Χ. ΓΩΓΟΣ: Ευχαριστώ πολύ, καλησπέρα σας. Φαίνεται ότι έχουμε πει για τα καλά στο τέταρτο κύμα της πανδημίας Covid-19 σε παγκόσμιο επίπεδο με συνολικά μέχρι τώρα 210 εκατομμύρια κρούσματα και περί τους 4,5 εκατομμύρια θανάτους. Και το σημαντικότερο, είχαμε χθες 700.000 περίπου νέα κρούσματα και 10.000 νέους θανάτους παγκόσμια.
Από την άλλη, 4,8 δισεκατομμύρια δόσεων εμβολίων έχουν χορηγηθεί παγκοσμίως και μόνο 1,86 δις είναι πλήρως εμβολιασμένοι, ποσοστό 23,8% του γενικού πληθυσμού.
Όλα αυτά καταδεικνύουν με σαφήνεια το γεγονός ότι ο ιός είναι παρών και σε παγκόσμιο επίπεδο, είμαστε μακριά από τον έλεγχο της πανδημίας και επίσης δείχνουν την ανάγκη για τη γενικότερη θεώρηση του προβλήματος τόσο από την πλευρά των μέτρων προστασίας όσο και από την πλευρά της διάθεσης εμβολίων και σε χώρες με πολύ μικρή διαθεσιμότητα και αντίστοιχα χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη.
Η επανεμφάνιση της λοίμωξης υπό τη μορφή του νέου τέταρτου κύματος έχει να κάνει κυρίως με την παρουσία της παραλλαγής Δέλτα η οποία έχει επικρατήσει παντού λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της και κυρίως της μεγάλης μεταδοτικότητας.
Με αυτά, λοιπόν, τα δεδομένα φαίνεται ότι σε παγκόσμιο επίπεδο το «Δέλτα» στέλεχος είναι πολύ μεταδοτικό. Υπάρχουν κάποια δεδομένα και για λίγο σοβαρότερη νόσο, κυρίως αποτελεί πρόβλημα για μη εμβολιασμένα άτομα, φαίνεται όμως ότι και συμπτωματικά άτομα με πλήρη εμβολιασμό μπορεί να μεταδώσουν για μικρότερο, όμως, χρονικό διάστημα ενώ για ασυμπτωματικά εμβολιασμένα άτομα δεν υπάρχουν ακόμα σαφή δεδομένα.
Αναμφισβήτητα, όμως, από άποψη Δημόσιας Υγείας, ο μεγαλύτερος κίνδυνος μετάδοσης αφορά σε ανεμβολίαστους που έχουν πολύ περισσότερες πιθανότητες να κολλήσουν άρα και να μεταδώσουν τον ιό.
Τα υπάρχοντα εμβόλια είναι πολύ δραστικά και έναντι του «Δέλτα» στελέχους του ιού σε σχέση με την πρόκληση σοβαρής νόσου, διασωλήνωσης και θανάτου σε ποσοστά που είναι πάνω από 90%. Εξαιρετικά σημαντικά ποσοστά.
Είναι λιγότερο δραστικά στην πρόκληση λοίμωξης σε ποσοστά που ανάλογα με τις εργασίες κυμαίνονται μεταξύ 60% και 88%, η λοίμωξη, όμως, που προκαλείται σε αυτές τις περιπτώσεις είναι στη μεγάλη πλειοψηφία πολύ ελαφριά.
Και τρίτον, με τα προαναφερθέντα δεδομένα που έχουν προκύψει πλέον σχετικά με το «Δέλτα» στέλεχος, τη δραστικότητα των εμβολίων και την ανεπαρκή ακόμα εμβολιαστική κάλυψη, η χρήση των μέτρων ατομικής προστασίας και ιδιαίτερα η χρήση προστατευτικής μάσκας είναι αναγκαία για την προφύλαξη και για τον έλεγχο της διασποράς.
Ας έρθουμε όμως και στη χώρα μας και στα σημερινά επιδημιολογικά δεδομένα όπως τα κατέγραψε ο ΕΟΔΥ. Ο ΕΟΔΥ, λοιπόν, σήμερα ανακοίνωση 3.273 νέα κρούσματα στη χώρα μας μετά από ένα σύνολο τεστ που ξεπέρασαν και πάλι τις 100.000.
Ο αριθμός των ασθενών που παραμένουν διασωληνωμένοι σήμερα ανέρχεται στους 286 και κατά τη διάρκεια των τελευταίων 24 ωρών, δυστυχώς, 20 συνάνθρωποί μας έχασαν τη ζωή τους.
