Μην ανησυχείτε, δεν έχω σκοπό να γράψω, πολύ περισσότερο γιατί θεωρώ “τραγικό” εκ μέρους μου, να ερμηνεύσω ούτε βέβαια να αναλύσω την Τραγωδία τού Μεγάλου μας Τραγικού, τον οποίο ο Αριστοτέλης χαρακτηρίζει ως “τραγικότατο των ποιητών”.
Απλώς θα πω, πως Μήδεια είναι η κεντρική ηρωίδα τής ομώνυμης Τραγωδίας τού Ευριπίδη η οποία χαρακτηρίζεται ως “κακιά μάγισσα” που χωρίς να διαλεχθεί, και εφαρμόζοντας τους κανόνες τής φύσης αλλά και δικούς της, απέδειξε τι είναι η αιδώς αλλά και ποιά η πολιτική σοφία. Αλλιώς ο άνθρωπος εμφανίζεται ως εραστής τού άλγους και τελικά του πένθους, αφού ζώντας ουσιαστικά στον μικρόκοσμό του αγνοεί το νείκος* που θα προκύψει με τη στάση του προς τη φύση.
Παρόλο που η Τραγωδία “Μήδεια” στην ουσία είναι έργο ερωτικό, εκφράζει απέραντο θυμό παράλληλα όμως και ψυχραιμία με σκοπό την καταστροφή‧ και ουσιαστικά αποδεικνύεται ένας έρως του πένθους!. Ωστόσο η Μήδεια δεν φταίει, αφού δεν έχει άλλο τρόπο, ούτε και συναίσθημα, και υποτάσσει τον Ιάσονα να ζήσει μια μαρτυρική αλλά αληθινή αλήθεια.
Οι πράξεις τής Μήδειας δείχνουν περιφρόνηση αλλά και υποτίμηση προς τον βασιλιά (Κρέοντα) και με αυτοπεποίθηση αποφασίζει τον τρόπο που θα δράσει.
Πιστεύω πως οι σημερινοί υπεύθυνοι για την προστασία των πολιτών από τη μανία της φύσης, θα γνώριζαν την καταστροφή και τα δεινά που θα ακολουθούσαν επειδή υποτίμησαν ή περιφρόνησαν τη “Μήδεια”. Εκτός εάν απλώς αρεσκόμενοι στον μιμητισμό και μόνο, πίστεψαν ότι θα αποφύγουν τον πόνο που αυτή είναι ικανή να προκαλέσει στους ανθρώπους. Για να τα αποφύγεις όμως αυτά, είναι προφανές και αναγκαίο να νοιώθεις την ευθύνη – υποχρέωση να ενεργήσεις αναλόγως. Αντιθέτως, η απώθηση του πόνου μπορεί να μας βοηθήσει μόνο πρόσκαιρα, αφού δυστυχώς ο άνθρωπός – πολίτης έχει μάθει να επιβιώνει ή αν θέλετε να συμβιώνει με αυτόν. Ο πόνος θα συνεχίζει να παραμένει μέσα μας, αν δεν κάνουμε εμείς κάτι για να αντιληφτούμε τον παραλογισμό τόσο σε ατομικό σε ομαδικό αλλά και σε κυβερνητικό επίπεδο, με καταστροφικές συνέπειες τις περισσότερες φορές. (βλ. πόλεμοι και καταστροφή του περιβάλλοντος).
Και τώρα τί να κάνουμε;
“Ὑπέρ ὧν ἂξιον ὀργίζεσθαι καί σκοπεῖν ὅπως…τά μέλλοντα διορθωσόμεθα”
Ισοκρ. Πανηγ. 181)
(Γιά όλα αυτά αξίζει να οργιζόμαστε αλλά να εξετάσουμε
πώς θα διορθώσουμε τα μελλοντικά [κακά]).
Όμως για να το επιτύχουμε αυτό, είναι ανάγκη να παραδεχτούμε πως τα παθήματα χρήζουν καθάρσεως. Και η κάθαρση θα γίνει μόνο όταν νοιώσουμε το αίσθημα ανησυχίας που προκαλεί κάθε επικείμενος κίνδυνος…για να αποφύγουμε την εκ των υστέρων ευσπλαχνία, συμπόνια οίκτο και φιλανθρωπία. Πρώτα είναι ανάγκη να δούμε αλλά και να κατανοήσουμε τί φταίει, αλλά και τίς πταίει. Γι’ αυτό είναι πρέπον να αρχίσουμε πρώτα από τις δικές μας ευθύνες**, πράγμα που είναι δυσκολώτατον επειδή αντιδρούμε στο παρόν με ασυνείδητες συναισθηματικές παρορμήσεις τού παρελθόντος. Ουσιαστικά δηλαδή βόλεμα (δηλ. τακτοποίηση προσωπικών συμφερόντων) με φθόνο και ζήλια, αλλά και προσπάθεια αποφυγής ευθυνών (πρώτιστα των υπευθύνων), που προέρχονται από συναισθήματα κυρίως προσωπικά και οικονομικού υπολογισμού. Οι πολίτες νοιώθουν εμπαιζόμενοι, και γι’ αυτό τραυματισμένοι από ατυχείς συγκυρίες και καταστάσεις του παρελθόντος, δεν έχουν τη δύναμη, ούτε τη δυνατότητα να σκεφτούν και να προβληματιστούν, αφού αισθάνονται ανεπαρκείς και μόνιμα θύματα ενός συστήματος υπεροπτικού και αδηφάγου.
Είναι αναγκαίο πλέον να καταλάβουμε τί μας συμβαίνει, επειδή ακριβώς τα προβλήματα είναι καθημερινά και κοινά. Και χωρίς να υποτασσόμαστε στην μαρτυρική αλήθεια με τεχνάσματα, να μάθουμε πως, τη Μήδεια δεν μπορεί να την υποτιμήσει κανείς, αφού αυτή περιφρονεί αλλά και υποτιμάει ακόμα και βασιλιάδες.
Τα παιδιά της όμως τί φταίνε;
* διαμάχη, φιλονικία, τσακωμός αλλά και δικαστικός αγών.
** επί του προκειμένου μπάζωμα ρεμάτων, χτίσιμο όπου μας αρέσει, παραβλέποντας κανονισμούς (αν υπάρχουν) ή υποσκελίζοντας τους από το “πολιτικό μέσον” κπα.
knafpl@hotmail.com
