του Παντελή Κυδώνη
Δεν υπάρχει πιο εχθρικό νησί στην Ελλάδα για τους πεζούς του. Δεκάδες δήμαρχοι πέρασαν με υψηλόφρονες εξαγγελίες και κανείς δεν τα κατάφερε να περιορίσει τον παραλογισμό: το να περπατάς σε αυτό το νησί ήταν και θα είναι ένα πάνδημο extreme sport.
Ο Βροντάδος είναι «λες και φτιάχτηκε ώστε να χρησιμοποιείται μόνο από αυτοκίνητα».
Το τελευταίο διάστημα, τα περισσότερα τροχαία έχουν ένα κοινό: όχημα παρέσυρε πεζό.
Πολλοί δεν γνωρίζουν πως τα πεζοδρόμια πρέπει να έχουν συγκεκριμένες διαστάσεις: ενάμιση μέτρο πλάτος και 2,20 μέτρα ύψος. Τα όρια αυτά, ουσιαστικά, δημιουργήθηκαν προκειμένου να μπορούν να εξυπηρετούνται τα άτομα με αναπηρία και να μπορούν να κινούνται μόνοι τους όσοι βρίσκονται σε αναπηρικό αμαξίδιο ή είναι τυφλοί.
Τα «κατορθώματα» της Ελλάδας είναι γνωστά και στο εξωτερικό, καθώς ευρωπαϊκός οργανισμός, ύστερα από αξιολόγηση που έκανε στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με το πόσο ασφαλή είναι τα παιδιά όταν κυκλοφορούν πεζή στον δρόμο, έδωσε τους λιγότερους πόντους στην Ελλάδα, χαρακτηρίζοντας την κατάσταση που επικρατεί στους δρόμους μας «μη επιτρεπτή».
Όλοι μιλάνε για τις διαβάσεις, αλλά κανείς δεν τις βλέπει πια.
Το πρόβλημα της ασφάλειας και της προσβασιμότητας των πεζών στους δρόμους είναι ακόμα πιο ισχυρό στο κέντρο της πόλης. Αυτό το καταδεικνύουν και τα στοιχεία της ΕΛ.ΑΣ., σύμφωνα με τα οποία τα περισσότερα ατυχήματα και δυστυχήματα συμβαίνουν σε κατοικημένες περιοχές, εκεί όπου το όριο ταχύτητας είναι πολύ πιο χαμηλό από εκείνο ενός περιφερειακού δρόμου εκτός πόλης.
Ωστόσο, όταν μιλάμε για την Χίο, το πρόβλημα γιγαντώνεται. Όσοι έχουν τύχει να περπατήσουν στους δρόμους της αντικρίζουν μια απογοητευτική κατάσταση: πεζοδρόμια μικρά, κατεστραμμένα, με εμπόδια, τα οποία πολλές φορές μπορεί να έχουν και αυτοκίνητα παρκαρισμένα, πεζόδρομοι με συνεχή ροή οχημάτων και διαβάσεις πεζών που σχεδόν κανείς δεν διασχίζει χωρίς να έχει εξασφαλίσει πρώτα πως δεν κινδυνεύει από κάποιο διερχόμενο αυτοκίνητο ή μοτοσικλέτα. ΠΡΟΣΟΧΗ: Δεν σημαίνει ότι επειδή μπορούμε να περάσουμε από ένα πεζοδρόμιο, κάνοντας ζικ ζακ, σκύβοντας, ακόμα και με το πλάι, ότι τα πεζοδρόμια είναι εντάξει.
«Δεν είναι μόνο ζήτημα ασφάλειας αλλά και προσβασιμότητας των πεζών στην πόλη.
Τα πολύ στενά πεζοδρόμια είναι ίσως το πιο εξοργιστικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν σχεδόν όλοι οι πεζοί κάθε μέρα στο νησί μας. Μερικά, μάλιστα, είναι τόσο στενά που πολλές φορές, για να μην μπλοκαριστούν, αναγκάζονται να κατέβουν και να περπατήσουν στο οδόστρωμα. Κι αν αυτό γίνει σε ένα στενό, μικρό το κακό. Τι γίνεται, όμως, όταν αυτό συμβεί σε μεγάλους δρόμους, όπως τον παραλιακό του Βροντάδου;
Δυστυχώς, όμως, τα όρια δεν φαίνεται να τηρούνται ιδιαίτερα στους δρόμους της Χίου. Αυτό δυσκολεύει πάρα πολύ τη διεύλευση των πεζών, οι οποίοι πολλές φορές στριμώχνονται κι έτσι αναγκάζονται να κατέβουν στο οδόστρωμα και να περπατήσουν, κάτι το οποίο είναι πολύ επικίνδυνο, καθώς, εξαιτίας της στροφής, δεν μπορούν να δουν εύκολα εάν έρχεται όχημα με ταχύτητα κατά πάνω τους.
