Ένα πρωτοχρονιάτικο έθιμο αυτό του μήλου μας γνωστοποιεί ο πάντα δραστήριος Φάρος Βαρβασίου.
Παραμονή Πρωτοχρονιάς στο Ιλγκίν της Λυκαονίας. Στο τζαμλί οντά του σπιτιού των Κουγιουμτζόγλου βρίσκεται συγκεντρωμένη όλη η οικογένεια για την υποδοχή του καινούργιου χρόνου. Τα παιδιά περιμένουν με ανυπομονησία να πουν τα κάλαντα, όχι όπως να’ ναι, αλλά με τον τρόπο που θέλει η γιαγιά τους.
Και πράγματι, λίγα λεπτά πριν την αλλαγή του χρόνου, η γιαγιά παίρνει ένα μεγάλο κόκκινο μήλο, το κρεμάει από μια κλωστή και το δίνει σε ένα από τα παιδιά. Εκείνο, κουνώντας το μήλο σαν εκκρεμές, αρχίζει να λέει τα κάλαντα. Τελειώνοντας το παιδί τα κάλαντα, όσοι παρευρίσκονται, μπήγουν στο μήλο κέρματα. Το μήλο έρχεται πίσω στα χέρια της γιαγιάς η οποία το δίνει στο δεύτερο παιδί, το οποίο με τη σειρά του λέει τα δικά του κάλαντα κουνώντας το και δέχεται κέρματα πάνω στο ίδιο μήλο. Η γιαγιά συνεχίζει να δίνει το μήλο και στα υπόλοιπα παιδιά που περιμένουν ανυπόμονα τη σειρά τους. Στο τέλος, το μήλο επιστρέφει στα χέρια της γιαγιάς φορτωμένο με πολλά πολλά κέρματα, ακριβώς τη στιγμή που είναι να μπει ο καινούργιος χρόνος.
Το έθιμο αφηγήθηκε η Σοφία Κουγιουμτζόγλου, υπέργηρη πια το 2002 στη Θεσσαλονίκη στην ερευνήτρια Φούλη Καραγαβρηιλίδου. Η Σοφία ήταν ένα από τα παιδιά εκείνης της Πρωτοχρονιάς στο μακρινό πλέον για εκείνη χωριό της, το Ιλγκίν.
Το έθιμο του μήλου καταγράφεται στο Περιοδικό «Ο ΦΑΡΟΣ», 2016, τεύχος Α’, του Μορφωτικού Συνδέσμου Βαρβασίου Χίου Βιβλιοθήκη ο Φάρος.
Η φωτογράφιση έγινε στον αύλειο χώρο του Μικρασιατικού Ιερού Ναού Αγίου Χαραλάμπους Βαρβασίου Χίου. Φωτογράφος, ο Πρόεδρος της φωτογραφικής Λέσχης Χίου, κ. Βούλγαρης Ιωάννης. Τα κορίτσια του Φάρου φορούν αντίγραφα φορεσιών Ικονίου και Σύλλης Ικονίου.
Δεκέμβρης του 2022, 100 χρόνια από την Μικρασιατική Καταστροφή.
