγήσουν τον κλάδο να κινηθεί κατάλληλα».
«Η επόμενη μέρα μετά το Ταμείο Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας»
Το Ταμείο Ανάκαμψης έδωσε την ευκαιρία στην Ελλάδα να προωθήσει τον ψηφιακό μετασχηματισμό της χώρας. Όμως, τα έργα που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης έχουν έναν συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα και ο ψηφιακός μετασχηματισμός της χώρας δεν θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι τότε. Σ’ αυτό τον προβληματισμό επικεντρώθηκε η τέταρτη ενότητα.
Ο Γενικός Γραμματέας Πληροφοριακών Συστημάτων & Ψηφιακής Διακυβέρνησης, κύριος Δημοσθένης Αναγνωστόπουλος, μιλώντας στο πρώτο πάνελ της ενότητας σημείωσε: «Το Ταμείο Ανάκαμψης έχει φέρει μία πνοή ανάπτυξης στη χώρα, όμως αυτός ο πνεύμονας ανάπτυξης πρέπει να φέρει μία νέα εποχή από το 2026 και μετά. Είναι σημαντικό στοίχημα για τη χώρα και για τους φορείς του Δημοσίου η συντήρηση των ψηφιακών έργων του ΤΑΑ. Η Ελλάδα είναι πρώτη στην Ευρώπη στην ψηφιοποίηση των δημόσιων υπηρεσιών. Η χώρα μας όχι μόνο δεν είναι ουραγός, αλλά έχει βγει μπροστά με διαρκείς βελτιώσεις, υπερκεράζοντας τη διαφορά. Όσον αφορά στην τεχνογνωσία του Cloud και στην πρόοδο που έγινε σε αυτόν τον τομέα, τώρα είναι η ώρα να βγουν οι επιχειρήσεις μπροστά και να το εξάγουν. Πρέπει να χτίσουμε ένα οικοσύστημα σαν χώρα και να βρούμε τα σημεία εξειδίκευσής μας. Πρέπει να χτίσουμε και συμμαχίες, ώστε η χώρα να πάει στην επόμενη μέρα».
Παίρνοντας το λόγο, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Κοινωνίας της Πληροφορίας ΜΑΕ, κύριος Σταύρος Ασθενίδης, ανέφερε: «Το Ταμείο Ανάκαμψης, πέρα από πόρους, έχει δώσει και τεράστιες ευκαιρίες ανάπτυξης για τις επιχειρήσεις και την ίδια τη χώρα. Μια χρυσή ευκαιρία για τη χώρα, ένα σχέδιο Μάρσαλ, καθώς τα χρήματα αυτά αντιστοιχούν σε πάνω από δύο ΕΣΠΑ. Εδώ η πρόκληση είναι να δούμε εάν ως χώρα θα μπορέσουμε να αξιοποιήσουμε όλα αυτά τα χρήματα που έχουμε στη διάθεσή μας και πώς θα διαχειριστούμε τους πόρους, και όχι μόνο τους χρηματικούς, ώστε τα έργα να παραδοθούν με όρους ποιοτικούς. Όπως υπήρξε και το RRF για ένα συγκεκριμένο σκοπό, έτσι θα δημιουργηθούν και άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το Δημόσιο θα πρέπει να μεριμνήσει όμως για ένα πράγμα: την ασφάλεια και το Cybersecurity».
Τέλος, η Διευθύνουσα Σύμβουλος, της ΗΔΙΚΑ Α.Ε., κυρία Νίκη Τσούμα, τόνισε: «Η ΗΔΙΚΑ έχει ένα πολύ μεγάλο έργο μπροστά της, το οποίο είναι η αναδιαμόρφωση μητρώου κοινωνικής ασφάλισης. Διαμορφώνεται επίσης ένα μεγάλο σύστημα συνταγογράφησης, ενώ ένα πολύ φιλόδοξο σχέδιο είναι η ψηφιοποίηση όλων των νοσοκομείων της χώρας. Το στοίχημα της επόμενης ημέρας, σε επίπεδο έργων και αφού δομήσουμε τη βάση του τομέα υγείας, είναι αφενός η υλοποίηση των δεδομένων, έτσι ώστε να λειτουργούν συμβουλευτικά προς τους πολίτες και την κοινότητα, και αφετέρου ο τρόπος με τον οποίο μεθοδολογικά θα δομηθούν τα δεδομένα, τόσο στην πρωτογενή χρήση τους, όσο και στη δευτερογενή. Αυτήν τη στιγμή, όλα αυτά τα χρήματα, τα έργα και το επόμενο ψηφιακό άλμα που έρχεται θα πρέπει να έχουν υποδομές. Το σύστημα πρέπει να λειτουργήσει και να συνεχίσει να λειτουργεί, αλλά και να βελτιώνεται, ώστε να μπορούν να ενσωματωθούν σε αυτό τα έργα που δημιουργήθηκαν, αλλιώς το ψηφιακό άλμα, θα μείνει ένα μετέωρο βήμα».
