Η περιοχή “Θόλος-Παχύ” ξανά στην επικαιρότητα. Τα πρόσφατα, πρωτοφανή για το φιλήσυχο νησί μας, γεγονότα που διαδραματίσθηκαν στη Χίο αποβραδίς και ανήμερα των Αγίων Θεοφανείων (με ευθύνη βέβαια ανιστόρητων ιθυνόντων και όχι ημών των Χίων), υπαγορεύουν να κάνω σήμερα κάτι το αυτονόητο:
-Να αναδείξω, εν συντομία, “σελίδες τοπικής ιστορίας” εν είδη “Πατριδογνωσίας” οι οποίες συνδέονται με το μοναδικό και πανέμορφο τμήμα της παραλιακής ζώνης του νησιού μας, το οποίο αρχίζει από τον Βροντάδο και καταλήγει στον, (αναφερόμενο από τον Θουκιδίδη), ιστορικό, δίδυμο και περίκλειστο κόλπο “Δελφινίου-Γιβαρίου” (Γιουβάρι) με τη βραχονησίδα “Ταύρος” στην είσοδο αυτού. Στο μέσον περίπου αυτού του “δαντελωτού” κομματιού, σε απόσταση “αναπνοής” από το βόρειο, κατοικημένο, άκρο του Βροντάδου και, κυριολεκτικά, στα “πόδια” της Συκιάδας και του Παντουκιούς, ευρίσκεται η επίμαχη και, ταυτόχρονα, επίδικη περιοχή “Θόλος-Παχύ”.
Πρόκειται για μια βραχώδη, μικρή χερσόνησο με την ονομασία “Παχύ” και τα, όχι γνωστά, τοπωνύμια “Άκρα Κορακομύτης” νοτιοανατολικά, “Άκρα Παχύ” βόρεια και “Λυγαριά” ανατολικά και περίπου στο μέσον αυτής.
Σε μικρή απόσταση από το “Παχύ”, αμέσως μετά την Ιερά Μονή Μερσινιδίου, ευρίσκεται ο μυχός του “Αλμυρού” με τη μικρή αλλά πασίγνωστη, πολυσύχναστη “Παραλία των Γλάρων” και πάνω απ’ αυτήν ο “Μηλιγκάς”, όπου και τα, πάλαι ποτέ, αμπέλια που έδιναν το περίφημο γλυκό “Φωκιανό” κρασί και η μονάδα αφαλάτωσης Βροντάδου.
Τη βορινή πλευρά της χερσονήσου “Παχύ”, στολίζουν οι δίδυμοι, πανέμορφοι κολπίσκοι ¨Θόλους” και “Παντουκιούς”, με την βραχονησίδα “Άγιος Στέφανος” στην είσοδο αυτών, ενώ, λίγο πιό βόρεια, αντικρίζουμε με θαυμασμό τον, μοναδικό σε γραφικότητα, κόλπο της Λαγκάδας, κύρια χαρακτηριστικά του οποίου είναι το, εν μέρει, αμφιθεατρικό κτίσιμο των σπιτιών (που ¨δένουν” με το γαλάζιο της θάλασσας και το πράσινο των γύρω τεχνιτών αλσυλίων) και το μικρό “κανάλι”, όπου αράζουν τις βάρκες τους οι Λαγκαδούσοι.
Προφανώς, αυτή η θεσπέσια φυσική ομορφιά, είναι που έλκει, ετησίως, χιλιάδες ανθρώπους (Χιώτες και μη) οι οποίοι δείχνουν “ερωτευμένοι” με τα ουζερί, τις ταβέρνες και τα καφέ Λαγκάδας και Παντουκιούς. Αν θελήσουμε να επικεντρώσουμε την προσοχή μας στην περιοχή “Θόλους-Παχύ”, μπορούμε εύκολα να διαπιστώσουμε περιβαλλοντικές αλλοιώσεις του φυσικού-βραχώδους τοπίου οι οποίες “πληγώνουν” κάθε ευαίσθητο άνθρωπο.
Μονάδα παραγωγής σκυροδέματος και ασφαλτομίγματος (που ενοικιάζει από δεκαετιών το χώρο από τον ιδιοκτήτη Δήμο Χίου), εγκαταστάσεις μονάδας Ιχθυοκαλλιέργειας, καρνάγιο που λειτουργεί από αμνημονεύτων χρόνων, μικρή πίστα για χρήση από τους αερομοντελιστές της Χίου και βεβαίως οι μονάδες του Δήμου αφαλατώσεως υφάλμυρου νερού, συνθέτουν μιά εικόνα που δεν κολακεύει.
Ως “αντιστάθμισμα” όμως της περιβαλλοντικής αλλοίωσης, μπορούμε (και πρέπει) να αποδεχθούμε ότι, οι εν λόγω δραστηριότητες, αφ΄ενός αντιμετωπίζουν και καλύπτουν υπαρκτές τοπικές ανάγκες και αφ’ ετέρου, στηρίζουν την τοπική οικονομία, προσφέροντας εργασία σε δεκάδες συμπατριώτες μας, με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει σε “εποχές δύσκολες”.
Στο σημείο αυτό είναι σκόπιμη η υπενθύμιση ότι, στο σχετικά πρόσφατο παρελθόν, οι απόπειρες δημιουργίας μονάδας διαλυτηρίου πλοίων και εγκατάστασης δεξαμενών υγρών καυσίμων στον όρμο του Θόλους, αποτράπηκαν με δυναμικές κινητοποιήσεις των κατοίκων της περιοχής (όπως τώρα) παρά την, (και τότε), έλευση των ΜΑΤ στο νησί μας !!
