Για άλλη μία φορά η συζήτηση για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα αναζωπυρώθηκε μετά τη συνέντευξη του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στον Observer με την οποία πρότεινε προς τη Βρετανία «ως πρώτο βήμα» για την οριστική επιστροφή των Γλυπτών, να εκτεθούν για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα στην Αθήνα το 2021 στο πλαίσιο των εορτασμών που θα γίνουν για τη συμπλήρωση 200 ετών από την επανάσταση του 1821.
Τα αιτήματα ελλήνων πολιτικών προς τη Βρετανία αλλά και συγκεκριμένα προς το Βρετανικό Μουσείο για επιστροφή των Γλυπτών είναι πολλά αλλά όλα είχαν την ίδια τύχη. Το Βρετανικό Μουσείο θεωρεί ότι είναι «ιδιοκτήτης» των Γλυπτών μετά την κλοπή τους από τον βρετανό Λόρδο Τόμας Έλγιν στις αρχές του 19ου αιώνα και από τη στιγμή που άρχισαν να εκτίθενται στο χώρο του μουσείου.
Η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, είπε ότι είναι απολύτως ψευδές ότι αποδεχόμαστε ότι η κυριότητα των Γλυπτών ανήκει στους Βρετανούς. «Από την στιγμή που έχουμε κλοπή δεν δημιουργείται κανένα απολύτως δικαίωμα. Η πάγια θέση είναι ότι η Ελλάδα όχι απλώς δεν αναγνωρίζει την ιδιοκτησία των Γλυπτών αλλά ούτε τη νομή και την κατοχή». Είπε ακόμα ότι ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, έθεσε ένα απολύτως σαφές και ξεκάθαρο θέμα προς τους Βρετανούς. Ένα αίτημα δανεισμού υπό την προϋπόθεση του πλαισίου που ήδη υπάρχει. Δεν τίθεται θέμα κυριότητας των γλυπτών. Δεν μπορούμε να αποδεχθούμε την κλοπή», ξεκαθάρισε.
Η κα Μενδώνη είπε ακόμα ότι ο δανεισμός, η πρόταση να εκτεθούν στην Αθήνα από τον πρωθυπουργό δεν αλλάζει το πάγιο αίτημα. Έχουν ανταποκριθεί πολύ θετικά στο αίτημα του πρωθυπουργού. Είναι μια χειρονομία καλής θέλησης. Εμείς σαν υπουργείο Πολιτισμού θα ετοιμάσουμε την γραπτή πρόταση και ο πρωθυπουργός έχει την απόλυτη δικαιοδοσία των κινήσεων».
Μπορεί η διεκδίκηση για επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα να επιχειρήθηκε από αρκετούς πολιτικούς, ανθρώπους της τέχνης και διανοούμενους ωστόσο ανάμεσα σε όλους αυτούς, ξεχώρισε η προσπάθεια της Μελίνας Μερκούρη η οποία στις 30 Ιουλίου του 1982 θέτει στη Διάσκεψη των υπουργών Πολιτισμού της UNESCO το θέμα της επιστροφής των Μαρμάρων του Παρθενώνα στην Ελλάδα.
Η ομιλία της έμεινε στην ιστορία και ακόμη και σήμερα συγκινεί όποιον την διαβάσει ή την ακούσει. Η Μελίνα Μερκούρη, 37 χρόνια πριν τόνιζε στη Διάσκεψη των υπουργών Πολιτισμού ότι η Ελλάδα δεν θα εγκαταλείψει ποτέ το αίτημα για επιστροφή των Γλυπτών. Έλεγε τότε, γεμίζοντας με υπερηφάνεια κάθε Έλληνα τι σημαίνουν τα Γλυπτά του Παρθενώνα για τη χώρα μας.
«Είναι η υπερηφάνειά μας, είναι οι θυσίες μας. Είναι το ευγενέστερο σύμβολο τελειότητας. Είναι φόρος τιμής στη δημοκρατική φιλοσοφία. Είναι οι φιλοδοξίες μας και το ίδιο τ’ όνομά μας. Είναι η ουσία της ελληνικότητας».