Στο δεύτερο πάνελ της ενότητας, ο Διευθυντής Πωλήσεων ICT του Ομίλου ΟΤΕ, κύριος Λυκούργος Αντωνόπουλος, επεσήμανε: «Ήδη οι πολίτες της χώρας μας βλέπουν τα αποτελέσματα του ΤΑΑ. Πρέπει να βρεθούν τα χρηματοδοτικά εργαλεία για νέα έργα, την υλοποίηση και τις επεκτάσεις τους. Μετά το τέλος του RFF, πρέπει να υπάρξουν οι λειτουργίες που θα προφυλάξουν και θα εξασφαλίσουν τη συντήρηση αυτών των έργων. Η μεγαλύτερη πρόκληση είναι ότι πειραματιζόμαστε με τεχνολογίες αιχμής όπως το ΑΙ, αλλά δεν έχουμε βρει μία ξεκάθαρη στρατηγική δράσης για το πώς θα τα αξιοποιήσουμε. Αυτήν τη στιγμή παράγονται χιλιάδες ανοιχτά δεδομένα και πρέπει να βρούμε τον τρόπο, με τον οποίο θα πάρουμε το Intelligence από όλη αυτήν τη διαδικασία».
Παίρνοντας τη σκυτάλη, ο Partner της DIADIKASIA Business Consulting, κύριος Αριστόδημος Θωμόπουλος, σημείωσε: «Θεωρώ ότι έχει γίνει μία τεράστια προσπάθεια. Θα πρέπει να αρχίσουμε να βλέπουμε το αντίκτυπο των έργων αυτών στην καθημερινότητα των πολιτών και να απαγκιστρωθούμε από την λογική της ποσοτικής αξιολόγησης. Αυτήν τη στιγμή είμαστε όλοι ευθυγραμμισμένοι στο να υλοποιήσουμε σωστά τα τρέχοντα έργα. Οι υλοποιήσεις αυτές είναι και ευρωπαϊκό ζητούμενο. Θα πρέπει στην επόμενη περίοδο να σκεφτούμε και τα international έργα, σε συνεργασία και με άλλες χώρες. Η καινοτομία επίσης είναι σημαντική, όπως και οι συνέργειες. Το ευχάριστο για όλες τις εταιρείες είναι ότι έχει ψηφιστεί επίσημα το κείμενο πολιτικής της ΕΕ για το 2030. Η έκθεση του Ντράγκι συστήνει 500 δισ. ευρώ επενδύσεις, δημόσιες και ιδιωτικές, στο ψηφιακό πεδίο. Θα πρέπει την επόμενη περίοδο να σκεφτούμε τα πολύ μεγάλα, σύνθετα και πρωτοπόρα έργα, όπως, για παράδειγμα, τα ΑΙ Factories».
Ο Διευθύνων Σύμβουλος της SPACE HELLAS, κύριος Ιωάννης Μερτζάνης, από την πλευρά του προσέθεσε: «Είδαμε έναν πακτωλό χρημάτων για πρώτη φορά, ταυτόχρονα με μία τεράστια αλλαγή νοοτροπίας που υπήρξε από την πολιτεία. Όλοι μας μάθαμε να κινούμαστε πολύ πιο γρήγορα. Εξωστρέφεια, ιδιοπαραγόμενα προϊόντα και τεχνογνωσία είναι οι τρεις άξονες, στους οποίους θα πρέπει να κινηθούμε για την επόμενη μέρα. Πώς μπορούν οι ελληνικές εταιρείες πληροφορικής να κρατήσουν τους ίδιους ρυθμούς ανάπτυξης, όταν αυτοί οι ρυθμοί ανάπτυξης προκλήθηκαν κατά κύριο λόγο από το ΤΑΑ; Ο καθένας από εμάς θα πρέπει να βρει τη δική του συνταγή. Το εξωτερικό δεν είναι πανάκεια. Επειδή η Ελλάδα είναι μικρή χώρα, από την άλλη, και το scale–up δεν είναι εύκολο. Έχουμε μπει σε ένα τραίνο ανάπτυξης, αλλά χρειαζόμαστε κάρβουνο».
