Γράφει ο Αναστάσιος Τριπολίτης, Αγγειοχειρουργός και φανατικός αντικαπνιστής
Παρά το γεγονός ότι έχω ασχοληθεί πάρα πολύ με το τσιγάρο και τα κακά που προκαλεί στην υγεία[1] μας, εντούτοις μορφώθηκα διαβάζοντας το άρθρο του κ. Ελευθερίου Γ. Σκιαδά σε κάποιο φύλλο της ΕΣΤΙΑΣ του Φεβρουαρίου. Το άρθρο βέβαια ασχολείται με την ιστορία του καπνού και της νικοτίνης, και όχι με τα… «κακά» που προκαλεί στην υγεία μας, αξίζει όμως να αντιγράψω και να μεταφέρω σε Εσάς (τους Αναγνώστες και τις Αναγνώστριές μου) κάποιες πληροφορίες! Άλλωστε το έχω ξαναγράψει: «γηράσκω αεί διδασκόμενος»! Πάμε λοιπόν:
Ο Χριστόφορος Κολόμβος μετέφερε το 1515 από την μόλις ανακαλυφθείσα Αμερική σπόρους καπνού στην Ισπανία όπου και «εκαλλιεργήθη υπό των επιστημόνων δι’ιατρικήν χρήσιν μόνον» (αντιγράφω από το άρθρο του κ. Σκιαδά). «Το 1559 ο Πρεσβευτής της Γαλλίας στην Πορτογαλία Jean de Nicot Villemain (1530-1600) όπως ονομάζετο[2], επιστρέφοντας στο Παρίσι έφερε τον καπνό εις την Γαλλία, και έδωσε δείγματα αυτού πρώτα εις την Βασίλισσα Αικατερίνη και κατόπιν εις τους αδελφούς της. Το όνομα το φυτό το πήρε από τον εισαγωγέα του (“χόρτο του Νίκο” ή “Νικοτιανή”) και έπειτα από τη νήσο Ταμπάκο, ένα από τα νησιά του συμπλέγματος των Αντιλλών, όπου εκαλλιεργείτο εν αφθονία (Tabacum)».
Εδώ λοιπόν κατά τον κ. Σκιαδά, το ελληνικό δαιμόνιο προσπαθεί να εμπλέξει και τους Έλληνες στην ιστορία του καπνού, πλην όμως κάποιοι (Σπύρος Μελάς, ΕΣΤΙΑ-1900 κ.α.) έβαλαν τα πράγματα στη θέση τους!…
Στην Ελλάδα η καλλιέργεια του καπνού εισήχθη τον 16ο αιώνα από δύο Γάλλους μεταξύ των ετών 1573-1589, στα περίχωρα της Θεσσαλονίκης. Τον 17ο αιώνα οι καπνοκαλλιέργειες απλώθηκαν στην Παλαιά Ελλάδα και στη Μακεδονία. Επί Όθωνος η Ελλάς παρήγαγε 450.000 οκάδες καπνού και εισήγαγε από την Τουρκία άλλες 120.000 το χρόνο!… (σ.σ. δεν μας έφθαναν τα δικά μας «κακά», κάναμε εισαγωγή και από την Τουρκία!…).
Για τον καπνό και τα… συμπαρομαρτούντα έχουν γραφεί πάρα πολλά, με προεξάρχουσα την «Ιστορία του Ελληνικού Τσιγάρου» που εξεδόθη το 1997 από το Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (ΕΛΙΑ). Εγώ προσωπικώς έχω ασχοληθεί πάρα πολύ λόγω ειδικότητος, όμως δεν είναι ο σκοπός αυτού του κειμένου να τρομάξει τους καπνιστές, δεν μπορώ όμως να μην τονίσω ότι ο θάνατος είναι μεν μια λύση(!) για να διακόψει κάποιος το κάπνισμα, υπάρχει όμως και το χειρότερο: ο ΑΚΡΩΤΗΡΙΑΣΜΟΣ!!! Αλίμονο στους καπνιστές που είναι και διαβητικοί, έχουν και χοληστερίνη! Έχω ξαναγράψει στο παρελθόν ότι η χειρότερη ανάμνηση (ή η χειρότερη εμπειρία μου αν προτιμάει ο Αναγνώστης) είναι ο… θόρυβος που κάνει το πριόνι κόβοντας το οστούν όταν γίνεται ακρωτηριασμός του γαγγραινομένου κάτω (συνήθως) άκρου!
