2η Συνεδρίαση Παρακολούθησης των Εθνικών Προγραμμάτων (Ε.Π.) του Ταμείου Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης (ΤΑΜΕ) και του Ταμείου Εσωτερικής Ασφάλειας (ΤΕΑ) για την Προγραμματική Περίοδο 2014 – 2020
Πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία την Τετάρτη 23 Ιουνίου 2021 στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, η 2η Συνεδρίαση της Επιτροπής Παρακολούθησης των Εθνικών Προγραμμάτων (Ε.Π.) του Ταμείου Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης (ΤΑΜΕ) και του Ταμείου Εσωτερικής Ασφάλειας (ΤΕΑ) για την Προγραμματική Περίοδο 2014 – 2020.
Στη Συνεδρίαση μετέχουν οι Γενικοί, Υπηρεσιακοί και Ειδικοί Γραμματείς Τομέων Πολιτικής των αρμόδιων Υπουργείων, καθώς και εκπρόσωποι των αρχών διαχείρισης και των εντεταλμένων αρχών, λοιπών αρμόδιων αρχών της Δημόσιας Διοίκησης και των οικονομικών και κοινωνικών εταίρων και αντιπροσωπευτικών μη κυβερνητικών οργανώσεων και διεθνών οργανισμών, καθώς και εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής παρουσία της Αναπληρώτριας Γενικής Διευθύντριας Μετανάστευσης και Εσωτερικών Υποθέσεων (DG Home), κα. B. Gminder.
Στην Επιτροπή Παρακολούθησης παρουσιάστηκε το βασικό πλαίσιο της υλοποίησης των εθνικών προγραμμάτων και των δράσεων πληροφόρησης και επικοινωνίας αυτών, καθώς οι προκλήσεις που αντιμετωπίστηκαν, με έμφαση στο γεγονός ότι η Ελλάδα -και η ίδια η Υπεύθυνη Αρχή- βρέθηκε στο επίκεντρο της προσφυγικής κρίσης χωρίς να έχει ουσιαστικό μηχανισμό ανταπόκρισης.
Επίσης, παρουσιάστηκαν και εγκρίθηκαν οι Εκθέσεις Υλοποίησης έτους 2020 των Ε.Π. ΤΑΜΕ & ΤΕΑ 2014-2020, καθώς και η πρόοδος των δράσεων της Υπηρεσίας Διαχείρισης Ευρωπαϊκών και Αναπτυξιακών Προγραμμάτων (Υ.Δ.Ε.Α.Π.) του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, ως εντεταλμένης αρχής. Επίσης, η Επιτροπή Παρακολούθησης ενημερώθηκε για το Σχεδιασμό των νέων εθνικών προγραμμάτων ενόψει έναρξης της Προγραμματικής Περιόδου 2021-2027 και ειδικότερα για την πρόβλεψη τριών Ταμείων Μετανάστευσης και Εσωτερικών Υποθέσεων (AMIF, ISF & BMVI) αντί για δύο, κάθε ένα από τα οποία θα διέπεται από δικό του Κανονισμό και ειδικές διατάξεις λειτουργίας και παρουσιάστηκαν ορισμένες οριζόντιες αλλαγές, τα βασικά οικονομικά στοιχεία για κάθε ταμείο καθώς και οι σημαντικές δράσεις που αναμένεται να συμπεριληφθούν στα νέα εθνικά προγράμματα.
Κατά την εναρκτήρια ομιλία του, ο Υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, κος Νότης Μηταράκης, επεσήμανε πως “για την προγραμματική περίοδο 2014-2020 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δαπάνησε για δράσεις στην Ελλάδα πάνω από 3,7 δις συμπεριλαμβανομένων των Εθνικών Προγραμμάτων ΤΑΜΕ και ΤΕΑ, των EMAS και του ESI. Η νέα προγραμματική περίοδος 2021-2027 έχει πολύ πιο περιορισμένους πόρους, καθώς θα χρηματοδοτηθούν από τα τρία ταμεία – AMIF, ISF και BMVI – δράσεις ύψους μόλις 1,15 δις. Χρηματοδότηση, ωστόσο, για την οποία τον κεντρικό έλεγχο και αποφασιστική αρμοδιότητα έχει η Διαχειριστική Αρχή του Υπουργείου Μετανάστευσης & Ασύλου. Και αυτό αντανακλά την σημαντική επιτυχία όλων μας. Τη δική σας, της πολιτικής ηγεσίας και των συναρμόδιων φορέων του Δημοσίου. Αυτή η επιτυχία συνοψίζεται σε 2 λέξεις. “Ανάκτηση αξιοπιστίας”. Απέναντι στους εταίρους μας, την Κομισιόν και τα ευρωπαϊκά fora. Ένα νέο status quo για τη χώρα και το Υπουργείο μας που είναι προϊόν σκληρής δουλειάς και της απαρέγκλιτης εφαρμογής μιας δίκαιης, αλλά και αυστηρής μεταναστευτικής πολιτικής. Γιατί η ανάκτηση του ελέγχου στο Μεταναστευτικό, σήμανε και την ανάκτηση της φερεγγυότητας μας”.
