Του Κ. Α. Ναυπλιώτη
Έχει γίνει πλέον φανερό πως μέσα στην κοινωνία διεξάγεται μια αδιάκοπη πάλη ανάμεσα στους ανθρώπους για την κατάκτηση θέσεων που δίνουν στους κατόχους τους διάφορες εξουσίες –όχι μόνο οικονομικές- που απορρέουν από την κατοχή τους. Αυτές οι ικανοποιήσεις (που απορρέουν από τις διάφορες εξουσίες) δεν είναι κατ’ ανάγκην πάντοτε υλικά αγαθά (ωστόσο είναι οι περισσότερες), αλλά και πνευματικά αγαθά, κοινωνική αναγνώριση για πνευματικές επιδόσεις στην επιστήμη, την τέχνη στους κοινωνικούς αγώνες κ.α. Η επιθυμία για κατάληψη μιάς θέσης για ανάδειξη για ισχύ και εξουσία, πηγάζει από το ένστικτο της αυτοσυντήρησης που ωθεί τους ανθρώπους στον αγώνα για να αποκτήσουν δύναμη, πλούτο αλλά και γόητρο όχι μόνο για να σιγουρέψουν τη δική τους ζωή, αλλά και να εξασφαλίσουν τη ζωή των παιδιών τους, παράλληλα και των δικών τους, με την αίγλη και τα προνόμια που δίνει η κατοχή μιάς σημαντικής θέσης ή ενός σημαντικού πόστου. Έτσι μέσω τής φιλαυτίας, του ψεύδους και παράλληλα με το κυνήγι της ηδονής και της ευτυχίας που πολλοί νομίζουν ότι θα τους προσφέρει το χρήμα, αλλά και της ματαιοδοξίας, κυρίως οι πολιτικοί επιτυγχάνουν τον θαυμασμό και την ικανοποίηση από την «αναγνώριση» προς το πρόσωπό τους∙ χαρακτηριστικά όμως που έχουν κίνητρο και λογική ανομολόγητη και οπωσδήποτε διαφορετική από την διακηρυγμένη. Κυρίως στηρίζουν τη λογική τους σε υψηλά ιδανικά όπως: δημοκρατία, ελευθερία, ισότητα, δικαιοσύνη, λαϊκή κυριαρχία, χρηστή διοίκηση, ίσες ευκαιρίες για όλους κλπ. Ωστόσο, αυτό δεν είναι «προνόμιο» μόνο των δημοκρατικών κυβερνήσεων, αλλά και των δικτατοριών οι οποίες καλύπτουν τη δίψα τους για εξουσία πίσω από τις έννοιες της πατρίδας, της θρησκείας, της οικογένειας, της τάξης, του έθνους κλπ. Η λογική αυτή -όπως αναφέραμε ήδη- ξεκινάει από πολύ παλιά με την καταπάτηση μεγάλων ιδεών όπως ισότης, αδελφότης, ελευθερία (βλ. Γαλλική Επανάσταση) οι οποίες καλύπτονταν από τον αντικειμενικό σκοπό που ήταν η κατάληψη τής εξουσίας∙ πράγμα που έγινε αρχικά με την ανατροπή των φεουδαρχών από τους αστούς που στη συνέχεια αλληλοσφάχτηκαν για τη μοιρασιά της λείας. Η ίδια ιστορία επαναλαμβάνεται και με τους μπολσεβίκους στη Ρωσία το ’17. Και εκεί οι εξαγγελίες των μεγάλων ιδανικών για την κατάργηση τής εκμετάλλευσης και την εγκαθίδρυση της αταξικής κοινωνίας ναυάγησαν. Κομμουνισμός δεν υπήρξε πουθενά, και με αυτήν την έννοια οι κομουνιστές απέτυχαν. Όμως το «απέτυχαν» δεν αποτελεί αλήθεια για όλους. Απέτυχαν μόνο για όσους παίρνουν σα σκοπούς τα ηχηρά συνθήματα και τις φανταχτερές διακηρύξεις, όπως το ότι ο καπιταλισμός φταίει για όλα, νόμος είναι το δίκιο του εργάτη, εργατική εξουσία, θάνατος στα μονοπώλια και άλλα «πιασιάρικα» που…καταλαβαίνουν οι εργάτες. Παρόλα αυτά οι επαναστάσεις αστική και μπολσεβίκικη είχαν πραγματικό σκοπό την κατάκτηση τής ισχύος της εξουσίας και γι αυτό απέτυχαν. Για κάποιους βέβαια «πέτυχαν». Ωστόσο όπως προαναφέραμε το «πέτυχαν» έχει διπλές αναγνώσεις. Και όσον αφορά τη σοσιαλιστική επανάσταση – και όχι μόνο- η πράξη είναι ο μέγας κριτής τής ορθότητας των ιδεών, και εκεί κρίνεται αν οι σκέψεις και απόψεις είναι ρεαλιστικές και εφαρμόσιμες, ή βρίσκονται σε αντίθεση με την πραγματικότητα και αποτυχαίνουν. Επομένως, δεν αποτελεί νομοτελειακή εξέλιξη η σοσιαλιστική πορεία μετά την «κατάληψη τής εξουσίας από τους εργάτες»!
Έχουμε πει και άλλες φορές πως η κατάκτηση τής εξουσίας –τουλάχιστον για όσους λένε πως είναι σοσιαλιστές ή κομμουνιστές- δεν είναι ο σκοπός. Ή ακόμα χειρότερο γι αυτούς, γιατί αυτός δεν είναι στη φύση τού ανθρώπου, αλλά στη φύση κοινών συμφερόντων. Όσοι λένε πως είναι σοσιαλιστές ή κομμουνιστές, αυτοί πρέπει να επιδιώκουν την ανατροπή των σχέσεων παραγωγής και να προσπαθούν να εφαρμόσουν την ισότητα, παράλληλα με την αλλαγή στη μορφή ιδιοκτησίας. Ψιλά γράμματα θα μου πείτε∙ όπως και όσοι πιστεύουν πως «το προλεταριάτο είναι προορισμένο από την ιστορία να καταργήσει τον εαυτό του ως τάξη» (Μαρξ). Αντίθετα αποδείχτηκε πως η κατάληψη της εξουσίας είναι επιδίωξη όχι μόνο των «αστικών κομμάτων» αλλά και των εργατικών κομμάτων που διεξάγουν τον αγώνα με βαθύτερο σκοπό που βρίσκεται στη λογική του…«φύγετε εσείς να ‘ρθουμε εμείς». Δηλαδή να πάρουν την εξουσία και να συνεχίσουν τη λειτουργία τού παλιού συστήματος με ψεύτικες αλλαγές που τους δίνουν τη δυνατότητα να την αναπαράγουν με ψεύτικες υποσχέσεις για δουλειά, παροχές, εργατικά προνόμια, δικαιοσύνη προστασία των εργαζομένων κλπ.
Καταλήγοντας προς το παρόν να πούμε πως η ιστορία δείχνει ότι κανένα σύστημα δεν μένει αιώνιο. Έτσι και το καπιταλιστικό αφού ολοκληρώσει τον κύκλο του, ίσως μη μπορώντας να συνεχίσει την αναπτυξιακή του πορεία, να πέσει ή να μεταμορφωθεί με βάση την πραγματικότητα που θα προκύψει. Και στην περίπτωση αυτή, η μεταμόρφωση ακόμα και η χρησιμοποίηση της βίας είναι πιθανή…