Συμπληρωματικά όσων προαναφέρθηκαν, υπενθυμίζω μια πολύ ενδιαφέρουσα ιδέα-πρόταση του απόστρατου αξιωματικού Λ.Σ. και πρώτου επιλαχόντα Βουλευτή Χίου (2019) της Ν.Δ., συμπατριώτη μας κ. Σταύρου Μιχαηλίδη, περί δημιουργίας, στην εν λόγω περιοχή, σύγχρονου “Ναυτιλιακού Κέντρου”, δεν φάνηκε να συγκινεί επαρκώς ούτε τον Χιακό εφοπλισμό ούτε τους τότε αιρετούς. Όμως, “ποτέ δεν είναι αργά”…
Επανερχόμενος στα του “Θόλους”, αναφέρω ότι, η ονομασία πρέπει να σχετίζεται με την έντονη “θολούρα” των νερών του Όρμου, η οποία προκαλείται από την συνεχή εκβολή σ’ αυτόν, μεγάλων ποσοτήτων υφάλμυρου νερού, κάτι που παρατηρείται επίσης στην “Παραλία των Γλάρων” (Γλυφός) αλλά και στον όρμο του Παντουκιούς έως και το Δελφίνι.
Στον μυχό του “Θόλους” είναι κτισμένο το μικρό εξωκκλήσι του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου ενώ, δίπλα του, ευρίσκεται ένα ερειπωμένο μικρό κτίσμα, όπου, προπολεμικά, είχε μονάσει ο ιερομόναχος Καλλίνικος, αδελφός του Αγιομαρκούση Ιερέα παπά Γιώργη Ζ. Ζαννίκου και του (εκ πατρός) παππού μου Αριστείδη Ζαννίκου.
΄Αξιο αναφοράς εν προκειμένω είναι ότι, τα προ και μετά το Σαράντα χρόνια, την ημέρα εορτασμού της Αναλήψεως του Χριστού, ο εκάστοτε ιερέας του Ι.Ναού Αγίου Μάρκου Βροντάδου, άρχιζε τη Θεία Λειτουργία στον, εν λόγω Ι.Ναό και την ολοκλήρωνε στο ξωκκλήσι του Θόλους, μεταβαίνοντας εκεί με πλήθη πιστών πεζή, με καΐκια, κάρα και τα ελάχιστα αυτοκίνητα της εποχής.
(φωτο δεκαετίας του Σαράντα μετά την Κατοχή)
Το εν λόγω θρησκευτικό, (μοναδικό για την περιοχή μας), έθιμο, πιθανά άρχισε από τους μακαριστούς Αγιομαρκούσους ιερείς παπά Αγαπητό Βασιλάκη και παπά Γιώργη Ζαννίκο (απεβίωσε το 1951), ενώ το συνέχισε ο μακαριστός παπά Μάρκος Αγ. Βασιλάκης (απεβίωσε το 1960), παππούς του σημερινού Μητροπολίτη μας κ. Μάρκου.
Τη λήξη της Θείας Λειτουργίας ακολουθούσε “φτωχικό τσιμπούσι” ενώ, αρκετοί ήταν εκείνοι που έπιναν, επί τόπου ή στο σπίτι τους, υφάλμυρα νερά της περιοχής τα οποία δρούσαν ως “φυσικό καθαρτικό” του εντέρου, τα έλεγαν δε (αυτά τα νερά) “λίντζια”.
Εξ όσων γνωρίζω,τη συντήρηση του εξωκκλησιού και τη Λειτουργία αυτού, την έχει πρόθυμα “επωμισθεί” ο δραστήριος και ακάματος Ιερέας της Συκιάδας, πατέρας Μιχαήλ Στεφανιώρος. Αν δεν κάνω λάθος, το πανηγύρι γίνεται 8 Μαΐου και οι άλλες Θείες Λειτουργίες κάθε Ιούλιο και Σεπτέμβριο.
Ας μου επιτραπεί, το κλείσιμο του σημερινού σημειώματος, να το κάνω με τρόπο άκρως χιουμοριστικό με τη βοήθεια του γνωστού; “μπάρμπα Ανέστη”.
Ήταν Γενάρης του 2021 (δηλαδή πριν ένα χρόνο) όταν έγινε γνωστή η Κυβερνητική απόφαση για δημιουργία της νέας δομής προσφύγων και μεταναστών στην περιοχή “Θόλος-Παχύ”. ‘Ολα έδειχναν ότι, η από έτους (Φεβρουάριος 2020) υπόδειξη-πρόταση του, τότε και νυν Αντιδημάρχου Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου μας κ. Γιάννη Ξενάκη, είχε γίνει δεκτή, ΄’εχοντας απορριφθεί (σιωπηρώς) η αντίστοιχη πρόταση (που ισχύει και σήμερα) του Δημάρχου κ. Κάρμαντζη, για δομή στην θέση “Μπαμπακιές”.
Τότε είχε πει και γράψει ο μπάρμπα Ανέστης:
-“Και μετά ξύπνησαν”, θέλοντας έτσι να τονίσει το ουτοπικό της πρότασης-απόφασης. Μετά τα γεγονότα των Θεοφανείων, είπε κάτι καινούργιο ο “μπάρμπα Ανέστης”. Σας το μεταφέρω αυτούσιο:
-“ Συμπατριώτες, το “αυγολέμονο έκοψε”. “Γλαρόσουπα” γιοκ…
Αν κάποιοι και κάποιες-όπως π.χ εγώ-δεν γνωρίζετε τί σημαίνει η φράση “μη φας, έχουμε γλαρόσουπα”, δεν έχετε παρά να ψάξετε και να βρείτε την απάντηση στο διαδίκτυο.
Καλή ανάγνωση και ευχές για “ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ ΕΙΡΗΝΙΚΗ ΚΑΙ ΜΕ ΥΓΕΙΑ”.
