Δήλωση Νίκου Μπελαβίλα: Διαψεύδοντας Παραπληροφόρηση για τα Ορυχεία Αντιμονίου στην Κέραμο Χίου
Αθήνα, 12.2.2025
Η ημιμάθεια μπορεί να είναι πιο επικίνδυνη από την αμάθεια, όπως λέει η λαϊκή παροιμία, και το βλέπουμε καθημερινά στις αναρτήσεις που κυκλοφορούν στα κοινωνικά δίκτυα. Ειδικότερα, μετά τη δημοσίευση του άρθρου για την πρόταση της ομάδας του ΕΜΠ το 1997 σχετικά με την δημιουργία υπαίθριου μουσείου στην Κέραμο Χίου, διαδίδονται αβάσιμοι ισχυρισμοί που προσπαθούν να αποδομήσουν τη μελέτη μας. Ανάμεσά τους, υπάρχει ο ισχυρισμός ότι ο αείμνηστος Γιώργος Καλουτάς ήθελε την επαναλειτουργία των μεταλλείων.
Θέλω να διαψεύσω κατηγορηματικά αυτόν τον ισχυρισμό. Ο Καλουτάς ήταν οραματιστής της μετατροπής της Κεράμου σε πολιτιστικό τουριστικό πάρκο και υπαίθριο μουσείο, με στόχο την ανάπτυξη της περιοχής και τη διατήρηση της ιστορικής κληρονομιάς της. Η μελέτη μας, με τίτλο «Καταγραφή και Αποτίμηση Δυνατοτήτων Αξιοποίησης για Πολιτιστικό Τουρισμό», που εκπονήθηκε υπό την ευθύνη του ΠΤΙ ΕΤΒΑ και της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Χίου, είχε αυτό ακριβώς ως σκοπό.
Η πρότασή μας ήταν πλήρως κοστολογημένη και περιλάμβανε 18 μικρά και μεσαία υποέργα για τη δημιουργία του μουσείου και του περιβάλλοντος χώρου, με προϋπολογισμό 585.500.000 δρχ. Η υλοποίηση του έργου προβλεπόταν να διαρκέσει 36 μήνες. Για λόγους σύγκρισης, το Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου, το οποίο υλοποιήθηκε την ίδια περίοδο, είχε προϋπολογισμό 3,6 δισ. δρχ. για έργα κτιρίων και του περιβάλλοντος χώρου.
Παράλληλα, διακινείται η παραπληροφόρηση ότι το 1997 υποστηρίξαμε την επανέναρξη εξόρυξης αντιμονίου στην Κέραμο, κάτι που είναι πλήρως αναληθές. Η Συνοπτική Οικονομοτεχνική Έκθεση του 1998, που συνοδευόταν από τη μελέτη μας, υπογράφεται από σημαντικούς επιστήμονες όπως ο καθηγητής Αντώνης Ζ. Φραγκίσκος, ειδικός στον τομέα της μεταλλευτικής αρχαιολογίας. Οι έρευνές του επικεντρώθηκαν στην κατανόηση των ιστορικών μεταλλευτικών διαδικασιών στην Κέραμο και στον προσδιορισμό της ποιότητας του παραγόμενου αντιμονίου.
Όταν διεξάγουμε αρχαιολογική έρευνα για ιστορικά αντικείμενα, δεν σκοπεύουμε να επαναλειτουργήσουμε παλαιές εγκαταστάσεις, αλλά να καταγράψουμε και να αποκαταστήσουμε την ιστορική τους εικόνα. Αυτό ισχύει για κάθε περίπτωση, είτε πρόκειται για αρχοντικά, εργοστάσια ή μεταλλευτικές περιοχές.
Αν θέλαμε να προτείνουμε την εξόρυξη αντιμονίου το 1997, θα το είχαμε αναφέρει ξεκάθαρα στη μελέτη μας. Στηρίξαμε πάντα τη δουλειά μας σε διαφάνεια και επιστημονική ακεραιότητα. Η πρότασή μας είχε ως αντικείμενο την αναβίωση των ερειπίων της Κεράμου και τη δημιουργία υπαίθριου μουσείου και πολιτιστικού τουριστικού πάρκου, και αυτή ακριβώς την πρόταση επαναφέρουμε σήμερα.
Νίκος Μπελαβίλας
Καθηγητής, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο
