Τα ασφαλιστικό σύστημα στην Ελλάδα καθώς και σε άλλες χώρες ήταν αποτέλεσμα σκληρών αγώνων των εργαζομένων αλλά και στο στόχαστρο του κεφαλαίου, των εφοπλιστών και του κράτους για την καταλήστευση των αποθεματικών του για χρηματοδότηση των επιχειρήσεων τους.
Η «Ακρόπολης» των ναυτεργατών το ΝΑΤ, ήταν το πρώτο ασφαλιστικό ταμείο στην χώρα μας και το τρίτο στον κόσμο που ιδρύθηκε σαν αποτέλεσμα των αγώνων των ναυτεργατών και διατηρήθηκε παρά τις συνεχείς ληστείες που έγιναν από τις κυβερνήσεις όλα αυτά τα χρόνια για χρηματοδότηση δήθεν της οικονομίας της χώρας μας, για την ενίσχυση των ενόπλων δυνάμεων, το τζογάρισμα στο χρηματιστήριο αλλά και την υποχρεωτική άτοκη κατάθεση στις τράπεζες όταν το επιτόκιο έφτανε το 25%.
Σημαντικό ρόλο στην διάλυση έπαιξε και η νομοθεσία που θέσπισαν προκειμένου να ενισχύσουν το εφοπλιστικό κεφάλαιο με τις δυνατότητες που έδινε να καταχρώνται τις ασφαλιστικές εισφορές ακόμα και το τμήμα των παρακρατηθέντων από τους ναυτεργάτες, αλλά και την απαλλαγή από την υποχρέωση καταβολής ασφαλιστικών εισφορών για τους αλλοδαπούς ναυτεργάτες καθώς και την ουσιαστική εξαφάνιση των θέσεων εργασίας με ασφαλιστικά δικαιώματα.
Αποτέλεσμα όλων αυτών ήταν η πλήρη χρεοκοπία του πλουσιότερου ταμείου ακολουθώντας την πορεία που είχαν προδιαγράψει και για τα άλλα ασφαλιστικά ταμεία της χώρας μας μέχρι το 2016 που ο νόμος Κατρούγκαλου του ΣΥΡΙΖΑ και εν συνεχεία του Βρούτση της ΝΔ κατάργησαν.
Οι προσπάθειες αυτές εντάθηκαν από το 1992 με την υπογραφή της συνθήκης του Μάαστριχτ και άρχισαν διαδοχικά όλες οι κυβερνήσεις της ΝΔ-ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ να περνάνε στην επίθεση προκειμένου να πάρουν πίσω ότι είχαμε κατακτήσει έχοντας στόχους τα όρια ηλικίας, το ύψος των καταβαλλόμενων συντάξεων, την μείωση και στην πορεία κατάργηση της κρατικής χρηματοδότησης και τελικώς την κατάργηση του κοινωνικού χαρακτήρα της ασφάλισης.
Η επίθεση άρχισε με την ψήφιση του νόμου 2084/92 από κυβέρνηση της ΝΔ και υπουργό Εργασίας τον κ. Σιούφα. Με τον νόμο αυτό αυξήθηκαν τα όρια ηλικίας, οι εισφορές κ.λπ.
Η πιο χαρακτηριστική διάταξη όμως ήταν ο διαχωρισμός των εργαζομένων σε νέους και παλαιούς, με προφανή στόχο να διαιρεθούν οι εργαζόμενοι, και στον νόμο αυτό δεν είχε εξαιρέσει τους ναυτεργάτες.
Από το 1992 έως το 2010 ψηφίστηκαν διαδοχικά δεκάδες αντιασφαλιστικοί νόμοι είτε είχαμε κυβέρνηση ΝΔ είτε ΠΑΣΟΚ, που εναλλάσσονταν. Μία από τις σημαντικότερες ρυθμίσεις ήταν ο νόμος Ρέππα (ΠΑΣΟΚ) 3029/2002, όπου θεσμοθετείται στην Ελλάδα η δυνατότητα ίδρυσης επαγγελματικών ταμείων.
Από το 2010 και μετά, με το επιχείρημα της καπιταλιστικής κρίσης στη χώρα, έχουμε μία πρωτοφανή επίθεση και βάρβαρες αλλαγές στα συνταξιοδοτικά συστήματα της πατρίδας μας, με την ψήφιση αλλεπάλληλων ασφαλιστικών νόμων. Φυσικά το επιχείρημα που για ακόμα μία φορά επικαλούνται είναι η «διάσωση του ασφαλιστικού συστήματος» και μάλιστα κάθε φορά με τον ίδιο χρονικό ορίζοντα, τα επόμενα 50 χρόνια!