Και ενώ κατά καιρούς μπορεί να έχει τεθεί ζήτημα διεύρυνσης του πεζοδρομίου, το πρόβλημα παραμένει. Εντείνεται, μάλιστα, καθώς στη μικρή επιφάνεια του πεζοδρομίου έχουν στηθεί κολόνες, σκαλοπάτια, κι έτσι οι πεζοί, όπως διαπιστώνουμε καθημερινά και οι ίδιοι, αναγκάζονται να στηρίζονται σε αυτές για να μη βρεθούν στον δρόμο.
Επίσης, σε πολλά στενά πεζοδρόμια της πόλης μπορεί να μην υπάρχουν κολόνες αλλά να έχουν τοποθετηθεί δέντρα, οι ρίζες των οποίων βγαίνουν στην επιφάνεια, καταστρέφοντάς τα και κάνοντας παράλληλα αδύνατη την πρόσβαση. ΠΡΟΣΟΧΗ: Τα πεζοδρόμια δεν είναι παρτέρια για την φύτευση δέντρων, ούτε για να κάνουν ποιο ευχάριστη την διαδρομή των οδηγών βλέποντας δέντρα δεξιά και αριστερά, τα πεζοδρόμια φτιάχνονται για να εξυπηρετήσουν την κίνηση των πεζών.
Η ασφάλεια των πεζών στην πόλη δεν περιορίζεται στα πεζοδρόμια αλλά εκτείνεται στους πεζόδρομους και στις διαβάσεις, οι οποίες έχουν γίνει κάτι σαν αστικός μύθος. Όλοι μιλάνε γι’ αυτές, αλλά κανείς δεν τις βλέπει πια.
Εκεί, λοιπόν, ο πεζός που θέλει να περάσει απέναντι, παρόλο που έχει προτεραιότητα, τις περισσότερες φορές θα πρέπει να περιμένει μέχρι να βρεθεί κάποιος υπεύθυνος οδηγός που θα του επιτρέψει να περάσει. Εάν, πάλι, υπάρξει πεζός που θα πάρει την κατάσταση στα χέρια του, το λιγότερο που θα αντιμετωπίσει είναι η κόρνα, που πολλές φορές συνδυάζεται με τις βρισιές του οδηγού, ο οποίος παραλίγο να χτυπήσει τον πεζό. «Εκεί ακριβώς φαίνεται ο ανταγωνισμός μεταξύ του αυτοκινήτου και του πεζού.
«Οι πεζοί θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στον δρόμο». Τονίζουμε, βέβαια, πως κι εκείνοι έχουν τις δικές τους υποχρεώσεις όσον αφορά την κυκλοφορία, οι οποίες είναι θεσμοθετημένες πια από τον Άρειο Πάγο.
Αυτή την περίοδο, μάλιστα, το θέμα είναι ιδιαίτερα επίκαιρο, καθώς αρκετοί δήμοι της Ελλάδας έχουν χρηματοδοτηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση προκειμένου να αρχίσουν να υλοποιούν τα λεγόμενα «σχέδια βιώσιμης αστικής κινητικότητας», βασικοί πυλώνες των οποίων είναι η υποστήριξη των πεζών και των μέσων μαζικών μεταφοράς και η μείωση των ρύπων και του θορύβου από τα οχήματα που κινούνται στις πόλεις. Ο Δήμος Χίου είναι ένας από αυτούς.
«Ξέρετε, συνήθως το πρόβλημα το αντιλαμβάνεται κάποιος όταν κάνει παιδιά, στη συνέχεια το ξεχνά και το θυμάται πάλι όταν γεράσει. Κάνουμε κατασκευές για τα οχήματα και έχουμε ξεχάσει τον άνθρωπο, γι’ αυτόν τα κάνουμε όλα. Κι εγώ οδηγώ. Όλοι κάποια στιγμή κατεβαίνουμε από το αυτοκίνητο και περπατάμε. Εκείνη τη στιγμή γιατί να κινδυνεύσουμε; Γιατί να μην είμαστε χαλαροί;»
