Το Αιγαίο Πέλαγος είναι μια από τις πιο σεισμογενείς περιοχές της Ευρώπης, καθώς βρίσκεται στο όριο σύγκλισης των τεκτονικών πλακών της Ευρασίας και της Αφρικής. Οι σεισμοί που σημειώνονται στην περιοχή αυτή προκαλούνται κυρίως από τη μετακίνηση των λιθοσφαιρικών πλακών και την έντονη γεωλογική δραστηριότητα που χαρακτηρίζει τη Μεσόγειο.
Το Αιγαίο έχει βιώσει καταστροφικούς σεισμούς στο παρελθόν. Κάποιοι από τους πιο ισχυρούς ήταν, ο σεισμός της Σαντορίνης (~1600 π.Χ.), Προκάλεσε την καταστροφή του μινωικού πολιτισμού, ο σεισμός της Ρόδου (1926), μεγέθους 8 Ρίχτερ, προκάλεσε σημαντικές ζημιές και ο αξέχαστος σεισμός της Σάμου το (2020), που κόστισε τη ζωή σε δύο νέα παιδιά, με μέγεθος 7,0 Ρίχτερ, προκαλώντας καταστροφές σε Σάμο και Σμύρνη.
Η Σαντορίνη είναι μία από τις πιο σεισμογενείς περιοχές της Ελλάδας, καθώς βρίσκεται πάνω στο ελληνικό τόξο, μια ζώνη έντονης τεκτονικής και ηφαιστειακής δραστηριότητας. Οι σεισμοί που σημειώνονται στο νησί σχετίζονται κυρίως με το ηφαίστειο της Σαντορίνης, το οποίο έχει προκαλέσει ισχυρές δονήσεις και εκρήξεις στο παρελθόν, διαμορφώνοντας το σημερινό γεωλογικό τοπίο.
Το ηφαίστειο της Σαντορίνης είναι ένα από τα πιο ενεργά στην Ευρώπη και αποτελείται από πολλαπλούς κρατήρες που έχουν σχηματιστεί από αλλεπάλληλες εκρήξεις. Η δραστηριότητα της περιοχής οφείλεται στην υποβύθιση της αφρικανικής τεκτονικής πλάκας κάτω από την ευρασιατική, προκαλώντας ισχυρούς σεισμούς και ηφαιστειακές εκρήξεις.
Οι σεισμοί στη Σαντορίνη έχουν προκαλέσει, καταστροφές κτιρίων, κυρίως παραδοσιακών κατοικιών και εκκλησιών, τσουνάμι, που επηρεάζουν γειτονικές περιοχές, αλλαγές στο ηφαιστειακό σύστημα, όπως γεωθερμικές ανωμαλίες και ηφαιστειακές εκρήξεις, αλλά και οικονομικές επιπτώσεις, ιδιαίτερα στον τουρισμό, που είναι ζωτικής σημασίας για το νησί.
Η Σαντορίνη είναι ένα πανέμορφο αλλά γεωλογικά ενεργό νησί. Οι σεισμοί και η ηφαιστειακή δραστηριότητα είναι μέρος της ιστορίας του, αλλά με τη σωστή προετοιμασία και συνεχή επιστημονική παρακολούθηση, οι κίνδυνοι μπορούν να μειωθούν. Η προστασία των κατοίκων και των επισκεπτών αποτελεί προτεραιότητα για τις αρχές και τους ερευνητές που μελετούν το ηφαίστειο της Σαντορίνης.
Κώστας Κυδώνης