Από το βήμα του ίδιου πάνελ, ο Διευθύνων Σύμβουλος της NOVA ICT, κύριος Αλέξανδρος Μπρέγιαννης, πρόσθεσε:«Μέσα από το ΤΑΑ και τα έργα που υλοποιούνται αυτήν τη στιγμή, πιστεύω ότι η χώρα θα καταφέρει να κλείσει πολλές εκκρεμότητες με το παρελθόν, όπως οι παθογένειες, η γραφειοκρατία και η έλλειψη διαλειτουργικότητας. Πρέπει την τεχνογνωσία που αξιοποιήσαμε στο δημόσιο να την προσαρμόσουμε και να την εξάγουμε στον ιδιωτικό τομέα και το εξωτερικό. Δεν πρέπει να σταματήσει όμως και η ανάπτυξη που έχει ξεκινήσει στον δημόσιο τομέα. Η Ευρώπη πρέπει επίσης να στηρίξει την ανταγωνιστικότητα. Παράλληλα, πρέπει να αλλάξει και το μοντέλο παροχής υπηρεσιών στην τεχνολογία. Πρέπει εμείς ως ιδιωτικός τομέας να βοηθήσουμε και τον δημόσιο, να θέσουμε τις βάσεις και τα στοιχήματα της επόμενης δεκαετίας».
Ο Διευθυντής Πωλήσεων Δημοσίου Τομέα της Byte, κύριος Πάνος Ξενάκης, υπογράμμισε «Σίγουρα έχει αφήσει θετικό αποτύπωμα το ΤΑΑ. Ατσαλώθηκε η συνεργασία δημοσίου και ιδιωτικού τομέα και όλο αυτό έχει οδηγήσει στην πρόοδο που βιώνουμε σήμερα. Οι εταιρείες του κλάδου, αν και βγήκαν κουρασμένες από την κρίση, με τα έργα του ΤΑΑ μπόρεσαν και ανασυγκροτήθηκαν ψηφιακά. Θεωρώ ότι θα υπάρξουν χρηματοδοτικά εργαλεία σε ευρωπαϊκό επίπεδο στο προσεχές μέλλον, προκειμένου η ΕΕ να παραμείνει ανταγωνιστική σε σχέση με άλλες αγορές όπως η Αμερική και η Κίνα. Μεγάλη πρόκληση παραμένει και η εύρεση πηγών για την αναβάθμιση του ανθρώπινου δυναμικού μας. Πρέπει στοχευμένα να παρακολουθήσουμε το ζήτημα, για να βγούμε μπροστά στην επόμενη ημέρα».
Κλείνοντας τη συζήτηση ο Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος της 01 Solutions Hellas, κύριος Χαράλαμπος Σάμιος, τόνισε χαρακτηριστικά: «Με το ΤΑΑ, σχεδιάστηκαν έργα πιο γρήγορα από ποτέ άλλοτε. Το ΤΑΑ είναι στην καθημερινότητά μας. Κληθήκαμε σε σύντομο χρονικό διάστημα να βγάλουμε εις πέρας ένα σημαντικό έργο και μάλιστα με ποιοτικά χαρακτηριστικά. Από οδηγοί συμβατικών αυτοκινήτων, γίναμε οδηγοί της Formula 1. Αυτήν τη στιγμή, υπάρχει μεγάλη και εύλογη αγωνία στην αγορά, να διατηρήσουμε τα θετικά αυτά μεγέθη που έχουμε φτάσει. Στην επόμενη μέρα, πρόκληση είναι πλέον κάτι, το οποίο έχουμε παράξει custom, να μπορέσουμε να το επεκτείνουμε και σε άλλους τομείς, εκτός από τον δημόσιο. Προσβλέπουμε στην εξαγωγή τεχνογνωσίας και τη συντήρηση των μεγάλων έργων. Ειδικά στον τομέα του λογισμικού κάθε εταιρεία πρέπει να τα υλοποιεί με ορίζοντα 10ετίας».
