Για πρώτη φορά στη μακρόχρονη ιστορία της ναυτιλίας, δύο δυναμικές γυναίκες καταλαμβάνουν τις πρώτες θέσεις, ελέγχοντας συνολικά 346 πλοία
Η πορεία και οι επιτυχίες της Αγγελικής Φράγκου και της Μαρίας Αγγελικούση
Η ναυτιλία θεωρείτο ανδροκρατούμενη βιομηχανία. Σκληρό επάγγελμα είτε είσαι μπαρκαρισμένος σε πλοίο είτε εργάζεσαι στη στεριά στα γραφεία της εταιρείας. Θέλει στομάχι γερό και νευρικό σύστημα ατσάλινο. Η Ελλάδα βρίσκεται στην κορυφή της παγκόσμιας ναυτιλίας.
Οποιος επισκεφθεί το Hall of Fame της ελληνικής ναυτιλίας θα βρει μόνο άνδρες εφοπλιστές. Στον 21ο αιώνα όμως όλα άλλαξαν. Στην κορυφή όχι μόνο της ελληνόκτητης αλλά και της διεθνούς ναυτιλίας βρίσκονται δύο «καπετάνισσες» από τη ναυτομάνα Χίο. Η Αγγελική Φράγκου και η Μαρία Αγγελικούση. Δεν έχει συμβεί ποτέ. Δύο γυναίκες να κυριαρχούν ελέγχοντας δύο τεράστιους στόλους με συνολικά 346 πλοία! Πιο ισχυρές από τους άνδρες ανταγωνιστές τους.
Η Αγγελική Φράγκου είναι επικεφαλής της μεγαλύτερης εισηγημένης ναυτιλιακής εταιρείας στην αμερικανική χρηματαγορά, της Navios Partners. Συνολικά διαχειρίζεται στόλο που αποτελείται από 177 πλοία, χωρητικότητας 18 εκατομμυρίων τόνων. Από αυτά 92 είναι δεξαμενόπλοια, 46 φορτηγά και 39 μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων.
Αν προστεθούν τα επτά υπό ναυπήγηση φορτηγά πλοία και τα έξι υπό ναυπήγηση πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, ο αριθμός τους φτάνει τα 190. Επίσης είναι επικεφαλής τριών εταιρειών, των Maran Dry, Maran Tankers Management Inc. και Maran Gas Maritime Inc., και διαχειρίζεται στόλο 156 πλοίων, συνολικής χωρητικότητας 27 εκατομμυρίων τόνων dw. Από αυτά 49 είναι φορτηγά, 57 μεταφοράς υγρού φορτίου και 50 LNG.
Η ναυτιλία είναι στο DNA τους, στη χιώτικη καταγωγή τους. Αλλωστε ένα νησί-φαινόμενο στο διεθνές επιχειρείν όπως η Χίος, με έκταση 842 τ.χλμ. και πληθυσμό μόνο 51.320 κατοίκους, ελέγχει το 11% του παγκόσμιου στόλου.
Η δύναμη της Χίου φάνηκε για μία ακόμη φορά και στη Lloyd’s List με τις 100 κορυφαίες προσωπικότητες που διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην παγκόσμια ναυτιλία.
Για το 2020 σε αυτήν υπάρχουν συνολικά δώδεκα Ελληνες και Ελληνίδες, εκ των οποίων οι επτά είναι Χιώτες και Χιώτισσες, ποσοστό 58%. Κατά σειρά κατάταξης, ο αείμνηστος Γιάννης Αγγελικούσης, η Αγγελική Φράγκου, ο Πήτερ Λιβανός, ο Θεόδωρος Βενιάμης, η Αννα Αγγελικούση, ο δρ Νίκος Τσάκος και ο Δημήτρης Φαφαλιός.
Αγγελική Φράγκου
Πριν από λίγες ημέρες η Αγγελική Φράγκου είδε να υλοποιείται το σχέδιό της για τη δημιουργία της μεγαλύτερης εισηγμένης ναυτιλιακής εταιρείας στην αμερικανική χρηματαγορά. Πιο συγκεκριμένα, η Navios Maritime Partners L.P. ανακοίνωσε την απόκτηση της Navios Maritime Acquisition Corporation που έχει στόλο με δεξαμενόπλοια. Η κίνηση είχε γίνει γνωστή τον περασμένο Απρίλιο και απλώς ολοκληρώθηκε και επισήμως.
