Το βιβλίο ‘Στο σπίτι των ηρώων’ γράφτηκε το 1954 από τον συγγραφέα Κούλη Ζαμπαθά και κυκλοφόρησε μετά τον θάνατο του(+1975) από την κόρη του Φαίδρα Ζαμπαθά-Παγουλάτου. Σήμερα το βιβλίο που σας παρουσιάζω είναι η επανέκδοση της παλαιότερης έκδοσης από τις εκδόσεις Ατέχνως το 2020.
Νίκος Μπελογιάννης-Νίκος Πλουμπίδης-Κούλης Ζαμπαθάς. Δύο ιστορικά στελέχη του ΚΚΕ και ένας λογοτέχνης. Τι τους συνέδεε;
Οι δύο πρώτοι ‘φιλοξενήθηκαν’ πριν την καταδίκη και εκτέλεση τους στο σπίτι του συγγραφέα μέλους κι αυτού του ΚΚΕ.Αυτή την εμπειρία, αυτό το βίωμα αφηγείται ο αξιόλογος λόγιος στο βιβλίο του.
Ας αρχίσουμε από τον συγγραφέα.
Ο Αθηναίος συγγραφέας Κούλης Ζαμπαθάς(1905-1975) διαθέτει πλούσια εργογραφία με όλα τα είδη λόγου. Υπήρξε μέλος της ΕΕΛ, του ΕΑΜ και του ΚΚΕ. Του ΚΚΕ από όπου κι είχε διαγραφεί επειδή είχε υπογράψει την περίφημη δήλωση Νομιμοφροσύνης. Σε κακή ψυχολογική κατάσταση εξ αιτίας αυτού του γεγονότος ο Κ.Ζ., θα δει να αλλάζουν όλα στην ζωή του όταν…
Νίκος Μπελογιάννης & Νίκος Πλουμπίδης. Ηγετικά στελέχη του ΚΚΕ. Ο Νίκος Μπελογιάννης αγωνιστής της Εθνικής Αντίστασης κατά των Γερμανών, ηγετικό στέλεχος του ΚΚΕ και στέλεχος του ΔΣΕ. Εκτελέστηκε στο Γουδί στις 31 Μαρτίου το 1952 με την κατηγορία της κατασκοπείας. Η δικαστική περιπέτεια του τον έκανε διάσημο παγκόσμια. Θα μπορούσε να έχει αποφύγει την εκτέλεση; Ναι. Αν το κόμμα του τον όριζε υποψήφιο στις εκλογές του Σεπτέμβρη του ’51. Εκλεγμένος βουλευτής σαφώς και δεν θα δικαζόταν τον επόμενο μήνα.. Αν…
Νίκος Πλουμπίδης. Διανοούμενος,‘κόκκινος δάσκαλος’ ,ανιδιοτελής κομουνιστής ,ηγετικό στέλεχος του ΚΚΕ. Συνελήφθη 25 Νοέμβρη του 1952 στον Κολωνό από την αστυνομία και μετά την ανάκριση του μεταφέρθηκε στο Σωτηρία βαριά άρρωστος με νεφρίτιδα και φυματίωση. Δύο μέρες μετά αρχίζει η στοχοποίηση του από το κόμμα του… Το ΚΚΕ τον κατήγγειλε ως πράκτορα της ασφάλειας και θανάσιμο εχθρό του λαού… Η στοχοποίηση του θα συνεχιστεί και μετά την εκτέλεση του σε μια χαράδρα στο Δαφνί στις 14 Αυγούστου του 1954. Τελικά η εξαίρετη αυτή πολιτική προσωπικότητα… αποκαταστάθηκε από το κόμμα του το 1958.
Κατά την διάρκεια του εμφυλίου πολέμου ο Νίκος Πλουμπίδης παρέμεινε στην Αθήνα όπου ανέλαβε την καθοδήγηση των παράνομων οργανώσεων του ΚΚΕ με το ψευδώνυμο Μπάρμπας και μετά την λήξη του εμφυλίου ανέλαβε επικεφαλής της παράνομης κομματικής οργάνωσης στο εσωτερικό. Είναι αυτή η περίοδος που…
Το βιβλίο…
Στο σπίτι των ηρώων.
