Απαντήσεις στα ερωτήματα: τι μπορούν να κάνουν οι ιδιοκτήτες εκτάσεων, που έχασαν την προθεσμία του καλοκαιριού να υποβάλλουν αντιρρήσεις στους Δασικούς Χάρτες, τι ισχύει για μεταβιβάσεις δασωμένων αγρών και τι θα προβλέπει η νομοθετική ρύθμιση για χρήση, αλλά χωρίς κυριότητα συνολικά άνω των 2 εκατομμυρίων στρεμμάτων αγροτικών εκχερσωμένων εκτάσεων έδωσε το ΥΠΕΝ.
Τις απαντήσεις έδωσε ο αρμόδιος υφυπουργός ΠΕΝ Γιώργος Αμυράς, σε συνάντηση του με τον βουλευτή Μεσσηνίας Γιάννη Λαμπρόπουλο, στη διάρκεια της οποία τέθηκαν τα εκκρεμή θέματα και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν χιλιάδες ιδιοκτήτες στους Δασικούς Χάρτες, ιδίως το «αγκάθι» των εκχερσωμένων εκτάσεων άνω των 2 εκατ. στρεμμάτων σε όλη τη χώρα, οι οποίες ενώ καλλιεργούνται από δεκαετίες θεωρούνται δημόσιες δασικές εκτάσεις.
Ο βουλευτής μετά την συνάντηση με τον κ Αμυρά ανακοινώνει ότι σύμφωνα με την ενημέρωση του υφυπουργού μπορούν να καταθέσουν αίτηση για πρόδηλα σφάλματα και όσοι δεν είχαν καταθέσει αντιρρήσεις, για τους δασωμένους αγρούς αρκεί μια αίτηση για λήψη βεβαίωσης βεβαίωση περί μη ύπαρξης δικαιωμάτων του Δημοσίου ενώ για τα εκχερσωμένα θα υπάρξει νομοθετική ρύθμιση για παραχώρηση της χρήσης για 99 χρόνια.
Για τα εκχερσωμένα πρόκειται να υπάρξει Νομοθετική Ρύθμιση για παραχώρηση της χρήσης για καλλιέργεια και για 99 χρόνια, στα πλαίσια των αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Το πρόβλημα των εκχερσωμένων εκτάσεων
Το πρόβλημα για τις εκχερσωμένες εκτάσεις, που στην αεροφωτογραφία του έτους 1945 φαίνονται δασικές χρησιμοποιούνται σήμερα για αγροτική χρήση, χωρίς να έχουν εκδοθεί νόμιμες διοικητικές πράξεις και επομένως θεωρούνται δημόσιες.
Σε μεγάλο βαθμό αυτές οι εκτάσεις άλλαξαν χρήση από τους αγρότες, ιδίως στις δεκαετίες του ‘50 και ’60 οι οποίοι «διεύρυναν» τα κτήματά τους σε βάρος όμορων δασικών εκτάσεων.
Στο μεγαλύτερο μέρος τους οι εκτάσεις αυτές είναι επιδοτούμενες από τον ΟΠΕΚΕΠΕ (Οργανισμός Πληρωμών και Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων Προσανατολισμού και Εγγυήσεων) με αποτέλεσμα πάνω από 2 εκατ. σήμερα εκχερσωμένες εκτάσεις να καλλιεργούνται, λαμβάνοντας παράλληλα επιδοτήσεις που συμβάλλουν στην αγροτική οικονομία.
Βάσει στοιχείων του ΟΠΕΚΕΠΕ οι περισσότερες παράνοµα επιδοτούµενες εκτάσεις µε βάση τους αναρτηµένους δασικούς χάρτες βρίσκονται στο νοµό Λάρισας και είναι 554.952 στρέµµατα. Ακολουθεί ο νοµός Ηλείας µε 302.556 στρέµµατα, η Αχαΐα µε 198.227 στρέµµατα, η Λακωνία µε 169.585 στρέµµατα, η Μαγνησία µε 149.695 στρέµµατα, η Μεσσηνία µε 139.683 στρέµµατα, η Χαλκιδική µε 131.580 στρέµµατα και η Κοζάνη µε 109.078 στρέµµατα.
Γιατί δεν δίνεται η δυνατότητα εξαγοράς τους από τους αγρότες
Πράγματι το 2017 το κράτος έδωσε τη δυνατότητα εξαγοράς των εκχερσωμένων εκτάσεων από αγρότες που τις χρησιμοποιούν. Οι αιτήσεις που κατατέθηκαν μέχρι τον Αύγουστο του 2020, αφορούσαν τις περιοχές που είχε γίνει ανάρτηση των δασικών χαρτών στο 50% περίπου της χώρας. Περίπου στις 80.000 αιτήσεις κατατέθηκαν για 400.000 στρέμματα.
Ωστόσο με την απόφαση 710/2020 το Συμβούλιο της Επικρατείας, ακύρωσε τις σχετικές Υπουργικές Αποφάσεις, με αποτέλεσμα να μην προχωρήσει η διαδικασία της εξαγοράς. Μάλιστα, το πρόβλημα γιγαντώθηκε στη συνέχεια με την ανάρτηση και των υπολοίπων δασικών χαρτών (Κρήτη, Δωδεκάνησα, Κυκλάδες, Ιόνια κλπ περιοχών) και εκτιμάται ότι το σύνολο των εκχερσωμένων εκτάσεων ξεπερνά το 2.000.000 στρέμματα!