Οι πιο χαρακτηριστικοί νόμοι είναι οι εξής:
- Νόμος 3863/10 (για τον ιδιωτικό τομέα) και νόμος 3865/10 (για το Δημόσιο), κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ, υπουργός Εργασίας Α. Λοβέρδος. Θεσμοθετούνται νέες αυξήσεις στα όρια ηλικίας και αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των συντάξεων. Μία χαρακτηριστική διάταξη αυτού του νόμου είναι το άρθρο 11 παρ. 3, το οποίο βρίσκεται σε ισχύ και προβλέπει την αύξηση των ορίων ηλικίας με βάση την αύξηση του προσδόκιμου ζωής στη χώρα μας.
- Νόμος 4052/2012, με κυβέρνηση ΝΔ – ΠΑΣΟΚ – ΔΗΜΑΡ. Υπουργός Εργασίας Γ. Κουτρουμάνης. Το κεφάλαιο ΙΑ αυτού του νόμου ασχολείται με την επικουρική ασφάλιση. Γίνονται σημαντικές αλλαγές, με κυριότερες την εισαγωγή της νοητικής κεφαλαιοποίησης ως τρόπου υπολογισμού των επικουρικών συντάξεων, διάταξη την οποία εφάρμοσε αργότερα ο Κατρούγκαλος με τον νόμο 4387/16, και τη δυνατότητα ίδρυσης Ταμείων υποχρεωτικής επαγγελματικής ασφάλισης. Τα Επαγγελματικά Ταμεία δεν έχουν καμία σχέση με την Κοινωνική Ασφάλιση, λειτουργούν με βάση την αρχή της ανταποδοτικότητας και της βιωσιμότητας, ενώ υπακούουν σύμφωνα με την αντιασφαλιστική νομοθεσία, στη «ρήτρα μηδενικού ελλείμματος», όπως όλα τα Ταμεία και λειτουργούν με Προκαθορισμένες εισφορές αλλά μη εγγυημένες παροχές, με κεφαλαιοποιητικό σύστημα, Χωρίς καμιά κρατική εγγύηση, Χωρίς καμιά εξασφάλιση των εργοδοτικών εισφορών.
- Νόμος 4093/2012, με κυβέρνηση ΝΔ – ΠΑΣΟΚ – ΔΗΜΑΡ. Υπουργός Εργασίας Γ. Βρούτσης. Θεσπίζονται νέες αντιασφαλιστικές ρυθμίσεις με χαρακτηριστικότερη την αύξηση όλων των ορίων ηλικίας στα έως τότε ισχύοντα κατά 2 χρόνια, με αποτέλεσμα και το γενικό όριο ηλικίας στην Ελλάδα να πάει στο 67ο έτος από το 65ο που ίσχυε έως τότε. Επίσης και την μείωση συντάξεων, Από τα 50 στα 52 για τους ναυτεργάτες, καταργούνται τα δώρα Χριστουγέννων, Πάσχα και το επίδομα διακοπών.
- Νόμος 4336/15 με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Πρόκειται φυσικά για το τρίτο μνημόνιο, το οποίο περιέχει και συνταξιοδοτικές διατάξεις. Υπουργός Εργασίας Γ. Κατρούγκαλος. Με τις διατάξεις του νόμου αυτού έχουμε τεράστιες αυξήσεις των ορίων ηλικίας και σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμα και αύξηση 17 χρόνια (μητέρες με ανήλικο). Αλλάζει η έννοια της θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος, με αποτέλεσμα να εγκλωβιστούν χιλιάδες εργαζόμενοι και να μην έχουν δικαίωμα συνταξιοδότησης. Τον νόμο υπερψήφισαν όλα τα κόμματα της Βουλής (ΣΥΡΙΖΑ, ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΑΝΕΛ, Ποτάμι) πλην του ΚΚΕ.
- Νόμος 4387/16 με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Υπουργός Εργασίας Γ. Κατρούγκαλος, ενώ ο νόμος έμεινε γνωστός και με το όνομά του. Βασικές του διατάξεις είναι η δημιουργία του ΕΦΚΑ με την ενοποίηση όλων των Ταμείων κύριας ασφάλισης, η αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των κύριων συντάξεων και η δημιουργία της λεγόμενης εθνικής και ανταποδοτικής σύνταξης, η κατάργηση της κατώτερης σύνταξης, η θέσπιση ηλικιακών ορίων για τις συντάξεις χηρείας, η δημιουργία του ΕΤΕΑ (ενοποίηση όλων των επικουρικών ταμείων), η αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των επικουρικών συντάξεων και η εισαγωγή της νοητής κεφαλαιοποίησης στον τρόπο υπολογισμού τους. Εισάγεται επανυπολογισμός όλων των συντάξεων που καταβάλλονταν μέχρι τότε. Έχουμε αυξήσεις εισφορών και πολλά άλλα. Δίκαια αυτός ο νόμος έχει χαρακτηριστεί λαιμητόμος.
