ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ. ΤΑ ΨΥΧΟΓΡΑΦΙΚΑ ΕΡΓΑ  ΤΟΥ ΜΙΜΗ ΒΙΤΣΩΡΗ. Γράφει ο Κώστας Ευαγγελάτος.

 

«Από τα εφηβικά μου χρόνια, που άρχισα να μελετώ την ιστορία της νεοελληνικής τέχνης, αναζητώντας προσωπικότητες ικανές να φωτίσουν αλλά και να προσδιορίσουν την δική μου καλλιτεχνική στάση και ταυτότητα, με έθελξαν με το έργο τους και την ζωή τους (η απόλυτη σχέση έργου-ζωής κριτήριο αξίας) οι νεοέλληνες που θεωρητικά και πρακτικά αναζήτησαν και εξέφρασαν, σε διαφορετικό τομέα ο καθένας, την ουσιαστική ελληνικότητα και όχι την επιφανειακή, γραφική και τουριστική αξιοποίηση της. Όπως γράφει ο Βιτσώρης στο δοκίμιό του “Τέχνη και εποχή” τα γνωρίσματα της ελληνικότητας είναι εσωτερικότερα… Ρυθμός, με την έννοια της ισορροπίας των στοιχείων, διαύγεια, όχι απαραίτητα ατμοσφαιρική, αλλά σκέψεως, πνευματικότητα στην ανώτερη βαθμίδα της».

 

Ο Μίμης Βιτσώρης γεννήθηκε το 1902 στη Θεσσαλονίκη. Άρχισε να ζωγραφίζει σε ηλικία 16 χρόνων και στα 17 του γράφτηκε στη Σχολή Καλών Τεχνών στην Αθήνα την οποία όμως εγκαταλείπει. Ο Βιτσώρης ζωγραφίζει εντατικά και στα 18 του χρόνια εκθέτει τα έργα του στην Αθήνα. Κατόπιν επισκέφτηκε την Ιταλία, τη Γερμανία και τη Γαλλία, που γνώρισε από κοντά τα πρωτοποριακά εικαστικά κινήματα της εποχής. Στα κινήματα αυτά διατήρησε μια εκλεκτική απόσταση, γιατί τον ενδιέφερε μετά από την ανάλογη αφομοίωση να εκφράσει την καλλιτεχνική του ύπαρξη, που δυστυχώς από πολύ νωρίς υπέστη ψυχικές διαταράξεις. Πάντως το εικαστικό και θεωρητικό έργο του φανερώνει έναν δημιουργό κύριο των μέσων του, που προσπαθεί μέσα σε δύσκολες συνθήκες να υλοποιήσει το αισθητικό του πιστεύω στα ευρύτερα πεδία του εξπρεσιονισμού. Η φιλάσθενη φύση του και η οικονομικές δυσχέρειες, παρόλο που συνεργάστηκε στο Παρίσι με την εφημερίδα Petit Parisien σαν σκιτσογράφος, τον αναγκάζει από το 1927 να επιστρέψει  οριστικά στην Ελλάδα. Στην Αθήνα ζωγραφίζει πολλά λιμάνια, προσωπογραφίες οικείων του, θρησκευτικά θέματα με κοσμική και αγιογραφική προσέγγιση, που καθρεφτίζουν την μεσοπολεμική ατμόσφαιρα, φορτισμένη από την ταραχή και την μελαγχολία του, κατορθώνοντας να δώσει με καθαρά ζωγραφικά μέσα αληθινά ψυχογραφήματα. Σκιτσάρει ανθρώπους του θεάτρου καθώς και θέματα της νυχτερινής ζωής. Το 1930 γίνεται ιδρυτικό μέλος της αντιακαδημαϊκής «Ομάδας Τέχνης» και συμμετέχει σε όλες τις εκθέσεις της. Ταυτόχρονα κάνει διεθνείς παρουσίες στις Biennale της Βενετίας το 1935 και 1940 και του San Francisco το 1939.  Επίσης έλαβε βραβεία σε σημαντικούς διαγωνισμούς στην Ελλάδα και έγκριτοι τεχνοκριτικοί αναγνώρισαν την ποιότητα της δουλειάς του. Ο Βιτσώρης το 1940 δημοσίευσε την μελέτη του “Τέχνη και εποχή” και στη συνέχεια τις μελέτες “Έρευνα και διδασκαλία”, “Προβλήματα δημόσιας αισθητικής”, “Καλλιτεχνική αγορά”, οι οποίες εκφράζουν τις προχωρημένες αισθητικές του απόψεις. Έδωσε τέλος στη ζωή του, ενώ νοσηλευόταν σε κλινική, τον Ιανουάριο του 1945. Το αξιοθαύμαστο στα έργα του Βιτσώρη, με το πυκνό και αδρό τους χρώμα και το ντελικάτο σχέδιο, είναι ότι συγκινούν τον σύγχρονο θεατή και το εν δυνάμει εξασκημένο μάτι μπορεί να διεισδύσει και να πλησιάσει την εκφραστική ουσία της τέχνης του. Μιας πηγαίας και ιδιότυπης εικαστικής κατάθεσης που εγείρει έντονη αναμόχλευση της συνείδησης και της τραγικής μας φύσης.

 

Κώστας Ευαγγελάτος

Ζωγράφος, Λογοτέχνης, Θεωρητικός Τέχνης

Σχετικές δημοσιεύσεις

Αφήστε ένα σχόλιο

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.