Αναφορικά με την κατανομή των νέων κρουσμάτων σημειώνουμε 709 νέα κρούσματα στην Αττική και 318 στη Θεσσαλονίκη ενώ στην Κρήτη όπου έχουμε μια συνεχή ροή κρουσμάτων τελευταία σημειώθηκαν 336 κρούσματα ενώ υπάρχουν ακόμα σημαντικοί αριθμοί σε πολλά από τα νησιά μας όπως Πάρο, Νάξο, Μύκονο, Χίο και Ρόδο.
Από την άλλη, έχουν εμβολιαστεί με μια τουλάχιστον δόση του εμβολίου περί τα 6.000.000 άτομα και με τις 2 δόσεις 5.500.000 άτομα στη χώρα.
Το επιδημιολογικό φορτίο στην επικράτεια εμφανίζει μια συνεχή αύξηση με τα νέα επιβεβαιωμένα κρούσματα της νόσου την εβδομάδα 32- δηλαδή 8 έως 15 Αυγούστου- να φτάνουν τις 21.567 με μια εβδομαδιαία μεταβολή συν 12,44% σε μια βέβαια ήδη επιδεινούμενη επιδημιολογικά κατάσταση.
Ενώ, όπως είδατε, υπάρχει τις τελευταίες μέρες περαιτέρω τάση αύξησης του φορτίου. Όχι πολύ σημαντική αλλά υπαρκτή. Αυτό φαίνεται και από το δείκτη των εργαστηριακών ελέγχων που διενεργούνται σε δομές υγείας τελευταία, ο οποίος παραμένει σταθερά υψηλός και κυμαίνεται μεταξύ του 3% και 4% στην επικράτεια, με κάποιες περιοχές, όμως, να έχουν σημαντικές αυξομειώσεις και ιδιαίτερα να υπάρχει ένα θετικό, ένα σημαντικό πρόβλημα θετικότητος σε αρκετά νησιά μας, όπως έχετε δει τελευταία, Νάξος, Μύκονος, Πάρος, Ρόδος και λοιπά.
Τέλος, επιβεβαιώνεται η επικράτηση, η σχεδόν πλήρης επικράτηση, της παραλλαγής «Δέλτα» που έχει φτάσει σε ένα ποσοστό πάνω από 85% των δειγμάτων που ελέγχονται πια. Όπως συμβαίνει γενικώς και σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η πανδημία αυτή την στιγμή αποτελεί κυρίως νόσο των νέων με την διάμεση ηλικία να είναι πάντα γύρω στα 29 έτη, αρχίζει όμως σταθερά να εμφανίζεται μια «στροφή» στις μεγαλύτερες ηλικίες ιδιαίτερα σε περιοχές που δεν έχουν την κατάλληλη εμβολιαστική κάλυψη και κυρίως πιέζουν το σύστημα υγείας.
Παρατηρήθηκε, λοιπόν, σημαντική αύξηση των διασωληνώσεων σε κλινικές Covid και Μονάδες Εντατικής Θεραπείας και συνεχής αύξηση του δείκτη εισιτήρια προς εξιτήρια. Η τελευταία εικόνα ήταν 290 εισιτήρια, 219 εξιτήρια χτες, που σημαίνει συνεχή πίεση του συστήματος υγείας.
Σημαντικό είναι να αναφερθεί ότι την εβδομάδα που μας πέρασε ο μέσος όρος εισαγωγών ήταν 251, έναντι του 166 που ήταν πριν από τέσσερις εβδομάδες.
Το σύνολο των νοσηλευομένων μέχρι χτες ανέρχονται σε 1.872 άτομα σε κλινικές Covid έναντι 961 πριν από τέσσερις εβδομάδες και 299 σε κλίνες ΜΕΘ έναντι 133 πριν από τέσσερις εβδομάδες. Ενώ το τελευταίο δεκαήμερο υπήρχε μια αύξηση στις ΜΕΘ 29,44%.
Αποτέλεσμα αυτών είναι η κάλυψη στις κλινικές Covid, που έχουν αυξηθεί κιόλας οι διαθέσιμες, να είναι γύρω στο 41% ενώ στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας έχει φτάσει περίπου στο 60%.
Μεγαλύτερη δυσκολία σε ΜΕΘ υπάρχει σε ορισμένες περιοχές όπως είναι η Κρήτη, που το έχετε ακούσει και συζητείται πολύ τελευταία, με μια κάλυψη που μπορεί να πει κανείς ότι είναι εξαιρετικά ψηλή και φτάνει τα 96,5%.
Και λιγότερο πρόβλημα υπάρχει στην Αττική με 76%. Η Θεσσαλονίκη με 57%.
