Ήταν Χριστούγεννα του 1972 όταν σ’ όλη την Χίο έπεσε σαν κεραυνός εν αιθρία η είδηση του ξαφνικού θανάτου από οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου του Αυθεντικού Χειρουργού Κωνσταντίνου Βαλαντάση πάνω στο άνθος της ηλικίας του μόλις 47 ετών.. Ήταν πάνω στην μεγάλη Ιατρική και επαγγελματική του καριέρα! Άφησε δυστυχώς γυναίκα και τρία παιδιά που τους ευχαριστώ για το φωτογραφικό υλικό που μου εμπιστεύτηκαν. Την γυναίκα του Δέσποινα Βαλαντάση Σαρίκα το γένος Πίττα υπήρχε συγγένεια με τον πεθερό μου Νικόλαο Πίττα, την μεγάλη του κόρη την Ειρήνη την Ροδή ή Ροδούλα και τον γιό του Μάρκο… ποιός ήταν ο Κώστας Βαλαντάσης… γεννήθηκε στις 19 Δεκεμβρίου 1925 ήταν το πρώτο παιδί του Μάρκου και της Ειρήνης από τα Καρδάμυλα της Χίου και είχε και την αδελφή του Γεωργία που έφυγε τον Σεπτέμβριο του 2019. Ο πατέρας τους για πολλά χρόνια στην Αμερική για να ζήσει την οικογένεια του τα δύσκολα χρόνια μετά την Μικρασιατική καταστροφή. Τα Καρδάμυλα δεν βγάζουν μόνο μεγάλους εφοπλιστές και καραβοκύρηδες αλλά και πολλούς κορυφαίους και σπουδαίους επιστήμονες, ένας από αυτούς ήταν και ο Βαλαντάσης που διέπρεψε όσα χρόνια τον άφησε η μαμά φύση να επιβιώσει…. γιατί δυστυχώς κόβει και μεσσαριά και παίρνει και νέους ανθρώπους πάνω στην λαμπρή καριέρα τους που θα μπορούσε να προσφέρει πολλά στην Χίο με την μεγάλη επιστημονική χειρουργική εμπειρία γιατί… Όπως έβαλα τίτλο ο Αυθεντικός Χειρουργός… Μαθήτευσε κοντά στους μεγάλους χειρουργούς της δεκαετίας του 1950 τόσο στο Λαϊκό Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο όσο και σαν Χειρουργός στο Γενικό Νοσοκομείο Βασίλισσα Φρειδερίκη νυν Πειραιώς Νικαίας! Από το 1951 που τελείωσε την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών βρέθηκε δίπλα στον μεγάλο ίσως να είναι και ο μεγαλύτερος Χειρουργός Καθηγητής και αργότερα και Πρύτανης Κωνσταντίνος Τούντας! Και οι δύο ξεκίνησαν μέχρι το 1955 ο Τούντας ως επιμελητής και ο Βαλαντάσης ως εσωτερικός βοηθός ειδικευμένος δίπλα στον άλλο μεγάλο Καθηγητή Χειρουργικής Γεώργιο Καραγιαννόπουλο από τον οποίο πήρε και την ειδικότητα του Χειρουργού!
Επειδή όμως ήταν ξεχωριστός άνθρωπος και χειρουργός ο Τούντας τον είχε εντάξει στην ομάδα των έξι που είχε ξεκινήσει πειραματική χειρουργική αγγείων και νεφρών όπως και θώρακος και πνευμόνων ήπατος και αρτηριών καρδιάς και τον πήρε μαζί του ως εσωτερικό χειρουργό το 1955 ανέλαβε ως Υφηγητής την Διεύθυνση της Β Χειρουργικής κλινικής στο σημερινό Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο Πειραιώς Νικαίας. Ο Τούντας τον ήθελε δίπλα του για Πανεπιστημιακή καριέρα γιατί ήταν γερό νυστέρι ο Βαλαντάσης. Αυτά όλα από συχνές πολλές φορές αφηγήσεις του Κώστα Βαλαντάση μέσα στα Χειρουργεία όταν συνήθως τελειώναμε την κάθε επέμβαση . Βέβαια προτίμησε την πατρίδα του την Χίο και τους γονείς του όπου αργότερα αφού είχε ανοίξει δική του Χειρουργική Κλινική τον Άγιο Παντελεήμονα στην πρώτη πάροδο της Κυρίλλου Τρεχάκη στον Άγιο Ιάκωβο είχε διοριστεί και χειρουργός στο ΙΚΑ αποφάσισε και έκανε οικογένεια.. Πως και πότε πρωτογνώρισα τον Βαλαντάση! Το καλοκαίρι του 1960 ψαρεύαμε με τον αδελφό μου Στέφανο στην παραλία της Χίου κοντά στην κάθοδο της οδού Παύλου Κουντουριώτου…. Στην αρχή της Ροδοκανάκη πριν γίνουν πολυκατοικίες υπήρχε το ξακουστό ουζερί του Λαγώνικου και από πάνω ήταν η πρώτη Μαιευτική Γυναικολογική Κλινική του Επαμεινώνδα Κάργατζη που τότε συνεργαζόταν το τρίο Αυγουστής Βαλαντάσης Κάργατζης σε αντίστοιχες περιπτώσεις ! Καθώς ψαρεύαμε με τον αδελφό μου του καρφώθηκε το αγκίστρι στο χέρι του..
