—————
Δεν είναι τυχαίες οι φωτογραφίες που θα δημοσιευθούν στο βιβλίο για το σημερινό μου κείμενο!
Είναι το Ελληνικό Νοσοκομείο της Κωνσταντινούπολ
Θυμάμαι ήταν ένα πρωινό της 17 Νοεμβρίου του 1966 ημέρα Πέμπτη με χιονόνερο και φυσούσε ένας διαβολεμένος βοριάς που περώνιαζε τα κόκαλα και μελάνιαζαν τα χέρια και τα μάγουλα!
Έφθασε στην κλινική Αυγουστή στην οδό Αγίων Αποστόλων 7 …ο Γιάννης Μποσίνης γιατρός Παθολόγος πρώην Διευθυντής του Ελληνικού Νοσοκομείου της Κωνσταντινουπόλ
Έπασχε από οξεία γαστρεντερίτιδα
Θυμάμαι είμαστε μόνο οι τρεις μας και λέει ο Γιάννης Μποσίνης το μεγάλο του παράπονο με ερώτηση.
Για πέσμου Γιάννη σου έτυχε ποτέ να είσαι μεσάνυχτα καβάλα στην γυναίκα σου και να κτυπάει το τηλέφωνο και να ναι και του ΙΚΑ;
Σκάσαμε όλοι στά γέλια γιατί ο Μποσίνης ήταν και γιατρός του ΙΚΑ κατ εξαίρεση λόγω απέλασης από την Κωνσταντινούπολ
Την εποχή εκείνη η αμοιβή των περισσότερων γιατρών ήταν από τους ίδιους τους ασθενείς ειδικότερα σε κατ οίκον επισκέψεις και εάν ήταν σε μακρινά χωριά ήταν μεγαλύτερη!
Αυτή η φράση μου έδωσε το έναυσμα και το ερέθισμα και έγραψα το περίφημο άρθρο μου σε ηλικία 19 χρόνων που αμέσως δημοσιεύτηκε στο ΧΙΑΚΟ ΛΑΌ την 18 Νοεμβρίου 1966 με τον τίτλο “Πρόσωπο και Ψυχή” που ακολουθεί και σκιαγραφεί και περιγράφει την πραγματικότητα της εποχής εκείνης τόσο του ιατρικού κόσμου όσο και των ασθενών και γενικώς κατοπτρίζει την περιρρέουσα ατμόσφαιρα που επικρατούσε στο χώρο της υγείας αλλά και της κοινωνίας της Χίου.
…..ΠΡΟΣΩΠΟ και ΨΥΧΗ…..
Αν δεχθούμε ότι η έκφραση της ψυχικής καταστάσεως του ατόμου αντικατοπτρίζετ
Έτσι βλέπουμε ανάμεσα μας πρόσωπα, άλλα χαρούμενα και γελαστά, άλλα φουρκισμένα και οργισμένα , άλλα πράα και ήπια, άλλα χαλαρωμένα και ανέκφραστα κι άλλα να δείχνουν με το χαμόγελο τους δηλητηριώδη και ειρωνικά αισθήματα, άλλα σκυθρωπά και κατσούφικα και όλων των λογιών τα μούτρα : Φαίδρα, γελοία, σοβαρά, σπιρτόζικα, βλακώδη, ηλίθια, προκλητικά, αγνά, πρόστυχα και τόσα και τόσα…..
Μήπως απ’ την έκφραση του προσώπου του δασκάλου , ο δάσκαλος δεν διαβάζει την γνώση και την διάθεση του μαθητή ή ο πατέρας δεν βλέπει την διαβολιά που είναι γραμμένη πάνω στο πρόσωπο του παιδιού του , ή και η φουκαριάρα η μάνα , από το πρόσωπο του πατέρα που μπαίνει το βράδυ στο σπίτι δεν διαβάζει τα βάσανα και τις ταλαιπωρίες της ημέρας και δεν προσπαθεί να ρίξει βάλσαμο στις πληγές του, να ξαναφέρει την ηρεμία και το χαμόγελο του ;
Πόσα και πόσα δεν περιμένει κανείς απ’ την έκφραση του προσώπου….
Ο δυστυχής άρρωστος που κάθεται στο κρεβάτι του πόνου ζαρωμένος, παραδομένος κι απογοητευμένος , δεν περιμένει στο πρόσωπο του γιατρού να διαβάσει την αλήθεια ή το ψέμα;
Και μήπως αυτό το πρόσωπο,με τις χίλιες και δύο συμπιεσμένες παραστάσεις, με την αλληλουχία των προηγούμενων προς το επόμενο, δεν μπορεί για μια στιγμή ν’ αλλάξει, να σκοτεινιάσει να σκυθρωπιάσει;
Κι όμως ο άρρωστος έχει ανάγκη και θέλει την ηρεμία γραμμένη στο πρόσωπο του γιατρού, την γαλήνια έκφραση που με πειστικότητα θα τον μετουσιώσει και θα του αλλάξει την ψυχική διάθεση.
Και να ‘ξερε κανείς πόσα δεν κρύβει αυτό το πρόσωπο ενός ανθρώπου γεμάτου δραστηριότητα, συναναστροφές, ψυχικές εκρήξεις, απογοητεύσεις και κόπωση .
