Νίκος Ι. Νικολόπουλος
Οι γερμανικές εκλογές επιβεβαίωσαν ένα προδιαγεγραμμένο σενάριο: Η «ατμομηχανή» της Ευρώπης βρίσκεται σε κρίσιμο σταυροδρόμι, αφήνοντας περισσότερα ερωτήματα παρά απαντήσεις. Το αποτέλεσμα δεν επιλύει προβλήματα – αντίθετα, τα διογκώνει. Η επόμενη μέρα της Γερμανίας είναι αβέβαιη, και μαζί της, ολόκληρη η Ευρώπη αντιμετωπίζει το φάσμα μιας παρατεταμένης πολιτικής και οικονομικής αστάθειας.
1. Γεωπολιτική Αποδυνάμωση – Ο Παράγοντας Τραμπ
Η Γερμανία έχει απολέσει τη γεωστρατηγική της ισχύ και καλείται να επαναπροσδιορίσει τη θέση της σε έναν κόσμο που αλλάζει ραγδαία.
• Ο Ντόναλντ Τραμπ προαναγγέλλει μια νέα, πιο «αμερικανοκεντρική» εξωτερική πολιτική, αφήνοντας την Ευρώπη να αναλάβει μεγαλύτερο κόστος για την ασφάλειά της.
• Η νέα γερμανική κυβέρνηση θα κληθεί να αποφασίσει: Θα ακολουθήσει μια σκληρή στάση απέναντι στη Ρωσία, χρηματοδοτώντας ακριβά το Κίεβο, ή θα αναζητήσει έναν πιο ρεαλιστικό συμβιβασμό;
• Η στρατιωτική παρουσία ευρωπαϊκών δυνάμεων στην Ουκρανία τίθεται στο τραπέζι – μια κίνηση που θα κρίνει το μέλλον της ευρωπαϊκής ασφάλειας.
2. Οικονομική Κρίση – Η Ευρώπη σε Κίνδυνο
Η γερμανική οικονομία δεν βρίσκεται απλώς σε ύφεση – βιώνει μια βαθιά δομική κρίση. Οι αγορές προσδοκούν μια πιο φιλελεύθερη πολιτική από τον επικεφαλής του CDU, Φρίντριχ Μερτς, που ίσως κληθεί να σχηματίσει κυβέρνηση. Ωστόσο, τα προβλήματα είναι πολυδιάστατα:
• Η ενεργειακή κρίση που προκάλεσε η αποκοπή από το ρωσικό φυσικό αέριο έπληξε καίρια τη βαριά γερμανική βιομηχανία.
• Η κινεζική οικονομική επιβράδυνση μείωσε τη ζήτηση για γερμανικά προϊόντα, επιδεινώνοντας την κατάσταση.
• Το γερμανικό «φρένο χρέους» εμποδίζει την κυβέρνηση να προχωρήσει σε δυναμική στήριξη της οικονομίας, σε αντίθεση με τις ΗΠΑ και την Κίνα που ακολουθούν επεκτατικές δημοσιονομικές πολιτικές.Ο Μερτς προτείνει μείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων στο 25%, ακολουθώντας το παράδειγμα των ΗΠΑ και της Βρετανίας, ενώ οι Σοσιαλδημοκράτες και οι Πράσινοι επιμένουν στις επιδοτήσεις και στις φορολογικές ελαφρύνσεις για τα χαμηλά εισοδήματα. Η πολιτική σύγκρουση είναι αναπόφευκτη, με την Ευρωζώνη να παρακολουθεί με αγωνία.
3. Η Νέα Παγκόσμια Πραγματικότητα
Η Ευρώπη βρίσκεται σε αδυναμία, τη στιγμή που οι μεγάλοι παίκτες του διεθνούς συστήματος ενισχύονται:
• Οι ΗΠΑ, παρά το υψηλό τους χρέος, διατηρούν ισχυρή οικονομική δυναμική και στρατιωτική υπεροχή.
• Η Ρωσία, παρά τις κυρώσεις, συνεχίζει να ελέγχει ενεργειακά την Ευρώπη και να διατηρεί γεωπολιτική επιρροή.
• Η Κίνα αναδιαμορφώνει τις εμπορικές της σχέσεις, αναζητώντας νέες αγορές και περιορίζοντας την εξάρτησή της από τη Δύση.
Συμπέρασμα: Μια Ευρώπη σε Δεύτερο Ρόλο
Η Γερμανία παραμένει η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης, αλλά αν δεν αλλάξει πορεία, κινδυνεύει να παρασύρει όλη την ήπειρο σε στασιμότητα. Η Ευρώπη αδυνατεί να προσαρμοστεί στις νέες γεωπολιτικές συνθήκες και παραμένει εγκλωβισμένη σε μια λογική εσωτερικής γραφειοκρατίας και ρυθμιστικής αυστηρότητας.
Η μεγάλη εικόνα είναι ξεκάθαρη: Ο κόσμος αλλάζει, αλλά η Γερμανία και η Ευρώπη δείχνουν ανίκανες να ακολουθήσουν. Αν συνεχιστεί αυτή η πορεία, η Γηραιά Ήπειρος θα βρεθεί σε έναν δεύτερο ρόλο στην παγκόσμια σκακιέρα, με τις ΗΠΑ και τη Ρωσία να διαμορφώνουν τις εξελίξεις.
Η Ευρώπη χρειάζεται μια νέα στρατηγική – μια στρατηγική που θα βασίζεται στην ενίσχυση της εθνικής κυριαρχίας των κρατών, στην οικονομική ανάπτυξη μέσα από ελεύθερες αγορές και στην πραγματική διασφάλιση της ενεργειακής και στρατιωτικής της ανεξαρτησίας.
Αν δεν αλλάξει πορεία, η επόμενη δεκαετία θα είναι μια δεκαετία παρακμής.