Οι ρυθμίσεις για τις εκχερσωμένες εκτάσεις
Μέχρι τέλος Νοεμβρίου αναμένεται ότι θα έχει εισαχθεί προς ψήφιση στη Βουλή η ρύθμιση για τις εκχερσωμένες γεωργικές εκτάσεις. Η νέα αυτή νομοθετική πρωτοβουλία, δε πρόκειται να αλλάξει το χαρακτήρα των συγκεκριμένων εκτάσεων αλλά θα ευνοεί τους αγρότες που θα συνεχίσουν να καλλιεργούν εκείνες τις εκτάσεις, για τις οποίες ελάμβαναν κοινοτικές ενισχύσεις. Έτσι, στον Δασικό Χάρτη θα συνεχίσουν να εμφανίζονται ως ΔΑ (εκχερσωμένη δασική έκταση), ωστόσο οι αγρότες που τις χρησιμοποιούν θα μπορούν να τις «τακτοποιήσουν» για όσο διάστημα λαμβάνουν ευρωπαϊκές επιδοτήσεις.
Η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ έχει στα χέρια της και μια μελέτη για τις οικονομικές συνέπειες που μπορεί να έχει η αποβολή αγροτών από τις εκτάσεις που είχαν καταπατήσει στο παρελθόν για να τις καλλιεργήσουν, η οποία βασίστηκε στα δεδομένα του ΟΠΕΚΕΠΕ (του κρατικού οργανισμού πληρωμών των κοινοτικών ενισχύσεων). Στη μελέτη αυτή, περιγράφονται αναλυτικά η συνεισφορά των εκχερσωμένων εκτάσεων στο τοπικό ΑΕΠ ανά περιφέρεια, οι θέσεις εργασίας που δημιουργούν, αλλά και το σύνολο των επιδοτήσεων που έχουν διατεθεί τα τελευταία 30 χρόνια και εκτιμάται ότι μπορεί να αποτελέσει ένα ακόμη «εργαλείο» του ΥΠΕΝ, το οποίο μπορεί να θεμελιώσει υπέρτατο δημόσιο συμφέρον για την ανάγκη «τακτοποίησης» των εκχερσωμένων. Σε κάθε περίπτωση όμως, η λύση που δρομολογείται είναι να δοθεί το δικαίωμα χρήσης στους αγρότες.
-Θα μπορούν να μεταβιβαστούν αυτές οι εκτάσεις;
-Μπορεί ένας ιδιώτης να διεκδικήσει την κυριότητα έκτασης;
-Το κτηματολόγιο θα αναγνωρίσει το δικαίωμα κυριότητας των ιδιωτών όταν έχουν τίτλους ιδιοκτησίας;
-Τι ισχύει για επιδοτήσεις των αγροτών;
-Πότε επιτρέπεται η γεωργική εκμετάλλευση δασικών εκτάσεων;
Τι ανακοίνωσε το ΥΠΕΝ
Αναλυτικά ο κ. Λαμπρόπουλος δήλωσε: Σε συνάντηση που είχα στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με τον υφυπουργό κ. Γιώργο Αμυρά, συζητήσαμε για τα «Δασικά» και ιδιαίτερα για την μείωση της γραφειοκρατίας, την απλούστευση των διαδικασιών, τις επιτροπές εξέτασης των αντιρρήσεων, τις αιτήσεις για πρόδηλο σφάλμα, τους δασωμένους αγρούς, τα εκχερσωμένα και άλλα θέματα, ώστε οι πολίτες να διευκολυνθούν και να τους αποδοθούν αυτά που δικαιούνται, στα πλαίσια πάντοτε του Συντάγματος και των αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας.
-Πρέπει δε να γίνει γνωστόν στους ενδιαφερόμενους, ότι όσοι δεν είχαν καταθέσει αντιρρήσεις, μπορούν πλέον με τον τελευταίο Νόμο 4915/2022 και την από 29/7/2022 Εγκύκλιο του Υφυπουργού Περιβάλλοντος, να καταθέσουν αιτήσεις για Πρόδηλο Σφάλμα στις Διευθύνσεις Δασών.
– Για τους δασωμένους αγρούς, με μια αίτηση στο Δασαρχείο, θα μπορούν κατόπιν εξέτασης και εφόσον είναι σύννομοι να λαμβάνουν βεβαίωση περί μη ύπαρξης δικαιωμάτων του Δημοσίου για πώληση και μεταβίβαση ή καλλιέργεια με επιπλέον διαδικασία.
– Για τα εκχερσωμένα πρόκειται να υπάρξει Νομοθετική Ρύθμιση για παραχώρηση της χρήσης για καλλιέργεια και για 99 χρόνια, στα πλαίσια των αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Ο βουλευτής σημειώνει στην ανακοίνωση του ότι: «ευχαρίστησα τον κ. Αμυρά για τις προσπάθειες, που μέχρι σήμερα έχει καταβάλει, προκειμένου να επιλυθούν τα προβλήματα που αφορούν τα αποκαλούμενα «Δασικά», παρά τους περιορισμούς που επιβάλλει το άρθρο 24 του Συντάγματος, για την τροποποίηση του οποίου, αν και έγιναν προσπάθειες από το Κόμμα της Νέας Δημοκρατίας στις Αναθεωρήσεις του Συντάγματος (τελευταία έγινε το 2019), τα Κόμματα της Αντιπολίτευσης δεν συναίνεσαν, με αποτέλεσμα να σημειώνονται αδικίες σε βάρος πολιτών, που πολλές φορές χάνουν τις ιδιοκτησίες τους».