«Με χαρά ανακοινώνουμε τη μετασχηματιστική αυτή συναλλαγή μέσω της οποίας δημιουργούμε τη μεγαλύτερη ναυτιλιακή εταιρεία εισηγμένη στις ΗΠΑ με 15 διαφορετικούς τύπους πλοίων σε τρεις κλάδους. Περίπου ένα τρίτο του στόλου θα είναι κατανεμημένο μεταξύ των κλάδων φορτηγών πλοίων/dry bulk, μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων/containerships και δεξαμενόπλοιων/tankers», δήλωσε η πρόεδρος και CEO του ομίλου Navios και πρόσθεσε: «Πιστεύουμε ότι αυτός ο συνδυασμός θα έχει ως αποτέλεσμα μια ισχυρότερη και περισσότερο ανθεκτική εταιρεία, μετριάζοντας την κυκλικότητα της ναυλαγοράς για συγκεκριμένους κλάδους πλοίων και δίνοντάς μας την ευκαιρία να αξιοποιήσουμε ευκαιρίες που θα παρουσιαστούν εντός της ναυτιλιακής βιομηχανίας».
Τρία είναι τα βασικά πλεονεκτήματα της συγχώνευσης:
α) καλύτερη στρατηγική σε ό,τι αφορά τις ναυλώσεις, β) ευέλικτος ισολογισμός και γ) ευέλικτη στρατηγική ενίσχυσης του στόλου.
Οπως είχε δηλώσει η Χιώτισσα πλοιοκτήτρια την περασμένη άνοιξη όταν ανακοίνωσε την αρχική συμφωνία, «η συναλλαγή δημιουργεί διαφοροποιημένη και μεγαλύτερη βάση περιουσιακών στοιχείων με αυξημένη ικανότητα κερδών. Η διευρυμένη οντότητα θα επωφεληθεί από μια απλοποιημένη κεφαλαιακή και οργανωτική δομή, εξαλείφοντας έτσι το διπλό κόστος. Η οικονομική οντότητα θα έχει βελτιωμένο πιστωτικό προφίλ μέσω της αύξησης των ταμειακών ροών που υποστηρίζουν την απομόχλευση και την ανάπτυξη. Επιπλέον, η μεγάλη βάση περιουσιακών στοιχείων θα παρέχει στην οικονομική οντότητα ένα σημαντικό απόθεμα ασφάλειας αξίας. Πιστεύουμε ότι θα είναι μια ελκυστική επενδυτική ευκαιρία για τους επενδυτές».
Μέσω της συναλλαγής, καθεμία μετοχή της Navios Acquisition ανταλλάσσεται με 0,1275 κοινές μετοχές της Navios Partners, η οποία θα εκδώσει 3,4 εκατομμύρια κοινές μετοχές στους μετόχους της Navios Acquisition.
Σύμφωνα με την Αγγελική Φράγκου, οι μεγάλες εταιρείες με διαφοροποιημένο στόλο αποτελούν το μέλλον.
Ήταν το 2004 όταν για πρώτη φορά ακούστηκε έντονα το όνομά της στους επιχειρηματικούς κύκλους. Ολοι, εκτός ναυτιλίας, έψαχναν να μάθουν ποια είναι η Αγγελική Φράγκου, αφού ήταν η πρώτη Ελληνίδα επικεφαλής ναυτιλιακής εταιρείας επενδύσεων που έμπαινε στο Χρηματιστήριο του Nasdaq μέσω της International Shipping Enterprises (ISE), αντλώντας από τη δύσκολη και απαιτητική χρηματιστηριακή αγορά των ΗΠΑ 196 εκατ. δολάρια. Λίγους μήνες αργότερα, στα τέλη Αυγούστου του 2005, προχώρησε σε μία σημαντική επιχειρηματική κίνηση. Εξαγόρασε τη ναυτιλιακή εταιρεία Navios, την οποία ήλεγχε κατά 66% η οικογένεια Δαυίδ, ένα μεγάλο όνομα στην ελληνική βιομηχανία. Από τότε είναι πρόεδρος και διευθύνουσα σύμβουλος της Navios Maritime Holdings.
