Η παραγωγή νοθευμένων ποτών είναι δυστυχώς αρκετά συνηθισμένη και θέτει σε σοβαρούς κινδύνους την υγεία. Τα νοθευμένα ποτά παράγονται από φθηνά χημικά ακατάλληλα για κατανάλωση.
Σύμφωνα με τον βρετανικό οργανισμό ενημέρωσης για το αλκοόλ Drinkaware, τα νόμιμα ποτά παράγονται από αιθανόλη (ή αιθυλική αλκοόλη).
Η αιθανόλη είναι μία αλκοόλη ασφαλής όταν καταναλώνεται με μέτρο.
Ωστόσο τα νοθευμένα ποτά παράγονται από άλλες, φθηνές αλκοόλες ή από άλλου είδους χημικά, συχνά χρησιμοποιούνται σε αυτά χημικά που προορίζονται για υγρά καθαρισμού ή για τα αφαιρετικά των βερνικιών για τα νύχια. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθούν μεθανόλη και ισοπροπανόλη, που κανονικά προστίθενται στα αντιψυκτικά και σε ορισμένα καύσιμα», λέει ο επιστημονικός σύμβουλος του Drinkaware Dr. Paul Wallace.
Στα περισσότερα μπαρ τα πρώτα ποτήρια είναι συνήθως καθαρά. Οταν όμως έρχεται το κέφι…
Οι πωλήσεις ωστόσο παρουσιάζουν πτωτική τάση της τάξεως του 3% – 4% κάθε χρόνο, σύμφωνα με στοιχεία της Ένωσης Επιχειρήσεων Οινοπνευματωδών Ποτών. Παράλληλα με αυτή την πτώση, που αποδίδεται στη ραγδαία αύξηση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης, παρατηρήθηκε μια… άνθηση στην παραγωγή νοθευμένου οινοπνευματώδους ποτού, της λεγόμενης «μπόμπας». Μεγάλες ποσότητες διακινούνται στα μπαρ, στα κλαμπ και στα νυχτερινά κέντρα, κάνοντας ιδιαίτερα αισθητή την παρουσία τους στα στέκια όπου συχνάζει η νεολαία. Όπως επισημαίνουν πολλοί από τους θαμώνες, «καμιά φορά αναρωτιέσαι αν το μαγαζί διαθέτει «καθαρά” ποτά!».
Η νυχτερινή ζωή της χώρας κινδυνεύει να καταντήσει βασίλειο της ”μπόμπας”, καθώς οι έλεγχοι για τα νοθευμένα ποτά είναι σχεδόν ανύπαρκτοι, ενώ οι νόμοι δεν εφαρμόζονται. Η πολιτεία σαφώς και γνωρίζει το χάος που επικρατεί με τη νοθεία των ποτών, καθώς σε ελέγχους που διενεργούνται, ειδικά τους θερινούς μήνες, διαπιστώνεται πως πολλά μαγαζιά πωλούν ποτά 100% νοθευμένα, αδιαφορώντας για τις επιπτώσεις στην υγεία των πελατών τους. Οι κυρώσεις είναι του…χαδιού, παρόλο που ο νόμος (2523/97) προβλέπει ότι αν ένα κατάστημα εντοπιστεί σε μια τριετία δύο φορές να πουλά νοθευμένα ποτά κλείνει. Αυτό δεν έχει εφαρμοστεί ΠΟΤΕ.
Όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα οι επιτήδειοι να κατακλύζουν με νοθευμένα ποτά τα νυχτερινά μαγαζιά, με στόχο το εύκολο κέρδος. Άλλωστε, πολλές φορές έχουν συλληφθεί οδηγοί βυτιοφόρων να μεταφέρουν, με κρυφές δεξαμενές, τόνους λαθραίου, και νοθευμένου φυσικά, αλκοόλ από βαλκανικές κυρίως χώρες.
Η Dr. Αναστασία Μοσχοβάκη, Ιατρός Ειδική Παθολόγος, εξηγεί στο Υγείαonline.gr, πόσο επικίνδυνη είναι η νόθευση των αλκοολούχων ποτών και πως μπορούμε να προφυλαχτούμε από τέτοιου είδους παγίδες.
Η νόθευση των αλκοολούχων ποτών αποτελεί σημαντικό πρόβλημα σε περιόδους οικονομικής κρίσης όπως αυτή που διανύουμε.
