του Γιάννη Μανωλάκη
Οι τρεις ανδριάντες των «Αφανών Ναυτικών» που κοσμούν την θάλασσα του Αιγαίου βρίσκονται στην Άνδρο και στην Χίο (Βροντάδο και Καρδάμυλα).
Φιλοτεχνήθηκαν και οι τρεις στα τέλη της δεκαετίας του ΄50 (της Άνδρου και του Βροντάδου 1957-1958, των Καρδαμύλων 1959-1961), από μεγάλους Έλληνες γλύπτες της γενιάς του 1930 με καταγωγή από το ίδιο χωριό της Άνδρου, το Κόρθι.
Οι ανδριάντες στην Χίο δημιουργήθηκαν από τον Θανάση Απάρτη(γεννημένος το 1899 στην Σμύρνη από μητέρα Ανδριώτικης καταγωγής)ενώ ο ανδριάντας στην Άνδρο από τον Μιχάλη Τόμπρο(γεν. 1889 στην Άνδρο).
Σαν ιδέα ξεκίνησαν όλα από μια ομάδα Χιωτών που ανάμεσά τους ήταν ο ιατρός Μικές Παϊδούσης και φίλος του Απάρτη.
Το 1953 έπεισαν τον Δήμαρχο του Βροντάδου να παραγγείλει τον «Αφανή Ναύτη, Καπετάνιο» και ακολούθησε χρονολογικά η παραγγελία στην Άνδρο(από τον Δήμαρχο) και λίγο αργότερα στα Καρδάμυλα.
Οι τρεις ανδριάντες απαθανατίζουν τρεις σημαντικές στιγμές της ζωής του ναυτικού που με τα πλοία του ταξιδεύει στις μακρινές θάλασσες:
Στην Άνδρο είναι ο «αφανής ναύτης» που με έναν μπόγο στην πλάτη, αγναντεύει την θάλασσα, την χαιρετά σαν να της λέει «έρχομαι» και συμβολίζει την παντοτινή φυγή των ναυτικών,
στα Καρδάμυλα είναι ο «αφανής ναυτικός- καπετάνιος» που βρίσκεται πάνω στο πλοίο και εποπτεύει τις θάλασσες, τις στεριές και την «κυκλοφορία» των άλλων πλεούμενων,
και στον Βροντάδο είναι ο γυρισμός, ο ερχομός του ναυτικού ξανά στο λιμάνι ή στην πατρίδα και την οικογένεια, να κρατά το ιβιλάι(καραβόσκοινο), να κοιτά προς την ξηρά και να ετοιμάζεται να δέσει το καράβι στην στεριά.
Όλη η ζωή των ναυτικών σε τρεις ανδριάντες, σε τρεις εμβληματικές ναυτομάνες του Αιγαίου:
Άνδρο, Βροντάδο και Καρδάμυλα της Χίου!
Είθε ο κύκλος του φευγιού, της εργασίας και του γυρισμού, να ολοκληρώνεται πάντοτε από όλους και με επιτυχία!!!