«Το μυστικό της επιτυχίας είναι ότι δουλεύουμε ως παραδοσιακή ναυτιλιακή οικογένεια. Είχαμε μία δύσκολη οικονομική χρονιά μέσα στην οποία η Navios αμύνθηκε. Θα είμαστε έτοιμοι να εκμεταλλευτούμε τις ευκαιρίες που θα παρουσιαστούν», έχει δηλώσει η ίδια. Η Αγγελική Φράγκου γεννήθηκε στα Καρδάμυλα της Χίου.
Είναι διπλωματούχος ηλεκτρολόγος μηχανικός με master από το Columbia University. Ζει για μεγάλο χρονικό διάστημα στο εξωτερικό. Εχει δύο αδέλφια, τη Μαρία και τον Γιάννη, ο οποίος μέχρι τα Χριστούγεννα του 2020 είχε τις ναυτιλιακές εταιρείες Irika Shipping και First Lines Company, οι οποίες, σύμφωνα με πληροφορίες, διαγράφηκαν από το μητρώο επειδή δεν υπέβαλαν τις απαιτούμενες ετήσιες εκθέσεις για τη δραστηριότητά τους όπως προβλέπει η ελληνική νομοθεσία. Παραμένει μέτοχος στη Maritime Investments Holding.
Παλαιότερα, πάνω του είχαν στραφεί τα φώτα της δημοσιότητας λόγω του πολύκροτου διαζυγίου του με την Κλέλια Χατζηιωάννου.
Μεταξύ του Γιάννη Φράγκου και της Αγγελικής Φράγκου υπήρξε πρόσφατα δικαστική διαμάχη. Ο αδελφός της προσέφυγε στην αγγλική Δικαιοσύνη και ζητούσε χρήματα που, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του, του όφειλε η αδελφή του και πιο συγκεκριμένα το ποσό του 1,118 εκατ. δολαρίων από τέλη διαχείρισης πλοίων. Kατηγορούσε επίσης την αδελφή του για απόκρυψη πληροφοριών και διορισμό διευθυντή χωρίς την έγκρισή του σε εταιρεία στην οποία μετέχουν και οι δύο με ποσοστό 47,5% ο καθείς, τη Maritime Investments Holding. Στις αρχές του 2021 το αγγλικό δικαστήριο δικαίωσε την Αγγελική Φράγκου.
Συνδυάζει την εμπειρία του πατέρα της στη θάλασσα, του αείμνηστου καπετάν Νικόλα Φράγκου, με έντονη εφοπλιστική δραστηριότητα, με τις δικές της γνώσεις που απέκτησε δουλεύοντας σκληρά σε ένα περιβάλλον καθαρά ανδροκρατούμενο και ανταγωνιστικό. «Το κυριότερο χαρακτηριστικό της είναι το “ψάξιμο” της κάθε επένδυσης προτού αυτή πραγματοποιηθεί, αλλά και η αποφασιστικότητα που τη διακρίνει για να επιτύχει αυτή η επένδυση όταν θα αρχίσει», λένε όσοι τη γνωρίζουν και προσθέτουν: «Αγοράζει και πουλάει με χαρακτηριστική ευκολία, αρκεί να έχει μελετήσει την κίνησή της».