Τα πρόσθετα χρησιμοποιούνται για την βελτίωση της όψης της γεύσης ή την επίταση των ψυχολογικών δράσεων της αιθανόλης, της χημικής ουσίας που υπάρχει στα αλκοολούχα ποτά. Οι πιο κοινές τεχνικές νόθευσης που χρησιμοποιούνται είναι η νόθευση με νερό, η νόθευση με χρωστικές και αρωματικές ουσίες και η νόθευση με μεθανόλη. Οι πιο συνήθεις πρόσθετες ουσίες που ανιχνεύονται στο νοθευμένο ποτό είναι το νερό και η μεθανόλη.
Ενώ το νερό αποτελεί αθώο πρόσθετο το οποίο απλώς μειώνει τη συγκέντρωση του αλκοόλ στο αίμα και αυξάνει την ποσότητα των ποτών που καταναλώνει ο πότης για να επιτύχει τα ψυχοδραστικά αποτελέσματα που αναμένει από την αλκοόλη, η νόθευση με μεθανόλη μπορεί να αποβεί ιδιαίτερα επικίνδυνη. Τα περισσότερα περιστατικά σοβαρής αναπηρίας και θανάτων που έχουν σημειωθεί παγκοσμίως οφείλονται στην πρόσμιξη αιθανόλης. Χώρες υψηλού κινδύνου με βάση ορισμένες μελέτες είναι η Ταϋλάνδη, η Μπανγκόγκ και η Τουρκία.
Η μεθανόλη παράγεται τόσο κατά την φυσιολογική διαδικασία απόσταξης και βιομηχανικής παραγωγής του αλκοολούχου ποτού όσο και με απλή βιομηχανική διαδικασία μετατροπής του συνθετικού αερίου (synthetic gas, Syngas), που αποτελεί μίγμα υδρογόνου μονοξειδίου του άνθρακα διοξειδίου του άνθρακα σε μεθανόλη.
Η απλή αυτή βιομηχανική μέθοδος γενίκευσε την χρήση της μεθανόλης σε μια ποικιλία εφαρμογών με αποτέλεσμα να χρησιμοποιείται ευρέως σήμερα ως καύσιμο, διαλύτης, σε χρώματα, εκρηκτικά, υφάνσιμες ίνες. Η συγκέντρωση της μεθανόλης μπορεί να αυξηθεί στα αλκοολούχα ποτά ως αποτέλεσμα χρήσης φτηνών μηχανημάτων απόσταξης και κάθαρσης κατά τη μαζική παραγωγή του ποτού είτε ως πρόσθετο για να αυξηθεί η κατασταλτική επίδραση της αλκοόλης στο ΚΝΣ.
Τα αρχικά συμπτώματα δηλητηρίασης είναι μείωση του άγχους, λήθαργος, ζαλάδα, πονοκέφαλος, τάση προς εμετό, προβλήματα όρασης, εφίδρωση και αναισθησία. Λόγω της άθροισης του μυρμηγκικού οξέος στο αίμα προοδευτικά επέρχεται οξέωση (acidosis) που μπορεί να οδηγήσει στο θάνατο.
Τα προβλήματα που δημιουργεί η μεθανόλη περιλαμβάνουν:
• Νεφρική ανεπάρκεια
• Προβλήματα με την καρδιά και την κυκλοφορία
• Ηπατική βλάβη
• Διαταραχές της όρασης όπως θαμπή όραση, αλλαγές στην αντίληψη των χρωμάτων, προσωρινή ή μόνιμη τύφλωση
• Βλάβες νεύρων και του εγκεφάλου
Τα πρώτα σημεία της δηλητηρίασης μεθανόλης μπορεί να είναι δύσκολο να διακριθούν από τις συνήθεις συνέπειες του αλκοόλ και να χρειαστούν 12 έως 24 ώρες για να εκδηλωθούν πλήρως.
Όσο πιο υψηλής ποιότητας είναι το ποτό που έχει καταναλωθεί τόσο πιο ανάλαφρος ξυπνά ο πότης το επόμενο πρωί, υπό την προϋπόθεση ότι δεν έχει κάνει σοβαρή κατάχρηση. Οι διαταραχές από την όραση (θαμπή όραση, διαταραχές στην διάκριση των χρωμάτων, αδυναμία όρασης) είναι αρχικά σημεία που πρέπει να θορυβήσουν τον πάσχοντα και να τον οδηγήσουν στην αναζήτηση ιατρική βοήθειας. Τα προβλήματα επιδεινώνονται εάν ο πάσχων λαμβάνει φάρμακα ή είναι ηλικιωμένος.
