Στην επικαιρότητα των ημερών το μακρινό Αφγανιστάν λόγω των δραματικών εξελίξεων από την αποχώρηση των Αμερικανών και την επιστροφή των Ταλιμπάν κι ας δούμε τι το συνδέει με την Ελλάδα.
Το Αφγανιστάν άνοιξε πρεσβεία στην Αθήνα μόλις το 2017 κι η πιο σύγχρονη του σχέση στον αιώνα μας με την Ελλάδα είναι όταν το 2001 η χώρα μας ως μέλος του ΝΑΤΟ έστειλε στρατό για την καταπολέμηση των Ταλιμπάν και της Αλ Κάϊντα. Αυτά στην σύγχρονη εποχή όπου έχουμε κι έναν σχετικά μικρό αριθμό προσφύγων από το Αφγανιστάν που οι περισσότεροι προορίζονται για άλλα κράτη.
Αρχαία Χρόνια: Η πρώτη επαφή της Αρχαίας Ελλάδας με το Αφγανιστάν.
Αφγανιστάν & Μέγας Αλέξανδρος.
Γύρω στο 330 π.Χ., εδώ στο Αφγανιστάν φτάνει ο Μέγας Αλέξανδρος. Το κατακτά. Ιδρύει πόλεις όπως η Αλεξάνδρεια Αραχωσίας (σημερινή Κανταχάρ), την Αλεξάνδρεια Αριανής (σημερινή Χεράτ), την Αλεξάνδρεια του Ώξου (Άι-Χανούμ) και την Αλεξάνδρεια Ωπιανής (σημερινό Γκαζνί).
Σχεδόν εκατό χρόνια μετά το θάνατο του Αλεξάνδρου, το Ελληνοβακτριανό Βασίλειο και το Ινδοελληνικό βασίλειο ιδρύθηκαν στο Αφγανιστάν από τους απογόνους των Ελλήνων που είχαν εγκατασταθεί στην περιοχή. Μετά την κατάρρευση των ελληνικών βασιλείων στο Αφγανιστάν, υπήρχε σχεδόν ανύπαρκτη επαφή μεταξύ του Αφγανιστάν και της Ελλάδας έως σχεδόν στις μέρες μας.
Βακτριανό Βασίλειο:Ο Ευκρατίδης, ήταν ελληνικής καταγωγής βασιλιάς της Βακτρίας,(από το 167 π.Χ., -159 π.Χ.), τον θρόνο της οποίας κατέλαβε με επαναστατικό τρόπο, στραφείς κατά του βασιλιά της βόρειας Βακτρίας Δημητρίου Α’ που απουσίαζε σε εκστρατεία. Ο Ευκρατίδης μετά από νέες κατακτήσεις, κατέλαβε σχεδόν ολόκληρη τη νότια Βακτρία και δημιούργησε ένα τεράστιο κράτος. Κατέχοντας τις πιο εύφορες περιοχές της κεντρικής Ασίας και ελέγχοντας τον εμπορικό δρόμο που συνέδεε την ανατολική Ασία με τη Μεσόγειο, ο Ευκρατίδης αναδείχθηκε στον ισχυρότερο μονάρχη της κεντρικής Ασίας. Ίδρυσε, -όπως αναφέρει ο Στράβων-, νέα πρωτεύουσα, την Ευκρατίδεια. Τον δολοφόνησε ο γιός τουΠλάτων τον οποίο στην συνέχεια δολοφόνησε ο αδελφός του Ηλιοκλής για να ανέβει στον θρόνο.
Αυτός λοιπόν ο βασιλιάς ο Ευκρατίδης ‘έκοψε’ νόμισμα Αργυρό τετράδραχμο της ελληνιστικής περιόδου με την κεφαλή του Βασιλιά της Βακτριανής Ευκρατίδη Α’. Στην πίσω όψη παριστάνονται οι Διόσκουροι, κρατώντας κλάδους φοίνικα στο αριστερό χέρι και δόρυ στο δεξί. Περιμετρικά υπάρχει η επιγραφή: ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΜΕΓΑΛΟΥ ΕΥΚΡΑΤΙΔΟΥ. (Διάμετρος 32 χιλ., βάρος 15,9 γρ).
Χαρτονόμισμα του Αφγανιστάν.
Το Χαρτονόμισμα του Αφγανιστάν του 1939, με την παράσταση του νομίσματος του Βασιλιά Ευκρατίδη, στο κέντρο του κύκλου.
Πρόκειται για αποτύπωση της μιας πλευράς νομίσματος της ελληνιστικής εποχής, που είχε κόψει ο Ευκρατίδης, βασιλιάς της Βακτρίας και της Ινδίας. (Υπάρχει ωστόσο ένα ορθογραφικό λάθος στο αφγανικό χαρτονόμισμα: το «Δ» στο όνομα «Ευκρατιδου» έγινε «Λ»).
Είναι προφανές ότι οι Αφγανοί, θέλησαν να αποτυπώσουν στο χαρτονόμισμα τους ένα αρχαίο νόμισμα της περιοχής αυτής, που ανήκει σε μια περίοδο της ιστορίας τους που σίγουρα τη θεωρούν ένδοξη, χωρίς ενδεχομένως οι περισσότεροι να καταλαβαίνουν περί τίνος πρόκειται, τι παριστά και πολύ περισσότερο τι αναγράφει.
Σημείωση:Νομίσματα της ελληνιστικής περιόδου στην περιοχή έχουν βρεθεί πολλά, με το ονόματα διαφόρων βασιλέων (Στράβων, Μαίνανδρος, Αγαθοκλής, Δημήτριος, κ.ά.). Υπήρχαν επίσης και νομίσματα αυτής της περιόδου που είχαν από τη μία όψη ελληνική γραφή και από την άλλη κάποια τοπική (ινδική ή άλλη). Ποολλλά από αυτά τα νομίσματα εκτίθενται στο μουσείο στο Ν.Δελχί.
Ο Fuller στο βιβλίο του «The Generalship of Alexander the Great» (1957), γράφει σχετικά:
«Ενώ ο σκοπός της στρατηγικής του ήταν να κερδίζει μεγάλες μάχες, ο σκοπός της πολιτικής του ήταν να ειρηνεύει και να μην εξοργίζει τον εχθρό του, ώστε να περιορίζει τον αριθμό των μαχών που έπρεπε να δώσει. Η ήττα του περσικού στρατού ήταν ο στρατηγικός του στόχος, ενώ το να πάρει τους λαούς με το μέρος του ήταν ο πολιτικός του στόχος. Ο πρώτος ήταν το μέσο για να επιτευχθεί ο δεύτερος».
Ίσως γι’ αυτό μέχρι σήμερα τον τιμούν αυτοί τους οποίους κατέκτησε! Ίσως γι΄αυτό ο Μέγας Αλέξανδρος νίκησε τότε ακόμη και στο Αφγανιστάν εκεί που συνετρίβησαν Άγγλοι, Ρώσοι και Αμερικάνοι με τα πανάκριβα οπλικά τους συστήματα και πέτυχε να γίνει αγαπητός από όλους τους λαούς που κατέκτησε, ώστε ακόμη και σήμερα, να μιλούν γι’ αυτόν…
Πηγές: www.hellenicaworld.com/parisis.wordpress.com/Δομή, εγκυκλ.λεξικό.
Για την diafaneia.eu
Τασσώ Γαΐλα.
Αρθρογράφος-Ερευνήτρια.