Κατά την ομιλία της, η Υφυπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, κα Σοφία Βούλτεψη, αναφέρθηκε στα αποτελέσματα της διαβούλευσης που πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία της Διαχειριστικής Αρχής με τους φορείς της κοινωνίας των πολιτών όπου τονίστηκε η ανάγκη υλοποίησης περισσότερων δράσεων στον τομέα της ένταξης, ο οποίος αποκτά κομβικό ρόλο στην Ελλάδα. Επ’ αυτού, σημείωσε ότι αποτελεί πολιτική απόφαση να δοθεί έμφαση σε ενταξιακές δράσεις κατά την νέα προγραμματική περίοδο 2021 – 2027, καθώς ο τομέας της ένταξης δεν προτεραιοποιήθηκε κατά το σχεδιασμό και την υλοποίηση των εθνικών προγραμμάτων 2014 – 2020 λόγω των αυξημένων αναγκών υποδοχής που δημιούργησε η προσφυγική κρίση. Σε κάθε περίπτωση, οι εν λόγω διαθέσιμες πιστώσεις του νέου Ταμείου Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης είναι εξαιρετικά περιορισμένες σε σχέση με τις πραγματικές ανάγκες της χώρας αλλά έχουν γίνει ήδη κινήσεις προς την εύρεση λύσεων, όπως η συνεργασία με τη UNICEF για την ένταξη στην εκπαίδευση των ασυνόδευτων ανηλίκων και μετέπειτα στην αγορά εργασίας των νεαρών ενηλίκων.
Η εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κα Beate Gminder, τόνισε ότι η διαχείριση καταστάσεων όπως η προσφυγική κρίση του 2015 αποτέλεσε μια απρόσμενη πρόκληση, την οποία κληθήκαμε να διαχειριστούμε από κοινού. Επί του προϋπολογισμού της νέας προγραμματικής περιόδου σημείωσε ότι τα προς διάθεση κονδύλια θα είναι περιορισμένα σε σχέση με αυτά που διαχειρίζεται η Ελλάδα στην τρέχουσα περίοδο (συνυπολογίζοντας τις έκτακτες χρηματοδοτήσεις), επεσήμανε όμως, ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα συνεχίσει να ενισχύει συγκεκριμένες δράσεις ανάλογα με τις προκύπτουσες ανάγκες. Όσον αφορά την ψήφιση των νέων Κανονισμών εκτίμησε ότι ως το τέλος του Ιουλίου θα έχουν δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τέλος, ευχήθηκε να συνεχίσει η καλή συνεργασία μεταξύ των αρμόδιων αρχών του κράτους μέλους και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής, ΓΓ Μεταναστευτικής Πολιτικής, κος Πάτροκλος Γεωργιάδης στην εισαγωγική του ομιλία παρουσίασε το ρόλο και τους στόχους της Επιτροπής Παρακολούθησης και τόνισε ότι η Διαβούλευση της 8ης Ιουνίου 2021 με την κοινωνία των πολιτών και τους διεθνείς οργανισμούς που οργανώθηκε με πρωτοβουλία της Διαχειριστικής Αρχής προκειμένου να διευρυνθεί ο διάλογος στο πλαίσιο της 2ης Συνεδρίασης της Επιτροπής Παρακολούθησης, αποτελεί παρακαταθήκη για το μέλλον και παρέχει σημαντικές πληροφορίες για το ρόλο και την οπτική των φορέων σχετικά με τις χρηματοδοτήσεις στο πλαίσιο των εθνικών προγραμμάτων.
Κατά τις τοποθετήσεις των μελών της Επιτροπής, κατέστη σαφές από τον Πρόεδρο της Επιτροπής ότι οι διαθέσιμοι πόροι των τριών νέων Ταμείων δεν είναι επαρκείς για την κάλυψη του συνόλου των αναγκών των συνεργαζόμενων φορέων, συμπεριλαμβανομένου του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου καθώς και ότι η Διαχειριστική Αρχή δεν καθορίζει τα προγράμματα των επιμέρους φορέων, αλλά κατόπιν των σχετικών αιτημάτων των τελευταίων αποφαίνεται επί της επιλεξιμότητας αυτών και προσπαθεί να κατανείμει τα διαθέσιμα ποσά ακολουθώντας τόσο τις επιταγές των Κανονισμών όσο και τις υποδείξεις της πολιτικής ηγεσίας. Τονίστηκε δε η ανάγκη καλού σχεδιασμού ώστε να προχωρήσει γρήγορα η χρηματοδότηση των νέων έργων αλλά και η ετοιμότητα όλων των εμπλεκόμενων φορέων ώστε να επιτραπεί η άμεση απορρόφηση των διαθέσιμων κονδυλίων χωρίς διοικητικές καθυστερήσεις.