Υπάρχει ένα ποσοστό εμβολιασμένων που νοσηλεύονται, είναι όμως η μεγάλη πλειοψηφία οι ανεμβολίαστοι αυτή την στιγμή στις κλινικές ενώ πολύ μικρότερο ποσοστό είναι και στις ΜΕΘ Covid ενώ ακόμα πολύ μικρότερο ποσοστό είναι ο αριθμός των θανάτων εμβολιασμένων.
Και να σημειωθεί ότι σε αυτές τις περιπτώσεις οι ηλικίες είναι μεγάλες, άνω των 65, και υπάρχουν και υποκείμενα νοσήματα.
Να σημειωθεί βέβαια ότι, όπως έχει ήδη ειπωθεί, ότι ο εμβολιασμός βοηθάει στην επιβάρυνση του ΕΣΥ ελαττώνοντας την σοβαρότητα των κρουσμάτων και αυτή την εποχή έχουμε την μικρότερη αναλογία διασωληνώσεων και θανάτων σε σχέση με τον αριθμό των κρουσμάτων από την αρχή της πανδημίας.
Άρα σε αυτή τη φάση της πανδημίας και ενώ ακόμα χτίζεται το αναγκαίο ποσοστό ανοσίας μέσω κυρίως του εμβολιασμού και μέχρι να έχουμε ένα αναγκαίο για το επικρατούν στέλεχος ποσοστό ανοσίας που μπορεί να φτάνει και πάνω από 80%-85%, πρέπει αυστηρά να τηρούμε τα μέτρα ατομικής προστασίας και κυρίως τη χρήση της μάσκας σε εσωτερικούς χώρους και σε περιπτώσεις συνωστισμού για να προλάβουμε τη μετάδοση και να ελέγξουμε και τη διασπορά και την επέκταση της πανδημίας.
Τα εμβόλια φαίνεται να παίζουν κεντρικό ρόλο και είναι σίγουρο ότι παίζουν κεντρικό ρόλο τόσο στην πρόληψη εμφάνισης σοβαρής νόσου για το άτομο που νοσεί όσο και τον έλεγχο της πανδημίας για την προστασία της Δημόσιας Υγείας.
Και να προσθέσω εδώ και τη σημασία του εμβολιασμού για την πρόληψη στην κοινότητα και εμφάνισης νέων και ίσως δυσκολότερων μεταλλάξεων.
Παρ’ ότι τα υπάρχοντα εμβόλια είναι πολύ δραστικά, δεν είναι τέλεια, έτσι γίνεται, έτσι είναι πάντα η κατάσταση με τα φάρμακα και ιδιαίτερα με τα εμβόλια και μπορεί να προκληθούν λοιμώξεις, συνήθως ήπιες, και σε πλήρως εμβολιασμένους. Σαν αποτέλεσμα, παρ’ ότι η πιθανότητα να νοσήσουν είναι πολύ μικρή, η μεγάλη αύξηση του αριθμού τους μπορεί να οδηγήσουν και σε νόσο και άρα και μετάδοση στην ομάδα αυτή και αυτό οφείλεται στην παρουσία του «Δέλτα» στελέχους με μεγάλη μεταδοτικότητα και κάποιου βαθμού μικρή ανοσιακή διαφυγή.
Η χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη σε πολλές χώρες μπορεί να αποτελέσει οδηγό στην παρούσα ταχεία και εκτεταμένη επικράτηση της «Δέλτα» επιδημίας και να συντελέσει και στην εμφάνιση και άλλων παραλλαγών.
Η ευρύτερη, λοιπόν, δυνατή και σε παγκόσμιο επίπεδο εμβολιαστική κάλυψη, αποτελεί αυτή τη στιγμή το κύριο εργαλείο που διαθέτει η επιστημονική κοινότητα για την οριστική και ολιστική αντιμετώπιση της πανδημίας.
Να προσθέσω, όμως, φυσικά και το αυτονόητο, ότι η επιστημονική έρευνα αυτή τη στιγμή επεκτείνεται συνεχώς και στη θεραπευτική της Covid-19 λοίμωξης με αρκετά ελπιδοφόρα φάρμακα να είναι σε φάση κλινικών δοκιμών και σύντομα να είναι διαθέσιμα και για χρήση.
Τελειώνοντας να τονίσω ότι είναι αναγκαία αυτή τη στιγμή η θωράκιση και η προετοιμασία του συστήματος Υγείας, όπως πολύ καλά γνωρίζει και ο κύριος Υπουργός, που, επαναλαμβάνω, θα αντιμετωπίσει την αύξηση των κρουσμάτων και παράλληλα θα έχει να ανταποκριθεί στο στοίχημα της εξυπηρέτησης και των υπολοίπων non-Covid νοσημάτων.