- Νόμος 4670/2020 με κυβέρνηση ΝΔ. Υπουργός Εργασίας Γ. Βρούτσης. Δημιουργείται ο e-ΕΦΚΑ με την ενοποίηση των Ταμείων κύριας και επικουρικής ασφάλισης και εφάπαξ. Ουσιαστικά δημιουργείται ένα εργαλείο στην κατεύθυνση της κατάργησης της επικουρικής σύνταξης και του εφάπαξ και την προώθησή τους στις ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες.
- Το επόμενο διάστημα ετοιμάζεται μια εκ νέου αντιασφαλιστική επίθεση. Προκειμένου να ικανοποιηθούν οι ανάγκες των επιχειρηματικών ομίλων ετοιμάζονται να ιδιωτικοποιήσουν πλήρως την επικουρική ασφάλιση. Θέλουν οι εισφορές να δοθούν στους επιχειρηματίες για την ανάκαμψη της οικονομίας. Ξεδιπλώνουν αδιάντροπα την αντίληψή τους ότι η Κοινωνική Ασφάλιση δεν είναι δημόσιο αγαθό αλλά διαδικασία κερδοφορίας. Γι’ αυτούς το κέρδος είναι το μόνο αγαθό και είναι πάνω από τα γηρατειά, την αναπηρία, ακόμα και το θάνατο Βλέπουμε ξεκάθαρα ότι οι σαρωτικές αλλαγές σε βάρος των συνταξιοδοτικών και άλλων δικαιωμάτων γίνεται ανεξάρτητα αν βρισκόμασταν σε περίοδο οικονομικής κρίσης ή ανάπτυξης. Βλέπουμε ότι τα επιχειρήματα κάθε φορά για την επιχειρούμενη «μεταρρύθμιση», όπως συνηθίζουν να αποκαλούν τους αντιασφαλιστικούς νόμους, είναι ακριβώς τα ίδια από όλες τις κυβερνήσεις.
Φαίνεται το μέγεθος της υποκρισίας και της παραπλάνησης των εργαζομένων, αφού η μία κυβέρνηση πατάει επάνω στο νομοθέτημα της άλλης. Η βασική τους επιχειρηματολογία για τις αλλαγές του συνταξιοδοτικού συστήματος εστιάζει στην επίκληση διαφόρων κατά καιρούς εφευρημάτων, όπως:
α. «Δεν αντέχει το κράτος τη χρηματοδότηση»
β. «Οι επιχειρήσεις πρέπει να απαλλαγούν από το μη μισθολογικό κόστος», όπως ονομάζουν τις εργοδοτικές εισφορές
γ. «Τα όρια ηλικίας πρέπει να αλλάζουν εφόσον αυξάνεται το προσδόκιμο ζωής». Ο στόχος τους είναι η λεγόμενη «ενεργός γήρανση», δηλαδή να δουλεύουμε έως το βιολογικό μας τέλος και η αύξηση των ορίων ηλικίας είναι μία τέτοια μέθοδος.
δ. «Οι εισφορές δεν πρέπει να βαλτώνουν αλλά να αποτελούν εργαλείο οικονομικής ανάπτυξης». Αυτό το επιχείρημα σπάει κόκαλα.
Δηλαδή οι εισφορές των εργαζομένων είναι για να πηγαίνουν στον τζόγο, να επενδύονται και να μπουν στη διαδικασία του ρίσκου;
Οι εισφορές καταβάλλονται για τον ακριβώς αντίθετο λόγο, δηλαδή για να δημιουργήσουν μία ασφάλεια ώστε να στηριχθεί ο εργαζόμενος όταν φύγει από τον ενεργό βίο, είτε λόγω γήρατος είτε λόγω αναπηρίας είτε λόγω θανάτου (για να στηριχθούν τα προστατευόμενα μέλη του).
Συνάδελφοι, απόμαχοι και μάχιμοι, Σπουδαστές ΑΕΝ, στον αντίποδα της κυβερνητικής και εργοδοτικής προπαγάνδας. πρέπει να απαντήσουμε με Αγώνα για αποκλειστικά δημόσια και καθολική Κοινωνική Ασφάλιση, Οι παροχές σε συντάξεις, υγεία, κοινωνική πρόνοια θα πρέπει να καλύπτουν τις σύγχρονες ανάγκες. Τα όρια ηλικίας πρέπει άμεσα να μειωθούν, Άμεση επίλυση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι ναυτεργάτες από ΝΑΤ/ΕΦΚΑ, σε κύριες – επικουρικές συντάξεις και εφάπαξ.
Με Συναδελφικούς Χαιρετισμούς
Δ.Σ ΠΕΣ/ΝΑΤ ΧΙΟΥ
