Επιρρηματικά λάθη (και όχι μόνο) Του Κ. Α. Ναυπλιώτη

Με αφορμή την εξαίρετη επισήμανση τού φίλτατου Λεωνίδα Πυργάρη στις “απόψεις” τού “Πολίτη”, περί του “Απέσυρε!” ή “Απόσυρε!”* θέλω να ανασύρω από τον ωκεανό των λαθών κάποια απ’ αυτά που γίνονται στη χρήση των επιρρημάτων. Να πω λοιπόν πως τα επιρρήματα της Δημοτικής λήγουν σε -α ή σε -ως. Τα περισσότερα είναι τροπικά  κατά τη σημασία τους, όπως: περπατάει ανάλαφρα, περάσαμε ανέμελα…, το κακό μάς βρήκε αναπάντεχα, ενεργεί απερίσκεπτα κ.α Είναι γεγονός πως σε μερικά επιρρήματα χρησιμοποιούνται άνετα και οι δύο τύποι, όπως σκόπιμα & σκοπίμως, άπταιστα & απταίστως π.χ…

Περισσότερα

Το πηδάλιο της λογικής του Κ. Α. Ναυπλιώτη

Ας αρχίσουμε πρώτα  και να πούμε πως: Λογική είναι η νοητική λειτουργία τού ανθρώπου που έχει σκοπό την αναζήτηση τής γνώσης και της αλήθειας.  Η λογική διαφέρει από τη δοξασία ως προς το ότι αυτή (η δοξασία)  αναφέρεται στην υποκειμενική γνώμη, η οποία δέχεται ένα πράγμα σαν αληθινό, χωρίς καμιά απόδειξη. (βλ. Λξκ. Βασικών Εννοιών εκδ, Πατάκη 1987). Θα ήταν παράληψη αν όχι ανεπίτρεπτο αυτός που ασχολείται με τα της Λογικής, να μην αναφερθεί στον φιλόσοφο – παν- επιστήμονα Αριστοτέλη και να πει πως (ο Αριστοτέλης) δεν την θεωρεί ως…

Περισσότερα

Η Φιλοσοφία σε ταραγμένους καιρούς (ΙΙ)

Οὐ προσποιεῖσθαι δεῖ φιλοσοφεῖν, ἀλλ’ ὅντως φιλοσοφεῖν οὐ γάρ προσδεόμεθα τοῦ δοκεῖν ὑγιαίνειν, ἀλλά τοῦ κατ’ ἀλήθειαν ὑγιαίνειν. (Επικ. Προσφώνησις) Του Κ. Α. Ναυπλιώτη Επειδή θεωρώ γνωστή την ωφέλεια που μπορεί να εισπράξει κανείς από τη γνώση των λαϊκών παροιμιών, θα αρχίσω απ’ αυτήν που μας λέει:“θέλω να ‘γιάσω μα δεν μπορώ”! Μη φοβάστε όμως (!) σκοπός μου δεν είναι να ασχοληθώ με τον όντως “βιοφελή λόγο” που μπορεί να εισπράξει κανείς από τη γνώση του παροιμιακού λόγου. Και για να μην μακρηγορώ – επί του προκειμένου – αλλά και…

Περισσότερα

Το πρόβλημα της ηθικής και του εγωισμού

Η αβασάνιστη εμπιστοσύνη μας και η ευπιστία μας, υποβαθμίζουν την ορθή κρίση μας. Και το μόνο φάρμακο είναι η αμφιβολία. Ιάσων Ευαγγέλου – (αμφιβολίας εγκώμιον)      Του Κ. Α. Ναυπλιώτη Μια από τις σημερινές “κρατούσες” απόψεις υποστηρίζει  πως η ηθική είναι  σχετική έννοια η οποία έχει σκοπό να εξυπηρετήσει αλλά και να δικαιολογήσει ατομικά ή και ταξικά συμφέροντα. Η ηθική είναι να ψάχνεις την αλήθεια μέσα στην “αλήθεια”· και μέσα από την αναζήτηση αυτή γεννιέται η έφεση για γνώση. Ωστόσο είναι αναγκαίο να γνωρίζει κανείς πως δίχως την αναλήθεια, ούτε…

Περισσότερα

Η…αποτέφρωση της Ελληνικής γλώσσας

Του Κ. Α. Ναυπλιώτη Εκ προοιμίου θα πρέπει να διευκρινίσω πως δεν θα ασχοληθώ με την αναξιοπρεπή για τον νεκρό άνθρωπο αποτέφρωση  ή με την αξιοπρεπή λύση τής ταφής ενός νεκρού ανθρώπου. Θεωρώ γνωστό πως πάνω στο θέμα έχουν ειπωθεί αρκετά, και εν πολλοίς διαφωτιστικά, και από τις δύο πλευρές, οπότε μια ακόμα άποψη – θέση εκτιμώ πως δεν θα προσέθεται κάτι παραπάνω. Ωστόσο αυτό που μπορώ να πω επι-πλέον είναι πως θεωρώ ότι το πρόβλημα είναι θέμα προσωπικής… οπτικής(!) και ως εκ τούτου δεν χωράει έξωθεν παρέμβαση… Επί του…

Περισσότερα

Με αφορμή την τελετή καθομολόγησης των αποφοίτων στο Παν/μιο της Χίου

Του Κ. Α. Ναυπλιώτη Διαβάζοντας το άρθρο τού Γιάννη Τζούμα στον διαδικτυακό τόπο της “Αλήθειας”, θυμήθηκα το πέρασμά μου από τα αμφιθέατρα σχολών ή αιθουσών, προκειμένου να παρακολουθήσω διάφορα θέματα πνευματικού και ιδιαίτερα γλωσσικού ενδιαφέροντος. Η προσοχή και η ησυχία που κάλυπτε τον χώρο, ήταν ολοφάνερη και αναγκαία στο να απορροφήσουμε το νέκταρ από τα λεγόμενα, όχι κατ’ ανάγκην καθηγητών, αλλά γενικά ανθρώπων του πνεύματος.  Ρουφούσαμε λοιπόν σαν τις μέλισσες τις θεμελιωμένες επιστημονικές γνώσεις, πιστεύοντας ακράδαντα πως όντως πλουτίζαμε τις γνώσεις μας, χωρίς να αναμένουμε να τις εξαργυρώσουμε με ένα…

Περισσότερα

Μήπως ήμαστε για τα μπάζα;

Του Κ. Α. Ναυπλιώτη Είναι γεγονός πως στις μέρες μας έχουμε πρόβλημα στη διαχείριση των απορριμμάτων. Ωστόσο είναι ανάγκη να εννοήσουμε πως όλα αυτά που απορρίπτουμε δεν είναι μπάζα. Αν αρχίσουμε από την ερμηνεία τής λέξης “μπάζα” θα διαπιστώσουμε πως αυτή προέρχεται από το ιταλικό bazza και έχει πολλές ερμηνείες. Μια απ’ αυτές είναι: Όγκος χώματος ή άχρηστων υλικών για πέταμα… Οι άλλες ερμηνείες αναφέρονται· σε μεγάλο χρηματικό ποσό που κερδίζουμε· σε κάποιον που έγινε πλούσιος με παράνομες μεθόδους ή από τύχη. σχετ. η έκφρ. Έπιασε την καλή…ακόμα και η…

Περισσότερα

Με αφορμή επίσκεψη στον Αχέροντα

Δόξα και πλούτη κι ομορφιά και της ζωής το ψέμα Όλα βουλιάζουν κάποτε στου Αχέροντα το ρέμα (από την Αχερουσία του Ν. Γκάτσου) Του Κ. Α. Ναυπλιώτη Βλέποντας τις φωτογραφίες  από την περσινή επίσκεψή μου στην Ήπειρο και στον ποταμό Αχέροντα,  ένοιωσα την ίδια και μοναδική χαρά που νοιώθει –πιστεύω- ο κάθε επισκέπτης, που ενώ βρίσκεται στον «απάνω κόσμο», συγκινείται όταν αισθάνεται την ανάσα των προγόνων του μέσω των μύθων και της ιστορίας. Να πούμε πως ο Αχέρων πηγάζει από τα δυτικά του όρους Τόμαρος και διαρρέει τη βραχώδη χώρα…

Περισσότερα

Μήπως είμαστε μόνο για παρελάσεις;

Του Κ. Α. Ναυπλιώτη Μη φοβάστε!  Δεν θα ασχοληθώ με «το τι και το πώς» των παρελάσεων. Απλώς να σημειώσω πως αυτές συμβάλλουν στο να μαθαίνουν οι νεότεροι πως η ελευθερία δεν χαρίζεται αλλά καταχτιέται.  Όπως την κατάχτησαν χύνοντας το αίμα τους αυτοί που αγωνίστηκαν στα βουνά και στις πόλεις για να διώξουν όχι μόνο τους ξένους κατακτητές, αλλά και τους ντόπιους εκμεταλλευτές και ιδιοτελείς «αγωνιστές»… Ωστόσο, προϋπόθεση για  τη δημοκρατία  είναι,  αυτή να στηρίζεται στους νόμους και όχι στα πρόσωπα. Να σημειώσω δε, πως, ένας λαός θα ενεργοποιηθεί κυρίως…

Περισσότερα

Το πάθος στην πολιτική έχει αξία όταν οδηγεί σε ιστορικές αλήθειες

Του Κ. Α. Ναυπλιώτη Ως πάθος δεν χαρακτηρίζεται μόνον ό,τι παθαίνει κανείς, αλλά μέσα σ’ όλα αυτά συμπεριλαμβάνεται και η εκδήλωση οργής, μίσους και φθόνου που προκαλεί η συναισθηματική φόρτιση η οποία έχει ως…ρήμα τον αόριστο ε-παθ-ον τού πάσχω. Εκτός απ’ όλα τα σχετικά θα αναφερθούμε μόνο στη λέξη εμπάθεια, η οποία έχει άμεση σχέση με την αλλοίωση τής ποιότητας των λεγομένων. Επί του προκειμένου, αν και θεωρώ γνωστή όχι μόνο την κριτική, αλλά και τη διαφωνία μου με τις απόψεις του ΚΚΕ, εν τούτοις, θα επισημάνω και τη διαφωνία…

Περισσότερα