Τέτοια πρόσωπα επαγγελματικά που καλύπτουν και συμπιέζουν τις εσωτερικές τάσεις είναι αυτά των γιατρών που βλέπουμε και απαιτούμε να είναι λαμπερά και κρυστάλλινα, ατσαλάκωτα και κεφάτα.
Πολλές φορές αυτός που στέκει ξενυχτάει, αγωνίζεται και δίνει τον εαυτό του σ’ όλη την έκφραση της δραστηριότητος,
Και ερωτούμε βλακωδώς: ΜΑ ΟΙ ΓΙΑΤΡΟΊ ΑΡΡΩΣΤΑΊΝΟΥΝ;
Δεν υπάρχει πιο ανόητη και πιο ακατανόητη, αποφθεγματική ερώτηση , όταν σκεφθεί κανείς ότι τους νόμους της φθοράς ακολουθούν όλα τα άλλα .
Κι όταν κάποτε θα καταπέσουν απ’ της αρρώστιας το βαρύ φορτίο, όταν το επαγγελματικό χαμόγελο σβήσει από τις ρυτίδες του πόνου, όταν τα γόνατα λυγίσουν, όταν τα μάτια πάψουν να λάμπουν, όταν τα χέρια τρέμουν, τότε δεν ακούγεται τίποτα άλλο από την έκφραση: ” Ο καυμένος ο άνθρωπος “….
Εύκολη, ανούσια έκφραση, όσο και η προηγούμενη ερώτηση.
Είναι παράξενο να απαιτεί κανείς από το ίδιο πρόσωπο, όλες τις ώρες κι όλες τις στιγμές,τις ίδιες ανθρώπινες εκδηλώσεις.
Δεν αναρωτιέται κανείς, αυτός ο γιατρός, μέρα νύχτα στο πόδι, καλοκαίρι και χειμώνα, την ώρα που εμείς δεν τολμούμε το δακτυλάκι μας να ξεπροβάλλουμε έξω από τα σκεπάσματα, αν νιώθει καλά και αν έχει κλείσει μάτι….
Και στο τέλος μπορεί και να μην τον πληρώσουμε και επειδή και ο άρρωστος μας , ζωή να έχει, πάει μια χαρά, λέμε την άλλη μέρα στο καφενείο χαριτολογώντας :
…. Ήλθε κι αυτός ο γιατρός τη νύχτα κι έπιασε τον σφυγμό κι έφυγε…. Χαράς τη δουλειά!
Και απαντά πιο πέρα ο κύριος με τον ναργιλέ:
Τί σου είναι αυτοί οι γιατροί αγιογδύτες …
Δεν λείπει όμως και ο πιο συνετός της συντροφιάς.
Να μην λέμε τίποτα εμείς εδώ χάμω.
Να πάτε παραπέρα στην Αθήνα να δείτε τί γίνεται.
Να γυρεύεις γιατρό Σαββατοκύριακο,
Κι αμέ Νοσοκομείον; Στο εφημερεύον και τρέχα γύρευε εφημερεύον και ώσπου να μπεις ώσπου να πληρώσεις προκαταβολή στο ταμείο και ώσπου να βρεθεί κρεβάτι και τέλος ώσπου να βρεθεί γιατρός, ο άρρωστος μπορεί να τάχει σκαπουλίσει.
Και πράγματι, αν απομακρυνθεί κανείς από τα σύνορα του τόπου του, εκεί που τόνομά του χάνει την ιδιότητα και την αξία του, μόνο τότε θα νοιώσει την έλλειψη γλύκας , ζεστασιάς, ανθρωπιάς και θα αναγνωρίσει την αυτοθυσία, θα πιστέψει στο γεγονός, ότι μόνο στον τόπο του μπορεί να βρει αυτό που θέλει και ιδίως όταν είναι άρρωστος.
Ανθρώπινη αδυναμία και ατέλεια είναι η λησμονιά να ξεχνάς τον δάσκαλο,τον ευεργέτη σου και τους γονείς σου και αυτόν που σου έσωσε την ζωή σου .
Το επαγγελματικό χαμόγελο, που ζωγραφίζεται στο πρόσωπο του κάθε επαγγελματία, αν μπορούσαμε να ξεδιαλύνουμε την προέλευση του και την πηγή του, θα είμαστε αναμφίβολα δίκαιοι κριταί, όσο και να βρίσκουμε την προέλευση κάθε ρυτίδας που ζαρώνει και τσαλακώνει την έκφραση του!
Όσο καλοί φυσιογνωμισταί και ψυχολόγοι κι αν είμαστε, είναι δύσκολο και τολμηρό να κρίνουμε τον απέναντι μας μονάχα από την έκφραση του προσώπου του , παραβλέποντας όλα τ’ άλλα!
—————
Σήμερα βλέπουμε άλλα ήθη άλλα έθιμα άλλα γεγονότα άλλη οργάνωση, διαφορετική νοοτροπία σχεδόν σε όλους τους τομείς των δραστηριοτήτων της κοινωνίας !
Άλλα είναι καλύτερα και βελτιωμένα… αλλά πολλά έχουν φέρει τα πάνω κάτω στην συμπεριφορά του κοινωνικού συνόλου των πολιτών μας !
Εύχομαι καλά Μυαλά στους ανεγκέφαλους που δεν έχουν καμία όρεξη να προσγειωθούν στην πραγματικότητα της εποχής !
Καλό απόγευμα!
Χίος, 5 Νοεμβρίου 2020
Λευτέρης Πυκνής Μαλλιάς Καλλιμασιώτης