Μία μέρα κτυπάει το κουδούνι του σπιτιού του δημόσιου υπαλλήλου και συγγραφέα Κούλη Ζαμπαθά. Αυτό συμβαίνει το 1950. Εδώ να κάνουμε μια παρένθεση και να πούμε ότι η Αθήνα του τότε πολιτικά κι όχι μόνο δεν είχε καμία σχέση με το σήμερα κι ότι θα πρέπει για να μπεί κάποιος στο νόημα του βιβλίου να γνωρίζει και …λίγη ιστορία. Άλλες εποχές και μία περίοδος-χρόνος δράσης του βιβλίου- που το ΚΚΕ ήταν στην παρανομία. Διώξεις, Μακρόνησος και ξερονήσια, συλλήψεις, παρακολουθήσεις, αστυνομικοί που εισέβαλαν στα σπίτια χωρίς να ..χτυπούν το κουδούνι. Εμείς όμως πάμε με την βοήθεια του συγγραφέα στο απόμερο σπίτι του στην Κυψέλη και παρακολουθούμε την εμπειρία του της συγκατοίκησης του με τους δύο κορυφαίος του ΚΚΕ που κι οι δυο κρύβονται -λόγω της δίωξης τους-, σε διάφορα σπίτια για να μην συλληφθούν. Στο σπίτι του λοιπόν,θα ‘φιλοξενήσει’ δηλαδή θα κρύβει πρώτα τον Νίκο Πλουμπίδη και μετά τον Νίκο Μπελογιάννη. Δεν γνωρίζει ποιοι είναι οι άνθρωποι που το ΚΚΕ του έχει ζητήσει να φιλοξενεί. Το ποιος ήταν ο νεαρός φιλοξενούμενος του-δηλαδή ο Νίκος Μπελογιάννης-, θα το μάθει από τον Μπάρμπα μετά την σύλληψη του πρώτου. Το ποιός ήταν ο Μπάρμπας θα το μάθει πριν την σύλληψη του όταν ο Μπάρμπας θα του ζητήσει την μεταφορά της επιστολής όπου ζητούσε από το Κράτος την δική του σύλληψη στη θέση του Νίκου Μπελογιάννη.
Μια μοναδική εμπειρία, η συμβίωση -έστω και με αυτές τις συνθήκες-, με δυο κορυφαία πρόσωπα της αυτής ιδεολογίας, δυο ανθρώπους που μοιράστηκαν μαζί του τα τελευταία χρόνια της ζωής τους. Αυτή την εμπειρία θέλησε να μοιραστεί ο συγγραφέας με τον λαό γράφοντας το 1954 και σχεδόν αμέσως μετά την εκτέλεση Πλουμπίδη το βιβλίο του.
Αφήγηση σε πρώτο πρόσωπο, ενδεικτική του λογοτεχνικού ταλέντου του γράφοντα, ένα βιβλίο που θα μπορούσε να μεταφερθεί στην μεγάλη οθόνη.
Χρόνος δράσης 70 χρόνια πριν και αρχές του ’50. 70 χρόνια μετά και αρχές του 2020 και στην Ελλάδα της παρακμής δύσκολο, ανέφικτο- όσο κι αν ψάξεις-, να βρεις αυτού του βεληνεκούς -όπως και οι τρείς, συγγραφέας κι ήρωες του βιβλίου-, ανιδιοτελείς ,αγνούς πατριώτες,παθιασμένους με την ιδεολογία τους , μαχητές του δίκαιου της ανθρωπότητας. Μόνο γι αυτό αξίζει να αποκτήσετε το βιβλίο.
Στο σπίτι των ηρώων και την σύγχρονη έκδοση την επιμέλεια του βιβλίου πραγματοποιεί ο πολιτικός επιστήμονας και συγγραφέας Νίκος Μόττας.
Στο σπίτι των ηρώων.
Ν. Μπελογιάννης-Ν.Πουμπλίδης.
Η συγκλονιστική μαρτυρία του Κούλη Ζαμπαθά.
Εκδόσεις Ατέχνως/2020. ekdoseis-atexnos.gr . Σε όλα τα βιβλιοπωλεία.
Τασσώ Γαΐλα.
Αρθρογράφος-Ερευνήτρια.