Και να κάνω έκκληση, πρώτον, σε αυτούς που είναι ανεμβολίαστοι και ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες, ηλικιωμένοι ή άνθρωποι με υποκείμενα νοσήματα που αυτή την στιγμή κυρίως νοσούν και μπαίνουν στα νοσοκομεία, να σπεύσουν- αυτό το ποσοστό που δεν έχει εμβολιαστεί- να εμβολιαστούν άμεσα.
Δεύτερον. Σε αυτούς που επιστρέφουν αυτή την στιγμή, που είναι σημαντικό θέμα, από τις διακοπές τους, να δείξουν την αναγκαία υπευθυνότητα, να κάνουν πάντα το τεστ στην επιστροφή και παράλληλα να τηρήσουν τους κανόνες προστασίας στα μέσα επιστροφής, στα καράβια, στα αεροπλάνα και λοιπά. Έχει πολύ μεγάλη σημασία αυτή την στιγμή να μην μεταφέρουμε τον ιό στις ηπειρωτικές ζώνες και βέβαια στους υπευθύνους να προβαίνουν στους αναγκαίους ελέγχους κατά την διάρκεια της μεταφοράς.
Και τέλος, ως υγειονομικός γιατρός ο οποίος είμαι 40 χρόνια στα νοσοκομεία και έχω αντιμετωπίσει, έχω εμπλακεί και στα τρία κύματα της πανδημίας θα ήθελα να κάνω μια έκκληση στους υγειονομικούς, γιατρούς, νοσηλευτές και τους υπόλοιπους εργαζόμενους στις δομές υγείας να σπεύσουν να εμβολιαστούν.
Φυσικά να τους συγχαρώ γιατί ένα 90% έχει εμβολιαστεί αλλά, δυστυχώς, και το υπόλοιπο 10% θα πρέπει να καλυφθεί εμβολιαστικά γιατί αλλιώς τα νοσοκομεία μας είναι δύσκολο να λειτουργήσουν.
Έχουμε ζήσει τα προηγούμενα κύματα και ξέρουμε πόσο σημαντικό είναι να είναι εμβολιασμένοι όλοι οι υγειονομικοί.
Και να πω επίσης ότι με αυτό τον τρόπο οι υγειονομικοί θα αποδείξουν ότι η υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού αποτελεί κατ΄ εξοχήν συνειδησιακό θέμα.
Ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας.
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ: Ευχαριστούμε πολύ κύριε Γώγο. Το λόγο έχει ο Αναπληρωτής Υπουργός Υγείας κύριος Βασίλης Κοντοζαμάνης.
Β. ΚΟΝΤΟΖΑΜΑΝΗΣ: Καλησπέρα σας. Θα σταθώ στα τελευταία λόγια του καθηγητή του κυρίου Γώγου.
Όλη η κοινωνία είμαστε ευγνώμονες και εκτιμούμε το έργο των υγειονομικών μας και τα αποτελέσματα που έχουμε μέχρι σήμερα στη διαχείριση της πανδημίας. Είμαστε όλοι ευγνώμονες για αυτό. Και είμαστε αισιόδοξοι ότι πράγματι, κύριε Καθηγητά, το μικρό ποσοστό των υγειονομικών, οι οποίοι δεν έχουν εμβολιαστεί, θα το κάνει, θα το πράξει, θα εμβολιαστεί μέχρι την εκπνοή της προθεσμίας.
Για όσους δεν εμβολιαστούν θέλω να είμαι σαφής και κατηγορηματικός ότι ο Νόμος θα εφαρμοστεί. Η Βουλή των Ελλήνων έχει νομοθετήσει σχετικά και σε μια ευνομούμενη Πολιτεία είναι αυτονόητη η υποχρέωση της Πολιτείας να εφαρμόσει το νόμο.
Η Πολιτεία έχει την υποχρέωση να προστατεύσει όλα τα μέλη της και κυρίως τα πιο ευάλωτα. Η κατάσταση, όπως έχει διαμορφωθεί με την πανδημία, δεν επιτρέπει ούτε επαμφοτερίζουσες τάσεις, ούτε μισόλογα και ναι μεν αλλά, ούτε και αστερίσκους.
Πρόκειται, θέλω να το επαναλάβω και να το τονίσω, για μια ρύθμιση η οποία είναι εθνικά απαραίτητη γιατί υπηρετεί τη Δημόσια Υγεία.
Πρόκειται για μια ρύθμιση η οποία είναι κοινωνικά ευαίσθητη γιατί προτρέπει τους λίγους να μην βλάψουν τη συντριπτική πλειονότητα της κοινωνίας και πρόκειται για μια ρύθμιση η οποία είναι μελετημένη γιατί προτάσσει, ακριβώς προτάσσει, τις κατηγορίες εκείνες των εργαζομένων οι οποίες έχουν άμεση σύνδεση με ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού.