Διονύσιου Σολωμού
Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΗΣ ΖΑΚΥΘΟΣ
Διδασκαλία ερμηνείας, Σκηνοθεσία, Δήμος Αβδελιώδης
ΧΙΟΣ 30 ΙΟΥΛΙΟΥ
ΘΕΑΤΡΟ ΚΑΣΤΡΟΜΗΝΑ ώρα 21:00
Ελεύθερη Είσοδος
Πρόκειται για την διακεκριμένη παράσταση του Δήμου Αβδελιώδη
την οποία παρουσιάζει η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου- Αντιπεριφέρεια Πολιτισμού με ελεύθερη είσοδο για το κοινό της Χίου, στο πλαίσιο του 2ου Φεστιβάλ “Ανθρώπων Τέχνη”, ενός θεσμού ο οποίος δημιουργήθηκε το 2021 κατόπιν εισήγησης της Κας Αντωνέλλη
και συνεχίζεται .
Η θεματική του φετινού Φεστιβάλ λόγω της επετείου των 100 Χρόνων από την Μικρασιατική καταστροφή έχει θεματική “1922-2022 από την Καταστροφή στη Δημιουργία”.
Η παράσταση του Δήμου Αβδελιώδη, που ενθουσίασε και υμνήθηκε από το κοινό και την κριτική στο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΑΘΗΝΩΝ 2013, επανέρχεται με την έξοχη Κατερίνα Γκατζόγια.
Το έργο διαδραματίζεται στη Ζάκυνθο, με αφορμή το συναίσθημα φόβου που κατέκλυσε τον Διονύσιο Σολωμό, όταν είδε μια δύσμορφη, εμπαθή Γυναίκα του νησιού, να βρίζει με μανία κατάμουτρα κάποιες Γυναίκες από το πολιορκημένο Μεσολόγγι, όταν της ζήτησαν τρόφιμα για τους έγκλειστους άνδρες τους.
Το γεγονός αυτό προκάλεσε απογοήτευση και οδύνη στον Ποιητή που δεν μπόρεσε να υπερασπισθεί επί τόπου αυτές τις Μεσολογγίτισσες.
Γράφοντας αυτό το έργο λυτρώνεται και συγχωρεί τον εαυτό του, – γιατί ανίχνευσε και είδε πόσο παραπλανητικό ήταν το συναίσθημα του φόβου του, απέναντι σ’ αυτή τη Γυναίκα, την οποία νόμιζε ως υποστασιοποιημένη μορφή του «κακού»- , αφήνοντάς μας έτσι μια διαχρονική παρακαταθήκη ανθρωπισμού και αυτογνωσίας.
ΕΓΡΑΨΑΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ
“Η προσφορά του Δήμου Αβδελιώδη στο θέατρο είναι τεράστια. Με το έργο του αυτό γίνεται και εξαιρετικά επίκαιρος, δίνοντάς μας τροφή για Σκέψη. Η ηθοποιός Κατερίνα Γκατζόγια είναι συγκλονιστική. Αν «ηθοποιός σημαίνει φώς», όπως μας βεβαίωνε ο Χατζιδάκις ο ηθοποιός σημαίνει φως, κι αν ακόμα ηθοποιός σημαίνει φωνή, η Γκατζόγια τα έχει και τα δύο.” με διδασκαλία Αβδελιώδη.”
Νικήτας Χιωτίνης – Καθηγητής Πανεπιστημίου Αρχιτεκτονικής – Φιλοσοφίας
“Ο Δ. Αβδελιώδης συμπύκνωσε όλα τα πρόσωπα σε ένα μόνο, δαιμονικό και αγγελικό, χαρίζοντάς του τρομερή ένταση, δύναμη και ορμή. Σε μια μετωπική διδασκαλία, πρόσωπο με πρόσωπο, σαν σπουδή σε κόκκινο, σπουδαίου μεταβυζαντινού τεχνίτη. Με ένσαρκο λόγο σωματοποιημένο, αποκαλυπτικό, με κυρίαρχη την εκλεκτή και γεμάτη νόημα ερμηνεία της Κατερίνας Γκατζόγια.” Λέανδρος Πολενάκης Κριτικός θεάτρου Διδάκτωρ Παντείου Πανεπιστημίου
Ο Σκηνοθέτης, μέσω της κορυφαίας Κατερίνας Γκατζόγια, μπόρεσε να μας δώσει όλο αυτό. Ένα τρομακτικό ταξίδι, μα ταυτόχρονα ένα ταξίδι που δεν πρόκειται να λησμονήσουμε ποτέ. Μετρώντας βήματα μαζί με την ερμηνεύτρια, μετρούσαμε ταυτόχρονα τα σκαλοπάτια που μας οδηγούσαν στην κόλαση του φόβου και της λυτρωτικής κάθαρσης.
Αγγελική Μπάτσου
“Ο Αβδελιώδης διαφώτισε το έργο του Σολωμού και με την παράστασή του κράτησε καθηλωμένο το κοίλον του θεάτρου. Η ηθοποιός Κατερίνα Γκατζόγια, μέσα στον υποβλητικό φωτισμό, έδωσε στην κάθε λέξη το ειδικό βάρος της, συντόνισε την ανάσα της με τον ρυθμό του Ιερομόναχου, υπέβαλε, μάγεψε και καταγοήτευσε τους θεατές.” Ανθούλα Δανιήλ
Δρ. Φιλολογίας, μέλος της Ένωσης Ελλήνων Θεατρικών και Μουσικών Κριτικών
“Εις πείσμα των καιρών, ο Δ. Αβδελιώδης επιμένει ελληνικά, παγκόσμια. Ενάντια σε κάθε προσπάθεια ισοπέδωσης και ακύρωσης των πολιτιστικών προϊόντων του παρελθόντος. Η ηθοποιός Κατερίνα Γκατζόγια φιλοτέχνησε ένα αφήγημα γέμον ρυθμών και με μια φωνητική επιμονή που ξεπερνούσε την πεποικιλμένη ορθοφωνία, προσομοιάζουσα με φυσική, ανθρώπινη, καθημερινή λαλιά.”
Κωνσταντίνος Μπούρας Κριτικός Θεάτρου, Θεατρολόγος
“Το βαθύ θεολογικό, μεταφυσικό πλέγμα εξυφαίνεται μυσταγωγικά από τον σκηνοθέτη, Δήμο Αβδελιώδη, ο οποίος με τα λιτά, μα επιβλητικά του στοιχεία, μας μεταφέρει στο επίκεντρο της ιστορίας. Η πρωταγωνίστρια Κατερίνα Γκατζόγια, με προσήλωση και μαεστρία μπαίνει βαθιά στο ρόλο του κεντρικού αφηγητή, του Διονύσιου Σολωμού, αλλά και της κεντρικής του ηρωίδας, της Γυναίκας της Ζάκυθος.” Καταφέρνει, ως ιέρεια επί σκηνής στο Αρχαίο Θέατρο Δωδώνης να μεταφέρει το πνεύμα της Γυναίκας της Ζάκυθος και να εξαγνίσει το νου από την άβυσσο της ψυχικής οδύνης. Γιατί μόνο το Φως καθαίρει την ψυχή. Χρύσα Νικολάκη Κριτικός θεάτρου – Λογοτεχνίας
“Η σκηνοθεσία με φιλοσοφικό πνεύμα και καλλιτεχνική μαεστρία αναδεικνύει από τη μια τον ιδεαλισμό και από την άλλη τη μουσικότητα των φράσεων που αποτύπωσε ο Σολωμός στη Γυναίκα της Ζάκυθος. Η ερμηνεία της Γκατζόγια αναβλύζει ασυγκράτητη και πηγαία σαν θεόπνευστη διδαχή. Μια δωρική παρουσία με βιβλικό ύφος, από τη μια Ιερομόναχος και από την άλλη Γυναίκα σμιλεύει τους ρόλους που υποδύεται όπως ο γλύπτης το έργο του.“ Διονυσία Μπλαζάκη
Διδάκτωρ Μουσικολογίας
ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ
Το έργο αυτό του Σολωμού είναι κυριολεκτικά ο αντίποδας σε όλο τ’ άλλο του έργο, στο οποίο αναπλάθει ποιητικά αυτό που παρατηρεί και νοιώθει για τους άλλους και για τον κόσμο.
Με τη «Γυναίκα της Ζάκυθος» είναι η πρώτη φορά που στρέφει την προσοχή του αποκλειστικά στον ίδιο του τον εαυτό, για να καταλάβει τι είναι αυτό που τον φοβίζει. Έτσι καταφέρνει να μας κάνει κι εμάς να νοιώσουμε πως αυτό που μας τρομάζει και το εκλαμβάνουμε σαν «κακό» δεν είναι αυτό που βλέπουμε ή ακούμε, αλλά ο λάθος τρόπος που το διαχειριζόμαστε.
Ποιητική Αδεία λοιπόν, ‘δανείζεται’ το προσωπείο του Αγίου Διονυσίου του ιερομόναχου – που ήταν ιστορικό πρόσωπο κι έζησε έως τα 172 του χρόνια σ’ ένα μοναστήρι της Ζακύνθου – για να κοιτάξει μέσα απ’ τα μάτια ενός Αγίου το «κακό», που εδώ ταυτίζεται μ’ αυτήν την δύσμορφη και βάναυση Γυναίκα της Ζάκυθος όταν την είδε ν’ αποδιώχνει εξευτελιστικά τις πρόσφυγες γυναίκες του Μεσολογγιού.
Το ότι κοιτάζει μέσα απ’ τα μάτια ενός Αγίου, απελευθερώνει τον ποιητή Σολωμό και τον μεταφέρει σαν πνεύμα, να βλέπει τις τελευταίες στιγμές αυτής της Γυναίκας.
Μέσα σ’ αυτόν τον λίγο χρόνο διαπιστώνει, πως η Γυναίκα που όλοι φοβούνταν σαν «το απόλυτο κακό», όχι μόνο δεν είχε καμιά τέτοια δύναμη, αλλά απεναντίας ζούσε η ίδια μέσα στον φόβο και την σύγχυση.
Κατά προέκταση υποβάλει την ιδέα πως το «κακό» δεν είναι ο προφανής, ο ορατός εχθρός, όπως οι Τούρκοι εδώ που πολιορκούνε το Μεσολόγγι κι είναι ένα πραγματικό δεδομένο, που μπορεί κανείς να το αντιμετωπίσει ευθέως με την βούλησή του, όπως καταγράφηκε άλλωστε η Έξοδος των πολιορκημένων στην παγκόσμια ιστορία ως νικηφόρο πνευματικό γεγονός Ελευθερίας.
Άρα το πραγματικό «κακό» είναι τα συναισθήματά μας, όταν μας εγκλωβίζουν σε μιαν αυθαίρετη και ατελή ερμηνεία των γεγονότων, αποσυνδέοντάς μας από την πραγματικότητα και μετατρέποντάς μας σε άβουλους φορείς του φόβου, δηλαδή φορείς του ‘κακού’.
Δεν πρέπει να αφήνουμε το Πνεύμα μας να υποδουλώνεται στα φοβικά και ασταθή συναισθήματά μας δηλώνει έμμεσα ο Σολωμός, αλλά να εμπιστευόμαστε την καθαρή Αλήθεια που κατοικεί βαθιά μέσα μας ως ακλόνητη πραγματικότητα, του μόνου ακατανίκητου όπλου, που μας θωρακίζει από τον οποιονδήποτε πραγματικό ή φαντασιακό μας εχθρό. Δ. Αβδελιώδης
Διδασκαλία Ερμηνείας, Δραματουργία–Σκηνοθεσία: Δήμος Αβδελιώδης
Ερμηνεύει η Κατερίνα Γκατζόγια
Φωνή Σολωμού: Δήμος Αβδελιώδης
Μουσική Σύνθεση: Βαγγέλης Γιαννάκης
Σχεδιασμός Ενδύματος, Μακέτες: Αριστείδης Πατσόγλου
Σχεδιασμός φωτισμών: Δ. Αβδελιώδης
Χειριστής Ήχου – Φώτων: Νίκος Επίσκοπος
Οργάνωση Παραγωγής: Στεφανία Βλάχου
*Το κείμενο της παράστασης είναι ειλημμένο κυρίως από την εκδοτική παρουσίαση του καθηγητή του Παντείου Πανεπιστημίου, κ.Δημήτρη Δημηρούλη.