Από τα βασικά της προτερήματα είναι ότι γνωρίζει την ψυχολογία της επενδυτικής αγοράς, ενώ θεωρείται σκληρός διαπραγματευτής. Επίσης, έχει την ικανότητα να επιλέγει τους σωστούς συνεργάτες, κάτι το οποίο είναι ένα ακόμη μυστικό της επιτυχίας της. Ως χαρακτήρας είναι ένας προσιτός άνθρωπος. Φροντίζει να κρατάει μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας την προσωπική της ζωή και όταν απασχολεί τα διεθνή ΜΜΕ, είναι μόνο για τις επιχειρηματικές της δραστηριότητες. Εχει τιμηθεί, μεταξύ άλλων, από τον Ναυτιλιακό Σύνδεσμο του Κονέκτικατ με τον τίτλο του Αρχιπλοιάρχου, που απονεμήθηκε για πρώτη φορά σε γυναίκα. Η Navios Maritime Holdings βραβεύτηκε από τη Lloyd’s ως Εταιρεία Μεταφοράς Ξηρού Φορτίου για το 2009. Το 2011 στην ετήσια έκθεση του περιοδικού «Fortune» κατατάχτηκε στη 10η θέση, στην κατηγορία «Ανερχόμενες Γυναίκες Επιχειρηματίες Παγκοσμίως». Το 2018 τιμήθηκε με το βραβείο Newsmaker της Ελληνικής Ναυτιλίας από τη Lloyd’s List.
Βρίσκεται στην 25η θέση της Lloyd’s List με τις 100 προσωπικότητες της παγκόσμιας ναυτιλίας. Η επαγγελματική της σταδιοδρομία άρχισε από τη Νέα Υόρκη όπου εργάστηκε από το 1987 έως το 1989 ως αναλύτρια στη Republic National Bank of New York.
Μαρία Αγγελικούση
Μετά τον χαμό του Γιάννη Αγγελικούση, τον περασμένο Απρίλιο, όλα τα μάτια της διεθνούς ναυτιλίας στράφηκαν στο μοναχοπαίδι του, τη Μαρία, η οποία κλήθηκε να πάρει στα χέρια της το τιμόνι ενός ομίλου-κολοσσού, με δεκάδες πλοία στο νερό και υπό παραγγελία και χιλιάδες εργαζόμενους στη θάλασσα και στη στεριά.
Εχουν κυλήσει έξι μήνες από τότε και η γεννημένη στη Μεγάλη Βρετανία, γιατρός στο επάγγελμα, Μαρία Αγγελικούση, δείχνει όχι μόνο να συνεχίζει τις επενδύσεις αυξάνοντας τη δύναμη του στόλου του ομίλου, αλλά κάνει και κινήσεις που οδηγούν κάποιους αναλυτές στο να μην αποκλείουν το ενδεχόμενο κάποια στιγμή να βάλει εταιρεία του ομίλου στο αμερικανικό χρηματιστήριο επιστρέφοντας εκεί απ’ όπου ο πατέρας της είχε αποχωρήσει το 2001.
Ο Γιάννης Αγγελικούσης ήταν, αν όχι ο πρώτος, από τους πρώτους Ελληνες πλοιοκτήτες που εισήλθαν στην Wall Street και ο πρώτος που αποχώρησε. Πιο συγκεκριμένα, η Μαρία Αγγελικούση προσέλαβε για τη θέση του αναπληρωτή διευθύνοντος συμβούλου του ομίλου τον 63χρονο Νορβηγό Σβάινουνγκ Γ.Σ. Στέλε, ο οποίος τα τελευταία χρόνια ήταν CEO στην εταιρεία Hoegh LNG Holdings, που έχει στόλο από επτά FSRU (πλωτές δεξαμενές αποθήκευσης LNG) από την οποία παραιτήθηκε προκαλώντας αίσθηση στη ναυτιλιακή κοινότητα.
Εργάζεται στον κλάδο του LNG επί 25 χρόνια και έχει ευρύτερες γνώσεις και εμπειρίες για θέματα ενέργειας και LNG. Η βάση του θα είναι στην Αθήνα και εντάσσεται στην ομάδα διαχείρισης του ομίλου. Πριν από τη Hoegh είχε εργαστεί στις Total Energies, Nigeria LNG και Golar LNG. Είναι η πρώτη απόφαση γι’ αυτό το υψηλό διοικητικό επίπεδο που λαμβάνει η Μαρία Αγγελικούση και μένει να αποδειχθεί αν έπραξε σωστά. Κύκλοι της αγοράς αναρωτήθηκαν πώς χωρίς να έχει εμπειρία από φορτηγά πλοία και δεξαμενόπλοια θα μπορέσει να διοικήσει τον όμιλο με στόλο από 156 πλοία.