Μέτρα πρόληψης
• Αποφύγετε τη κατάχρηση αλκοόλ. H ασφαλής επιτρεπόμενη κατανάλωση αλκοόλ για τους υγιείς είναι έως δύο ποτά την ημέρα για τους άνδρες ηλικίας κάτω των 65 ετών, έως ένα ποτό την ημέρα για τους άνδρες ηλικίας 65 ετών και άνω, έως ένα ποτό την ημέρα για τις γυναίκες κάθε ηλικίας. Μία μερίδα ποτού είναι 355 ml μπύρας με συνήθη περιεκτικότητα σε αλκοόλ 5%, 148 ml κρασιού συνήθους περιεκτικότητας σε αλκοόλ 12% και 44ml ποτού με περιεκτικότητα σε αλκοόλ 40%. Ανάλογα με τα παθολογικά ευρήματα και τα νοσήματα που εντοπίζονται κατά την ιατρική εξέταση, παραμέτρους της κληρονομικότητας και τα λαμβανόμενα φάρμακα, τα όρια αυτά μπορεί να γίνουν πιο ελαστικά ή πιο αυστηρά.
• Αποφεύγετε να ζητάτε ποτήρια ποτού και προτιμάτε τα σφραγισμένα ποτά. Όταν παραγγέλνετε μπουκάλι, να απαιτείτε να σας το σερβίρουν στο τραπέζι και να το ανοίγουν μπροστά σας.
• Να μην ανακατεύετε διάφορα ποτά όταν πίνετε και να μην καταναλώνετε αλκοόλ με άδειο στομάχι.
• Να επιλέγετε προσεχτικά τα μπαρ όπου συχνάζετε.
• Μην οδηγείτε όταν πίνετε.
Για να προστατευθείτε, ο οργανισμός Drinkaware παρέχει τις εξής συμβουλές:
* Να αγοράζετε οινοπνευματώδη ποτά για το σπίτι μόνο από αξιόπιστα καταστήματα (π.χ. σούπερ μάρκετ, κάβες)
* Να αποφεύγετε τα υπερβολικά φθηνά ποτά. Αν κάτι μοιάζει πολύ καλό για να είναι αληθινό, πιθανώς υπάρχει πρόβλημα. Αυτό ισχύει ακόμα περισσότερο όταν η προσφορά γίνεται από μη αξιόπιστες πηγές (π.χ. πλανόδιοι πωλητές). Το ίδιο και όταν το φθηνό «ποτό» δεν βρίσκεται σε κοινή θέα σε ένα κατάστημα, αλλά προσφέρεται «ειδικά» σε εσάς.
* Προσέξτε τις ετικέτες. Πιο ασφαλείς είναι όσοι πίνουν μία συγκεκριμένη μάρκα ποτού, την ετικέτα της οποίας έχουν σχεδόν απομνημονεύσει (σε υφή και σε ό,τι αναγράφει). Μία άλλη επιλογή είναι να εξετάζετε την ποιότητα της ετικέτας του μπουκαλιού. Αν το χαρτί είναι φτωχής ποιότητας, φθαρμένο ή/και υπάρχουν ορθογραφικά λάθη, ζητήστε να σας σερβίρουν από άλλο.
* Στα μπαρ, να αποφεύγετε να πίνετε ποτά από ανοιγμένα μπουκάλια και να ζητάτε να σας σερβίρουν από σφραγισμένο μπουκάλι. Ωστόσο πρώτα να το ελέγχετε: αν δεν είναι σφραγισμένο ή η σφραγίδα είναι φθαρμένη, μην πιείτε.
* Κατεβάστε στο κινητό σας εφαρμογή (app) που σκανάρει τους γραμμωτούς κώδικες (barcodes). Σκανάρετε τον κωδικό του μπουκαλιού για να βεβαιωθείτε ότι αντιστοιχεί στο ποτό που αναγράφεται.
* Μην πίνετε μάρκες ποτών τις οποίες δεν έχετε ξαναδεί στη ζωή σας.
* Βεβαιωθείτε ότι το μπουκάλι δεν έχει «κατακάθια» ούτε αιωρούμενα σωματίδια. Αυτά είναι συχνά στη νοθευμένη βότκα.
* Να μυρίζετε πρώτα το ποτό σας. Αν έχει περίεργη μυρωδιά, μην το πιείτε. Ιδιαίτερα ύποπτη είναι η μυρωδιά του βερνικιού νυχιών ή του ξεβαφτικού νυχιών.
Πηγές : http://www.ygeiaonline.gr, http://www.bioathens.com, www.iatropedia.gr
