Το 2019 ήταν μια πολύ σημαντική χρονιά για τη χώρα μας. Αλλαγή στην κυβέρνηση, στην τοπική αυτοδιοίκηση, αναθεώρηση του Συντάγματος, καταστροφικές πυρκαγιές αλλά και πλημμυρικά φαινόμενα απασχόλησαν την κοινή γνώμη ενώ στα εθνικά μας θέματα κυριάρχησε η Συμφωνία των Πρεσπών, η κλιμακούμενη προκλητική συμπεριφορά της Τουρκίας στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο και το μεταναστευτικό θέμα.
Τον Ιούλιο 2019 η Νέα Δημοκρατία κέρδισε τις εθνικές εκλογές, αποτέλεσμα που είχε ήδη προδιαγραφεί μετά τα σαρωτικά για το κόμμα αποτελέσματα των εκλογών για το Ευρωκοινοβούλιο και την Τοπική Αυτοδιοίκηση το μήνα Μάιο. Η νέα κυβέρνηση υποσχέθηκε μεταξύ άλλων σε βάθος τετραετίας, τη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών, τη θετική πορεία στην οικονομία, την ασφάλεια και αντιμετώπιση του οξυμένου μεταναστευτικού προβλήματος.
Στην οικονομία ήδη έγινε η αρχή με τη μείωση του ΕΝΦΙΑ, τη μείωση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης και την ενεργοποίηση της νέας κλίμακας με αλλαγή στην έκπτωση φόρου που οδηγεί σε μικρές αυξήσεις των καθαρών αποδοχών των φορολογουμένων μέσα στο 2020. Υπάρχουν, βέβαια, ακόμη σοβαρά θέματα προς διευθέτηση, όπως τα κόκκινα δάνεια, το νέο ασφαλιστικό, το θέμα της ΔΕΗ και η προσπάθεια επίτευξης συμφωνίας στο Eurogroup για τη μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων, ώστε να πάρει ανάσα η οικονομία της χώρας.
Πολύ σημαντικό θέμα αποτέλεσε η αλλαγή του συνταγματικού χάρτη της χώρας με αξιοσημείωτες τροποποιήσεις, όπως η αποσύνδεση της εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας από την πρόωρη διάλυση της Βουλής, η ψήφος των αποδήμων Ελλήνων, η κατοχύρωση του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, η κατάργηση της αποσβεστικής προθεσμίας για άσκηση δίωξης υπουργών και υφυπουργών, η λαϊκή νομοθετική πρωτοβουλία με υπογραφή 500.000 πολιτών.
Αναμφίβολα όμως τη «μερίδα του λέοντος» θα έχει ο τομέας της εξωτερικής πολιτικής, όπως διαφάνηκε από τις εξελίξεις των τελευταίων μηνών του 2019. Οι εντεινόμενες τουρκικές προκλήσεις με τις καθημερινές παραβιάσεις των χωρικών υδάτων και πτήσεις πάνω από τα ελληνικά νησιά, οι εξαγγελίες για διεκδικήσεις στην ανατολική Μεσόγειο με κορωνίδα των ενεργειών την υπογραφή της «συμφωνίας» Τουρκίας-Λιβύης στις 27 Νοεμβρίου στην Κωνσταντινούπολη, μιας συμφωνίας που αγνοεί προκλητικά τις ελληνικές θαλάσσιες ζώνες νοτίως της γραμμής Κρήτης-Καρπάθου-Ρόδου-Καστελλόριζου, σήμαναν συναγερμό στην ελληνική κυβέρνηση. Το γεγονός ότι υπάρχει σύμπνοια μεταξύ των κομμάτων της Βουλής για την αντιμετώπιση της τουρκικής επιθετικότητας, αποτελεί φυσικά ιδιαιτέρως ενθαρρυντικό και ευοίωνο στοιχείο.
Ένα ακόμη ζήτημα μεγάλης σημασίας -σχετικό με τη συμπεριφορά της Τουρκίας- για τα ακριτικά νησιά και για τη Χίο μας είναι το προσφυγικό. Η κυβέρνηση κατήργησε το Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής και μετέφερε τις αρμοδιότητες στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, χωρίς όμως απτά αποτελέσματα στον τομέα αυτό. Βάλλεται εκτός από την αντιπολίτευση και εκ των έσω για τη γραμμή που ακολουθεί με κατηγορίες για άσκηση ακροδεξιάς πολιτικής ή για ατολμία αντίστοιχα.
Το θέμα δημιουργεί έντονες αντιδράσεις στις τοπικές κοινωνίες, με ψηφίσματα λαϊκών συνελεύσεων ενάντια στη σχεδιαζόμενη δημιουργία κλειστών δομών (ΠΡΟΚΕΚΑ). Οι κάτοικοι διαμαρτύρονται για την υποβάθμιση της ζωής και της καθημερινότητάς τους, την οικονομική δυσπραγία, την εξαφάνιση του τουρισμού. Ζητούν να υπάρχουν μόνο δομές καταγραφής και ταυτοποίησης των προσφύγων και μεταναστών και συντόμευση της διαδικασίας παροχής ασύλου, ώστε να αποσυμφορηθούν τα νησιά που έχουν μετατραπεί σε φυλακές ψυχών.
Το ζήτημα είναι περίπλοκο και η κυβέρνηση κατηγορείται ότι αθέτησε τις προεκλογικές της δεσμεύσεις και δεν εμποδίζει τις ασταμάτητες ροές από την Τουρκία, η οποία εκβιάζει με αυτό τον τρόπο την Ελλάδα και την Ε.Ε. Συναφές είναι και το θέμα του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ κατά 30% στα πέντε νησιά (Χίο, Λέρο, Σάμο, Κω και Λέσβο) που προκαλεί αντιδράσεις με τις απλές παρατάσεις ισχύος του, γιατί συσχετίζεται με το βάρος του προσφυγικού ενώ προεκλογικά δόθηκε η υπόσχεση της προσπάθειας οριστικής επαναφοράς του μέτρου, εφόσον προβλέπεται από την Ε.Ε. και ισχύει σε πολλά κράτη μέλη.
Συμπερασματικά, θα λέγαμε ότι υπάρχουν «καυτά» θέματα προς αντιμετώπιση, κρίσιμα ανοιχτά μέτωπα στην πορεία της νέας κυβέρνησης που απαιτούν σώφρονα, ψύχραιμο και σωστό χειρισμό. Γνώμονας πάντα πρέπει να είναι το συμφέρον όλων των Ελλήνων πολιτών, τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας και οι πολιτικές δυνάμεις παραμερίζοντας τις ιδεολογικές διαφορές και τις κινήσεις σκοπιμότητας οφείλουν με σοβαρότητα και υπευθυνότητα να αρθούν στο ύψος των περιστάσεων.
Αιμιλιανός Ευαγγελινός
Καθηγητής Πληροφορικής
Πολιτικό Στέλεχος της Νέας Δημοκρατίας