Αλλοι έκριναν θετικά την κίνηση αυτή και εστίασαν στην εμπειρία του Νορβηγού στις χρηματιστηριακές αγορές. «Δεν αποκλείουμε η πρόσληψή του να είναι μία ένδειξη για σχέδια ένταξης της εταιρείας του ομίλου στο χρηματιστήριο», επισημαίνουν αναλυτές της ναυτιλίας.
Στο τέλος της χρονιάς, όμως, θα υπάρξει και άλλη σημαντική διοικητική εξέλιξη στον όμιλο. Πιο συγκεκριμένα, αποχωρεί, με δική του απόφαση, ο επί 15 χρόνια εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Maran Gas, Ρίτσαρντ Γκίλμορ. Ενα στέλεχος με τεράστια πείρα, το οποίο συνέβαλε στο μεγάλωμα του ομίλου. Είναι εξειδικευμένος στο εμπορικό κομμάτι του LNG (ναυλώσεις, επαφές και διαπραγματεύσεις).
«Πρόκειται για μία κακή συγκυρία για τον όμιλο», σχολίασαν στελέχη της ελληνικής ναυτιλιακής κοινότητας.
Οι διοικητικές αλλαγές είχαν αρχίσει όσο ζούσε ο Γιάννης Αγγελικούσης. Το 2020 αποχώρησαν ο Γιάννης Πλατσιδάκης με 32 χρόνια παρουσίας ως υψηλόβαθμο στέλεχος και ο Σταύρος Χατζηγρηγόρης επί 39 έτη Μanaging Director της Maran Gas Maritime Inc. Τη θέση του τελευταίου ανέλαβε ως General Manager η Δέσποινα Μουστάκα, που πλαισιώνεται από τον Ανδρέα Σπέρτου, τεχνικό διευθυντή, τον Ρίτσαρντ Γκίλμορ, εκτελεστικό αντιπρόεδρο, και τον Σρέντναν Σίλιτς, Οperations Μanager.
Στο μεταξύ, η Μaran Gas έχει σε πλήρη εξέλιξη το ναυπηγικό της πρόγραμμα. Έχει συμβόλαια για 13 πλοία μεταφοράς LNG, τα οποία θα ανεβάσουν τη δύναμη του στόλου στα 50 πλοία, αφού 37 είναι στο νερό. Τα 45 από τα 50 πλοία είναι εγγεγραμμένα στο ελληνικό νηολόγιο. Πρόσφατα η εταιρεία παρέλαβε το νεότευκτο LNG carrier «Isabella». Είναι το πρώτο πλοίο της Maran Gas εξοπλισμένο με κύρια μηχανή X-DF, ενώ διαθέτει τις τελευταίες τεχνολογικές καινοτομίες σε ό,τι αφορά τη συγκράτηση και την επαναϋγροποίηση του φορτίου. Το πλοίο ναυπηγήθηκε στα κορεατικά ναυπηγεία Daewoo Shipbuilding & Marine Engineering (DSME). H ηλικία των πλοίων της Maran Gas κυμαίνεται από 11 μήνες έως τρία χρόνια. Τα 37 πλοία που είναι στο νερό έχουν χωρητικότητα 6,1 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων, ενώ τα 13 υπό ναυπήγηση 2,2 εκατομμύρια. Η συνολική χωρητικότητα του στόλου ανέρχεται στα 8,4 εκατομμύρια.
Η Μαρία Αγγελικούση στα μέσα Οκτωβρίου προχώρησε σε συμφωνία με την Export-Import Bank (Korea Eximbank) της Νοτίου Κορέας για τη χρηματοδότηση του ομίλου, ώστε να προχωρήσει σε νέες παραγγελίες ναυπήγησης πλοίων. Στην Αθήνα για τις υπογραφές βρέθηκε ο πρόεδρος της τράπεζας Μπανγκ-Μουνκιό, ο οποίος αφού είδε τη Μαρία Αγγελικούση στα γραφεία της εταιρείας στην Καλλιθέα, συναντήθηκε με τον υπουργό Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Γιάννη Πλακιωτάκη στο πλαίσιο διερεύνησης των προοπτικών που υπάρχουν για συνεργασία των δύο χωρών σε θέματα ναυτιλίας.