Βλέποντας εγώ ιατρικό σταυρό παίρνω τον αδελφό μου και ανεβήκαμε στην κλινική του Κάργατζη. Μόλις είχαν τελειώσει μια καισαρική τομή και είχαν βγει από το χειρουργείο. Καθώς μας είδαν να κρατώ το χέρι του αδερφού μου και μικρά παιδιά μας παίρνει ο Βαλαντάσης δίπλα στο εξωτερικό ιατρείο και με μια κίνηση προς τα εμπρός βγάζει την ακίδα έξω από το δέρμα πήρε κατόπιν ένα κόφτη έκοψε την ακίδα και έβγαλε προς τα πίσω το αγκίστρι και φυσικά μας έβαλε γάζα! Ήταν η πρώτη μου εμπειρία με Ιατρική πράξη και η πρώτη μου γνωριμία με τον Βαλαντάση χωρίς φυσικά αφού μας είδε μικρά παιδιά να μας ζητήσει τίποτα… μόνο συμβουλή να προσέχουμε! Αργότερα καμιά φορά στa χειρουργεία όταν έφευγε η ένταση του περιστατικού το συζητήσουμε χαμογελώντας! Θα αναφερθώ σε ένα από τα πρώτα περιστατικά τον Φεβρουάριο του 1968 μόλις άρχισα να δίνω στην Χίο ενδοτραχειακή νάρκωση για να εμπλουτίσω το πρώτο κείμενο για τον Βαλαντάση γιατί υπάρχει μεγάλη συνέχεια στο αφιέρωμα στην πορεία μαζί του μέσα στα χειρουργεία. Δεν είχε τελειώσει η χειρουργική κλινική του Αυγουστή όταν ήρθα στην Χίο μετά την εκπαίδευση μου στην Αθήνα στις 2 Φεβρουαρίου 1968 και μετατρέψαμε το Νο 1 δωμάτιο της παθολογικής κλινικής σε χειρουργείο επειδή περίμεναν πολλά περιστατικά! Είχαμε κάνει πέντε ή έξι χειρουργεία και έφερε έναν Καρδαμυλίτη ογδόντα πεντάχρονο με καρκίνο πέους. Θα έκανε μερικό ακρωτηριασμό περίπου το μισό!
Αφού τελείωσε η επέμβαση ήταν παρόν και ο Αυγουστής μέσα στο χειρουργείο λόγω της ηλικίας αλλά και της εντοπιότητας ως Καρδαμυλίτες και οι τρεις τους. Μόλις τον ξύπνησα από την νάρκωση και άρχισαν να λένε τα Καρδαμυλίτικα τους του είπαν ότι τελείωσαν όλα καλά τότε ο Βαλαντάσης πήγε να του βάλει γάζες και επίδεση φαίνεται ότι ο γέρος πόνεσε επειδή είναι ευαίσθητο σημείο και έπαθε ανακοπή! Τα έχασαν και οι δύο γιατροί…. αλλά προτού προλάβουν να του κάνουν εξωτερικές μαλάξεις σε κλάσματα δευτερολέπτου εγώ τον είχα διασωληνώσει και τον επανέφερα στην ζωή. Αυτό ήταν το κερασάκι στην τούρτα και από την ημέρα εκείνη μου είχαν απόλυτη εμπιστοσύνη! Το διέδωσαν στον ιατρικό κόσμο το συγκεκριμένο γεγονός και άρχισαν από τότε να έχουμε σε κάθε χειρουργείο επισκέπτες γιατρούς που έβλεπαν για πρώτη φορά μόλις τελείωνε η εγχείρηση να βγαίνει ο Χειρουργημένος ξύπνιος και να πηγαίνει στο δωμάτιο του! Ο Βαλαντάσης είναι ο πρώτος χειρουργός που ξεκινήσαμε μαζί χειρουργικές επεμβάσεις με ενδοτραχειακή νάρκωση που για πρώτη φορά πραγματοποιήθηκε στην Χίο. Στις φωτογραφίες οι τρεις με μπλούζα είναι ο Τούντας..ο Καραγιαννόπουλος και Βαλαντάσης..οι τέσσερις στο χειρουργικό τραπέζι με το πτώμα είναι στο πειραματικό εργαστήριο… η άλλη με τις μπλούζες είναι η ομάδα των έξι και οι άλλες με τον Υπουργό Κοινωνικής Πρόνοιας Παυσανία Κατσώτα και τον βουλευτή Χίου Σιδερή Μαυριδόγλου σε επιθεώρηση στο Σκυλίτσειο Νοσοκομείο το 1964. Αυτά για σήμερα έπεται συνέχεια με τον Κωνσταντίνο Βαλαντάση!
Χίος, 27 Φεβρουαρίου 2020
Λευτέρης Πυκνής
Μαλλιάς Καλλιμασιώτης