Ο κ. Σκιαδάς ακολούθως αναφέρεται στις τιμωρίες που επέβαλαν οι «προύχοντες» των Κρατών (βασιλείς, κυβερνήτες κλπ.), από μαστιγώσεις, αποκοπές χειλέων ή ρινός, μέχρι και θανατικής ποινής (σπανίως). Βέβαια υπήρχαν και κάποιοι «ξύπνιοι» που επέβαλαν τη χρήση καπνού για να γεμίζουν τα θησαυροφυλάκιά τους. Ο γνωστός μας – από τον Βίκτωρα Ουγκώ – Ρισελιέ, επέβαλε(!) τη χρήση του καπνού, εισπράττοντας βέβαια φόρους! Οι Ιησουΐται εκήρυσσαν «θεάρεστον» την χρήση του καπνού! Πολλοί εγγράμματοι έγραψαν διηγήματα, μυθιστορήματα και ποιήματα για τον καπνό και το κάπνισμα! Άλλοι έδιδαν οδηγίες: «Μην ανάπτετε δια δευτέραν φοράν τσιγάρο το οποίον έσβησε»! Επίσης: «Μεταξύ τσιγάρου και πίπας να προτιμάτε την δεύτερη» (σωστό)! Ακόμα και ο Μέγας Ναπολέων όταν προσπάθησε να καπνίσει πίπα, την οποία του την χάρισε κάποιος Πέρσης πρεσβευτής, αφού κατόρθωσε μετά πολλές προσπάθειες να την ανάψει και η πρώτη «τολύπη» (ρουφηξιά) μπήκε στο στόμα του, την πέταξε αμέσως με αηδία και είπε: «Η πίπα χρησιμεύει για να διασκεδάζει μόνο τους τεμπέληδες».
Για τον καπνό και το κάπνισμα μπορώ να γράφω με τις ώρες χρησιμοποιώντας την τρέχουσα βιβλιογραφία, όμως θα αναφερθώ εν συνόψει σε λίγα σημεία. Το τσιγάρο, εκτός από τη ζημιά που κάνει στην υγεία του καπνιστού, είναι μια ανοικτή οικονομική πληγή. Το έξοδο καθημερινά πλησιάζει τα 10€! Το τσιγάρο είναι το αίτιο πολλών ατυχημάτων και δυστυχημάτων που συμβαίνουν σε όλα τα πλάτη και τα μήκη του κόσμου, εμμέσως (απόσπαση προσοχής) ή αμέσως (πυρκαγιές κλπ.). Το τσιγάρο είναι το αίτιο που κάποιοι δεν αποδέχονται τον καπνιστή στην παρέα. Ακόμα και αίτιο διαζυγίου είναι!…
Αγαπητοί Αναγνώστες,
Κλείνω προτρέποντάς σας να ρίξετε μια ματιά γύρω σας!… Πόσος κόσμος πεινάει, κρυώνει και υποφέρει, και εσείς (οι καπνισταί εννοώ) πετάτε εδώ κι εκεί, πετάτε επαναλαμβάνω, τα χρήματά σας αντί να βοηθήσετε τον διπλανό σας. Για προσπαθήστε! Θα νιώσετε όμορφα βοηθώντας τον πλησίον σας, τον διπλανό σας!…
Πάντα με ΑΓΑΠΗ,
Αναστ. Ι. Τριπολίτης
Αγγειοχειρουργός
Υ.Γ.: Δεν έγραψα ότι με τον COVID-19 τα θύματα είναι διπλάσια μεταξύ των καπνιστών (και των μη καπνιστών). Ακόμα δεν έγραψα ότι στην πατρίδα μου τη Χίο εκαλλιεργείτο ο καπνός παλαιότερα, ιδιαιτέρως στα Νοτιόχωρα.
Ακόμα δεν έγραψα ότι ο καπνός (η νικοτίνη που παράγεται από τη Νικοτιάνα Ταμπάκουμ) ανήκει «εις τας ουσίας προκαλούσας εθισμόν». Πάνω σ’αυτό εγώ που ασχολούμαι επί σειρά ετών, διαπιστώνω ότι το «δέσιμο» με τον καπνό είναι περισσότερο θέμα ψυχολογίας και λιγότερο «τοξικομανίας». Κάτι πρέπει να κάνει ο καπνιστής, με κάτι να ασχολείται, κάτι να κρατάει!…
Σήμερα (Σάββατο) ρώτησα στη λαϊκή αγορά έναν μανάβη ενώ ψώνιζα: «Κύριε – τάδε – καπνίζετε;» Απάντηση: «Δεν καπνίζω όταν… κοιμάμαι» (εγώ δεν γέλασα, αλλά σκέφθηκα: «πάει το μεροκάματο»!!!).
[1] Για όσους δεν με γνωρίζουν, υπήρξα από τους πρώτους Αγγειοχειρουργούς στην Ελλάδα, διετέλεσα και Πρόεδρος της Ελληνικής Αγγειολογικής Εταιρείας, και ασχολήθηκα πολύ με την έρευνα του Κυκλοφορικού Συστήματος με τη βοήθεια των υπερήχων (Triplex) και του πληθυσμογραφήματος που ελέγχει τα μικρά αγγεία!…
[2] Οι τότε «μορφωμένοι» Έλληνες τον ονόμαζαν Ιωάννη Νίκου(!).
