Γράφει η Τασσώ Γαΐλα.
Εδώδιμος Χιών…που σημαίνει…παγωτό!
Το αγαπημένο γλυκό του Μ. Αλέξανδρου & η συνταγή για γρανίτα αμυγδάλου.
Εδώδιμος Χιών (= φαγώσιμο χιόνι), δηλαδή παγωτό, η ονομασία του παγωτού στην αρχαία Ελλάδα. «Εδώδιμος Χιών» λοιπόν, η ονομασία του παγωμένου γλυκίσματος που γεύονταν οι αρχαίοι Αθηναίοι στην Αγορά της πόλης και όσο και αν φαίνεται παράξενο, οι βόρειοι πρόγονοί μας οι αρχαίοι Μακεδόνες εκεί που το χιόνι αφθονούσε ανέκαθεν, το παγωτό το έμαθαν από τους Αθηναίους!
Για να γίνει κατόπιν η εδώδιμος χιών … των Αθηναίων, το αγαπημένο γλυκό του …Μ. Αλεξάνδρου.
Την εποχή εκείνη δεν υπήρχαν παγωτομηχανές ούτε και καταψύκτες.Πώς λοιπόν έφτιαχναν οι αρχαίοι Έλληνες το παγωμένο αυτό γλύκισμα;
Συνταγή παγωτού αρχαίας Ελλάδας: Χιόνι ανακατεμένο με μέλι και φρούτα!
Απλό και …οικονομικό. Αυτή, λοιπόν, ήταν η μορφή του παγωτού που γνώριζαν οι αρχαίοι Έλληνες και που τόσο άρεσε στον Μ. Αλέξανδρο, -αξίζει δε να αναφερθεί πως ο πατέρας της Ιατρικής ο Ιπποκράτης ενθάρρυνε τους ασθενείς του να τρώνε πάγο.
Πάγο, με πάγο και αλάτι για την συντήρησή του γέμιζαν έναν μεγάλο κάδο, ποιοί;
Οι παγωτατζήδες, παραδοσιακοί γυρολόγοι, επάγγελμα που ανθούσε στα τέλη του 19ου αι. και μέχρι την 10ετία του 1950 και οι οποίοι χρησιμοποιούσαν αμμωνία για την κατασκευή πάγου, αλάτι για να τον συντηρούν και γέμιζαν με τον πάγο και το αλάτι ένα κάδο. Μέσα στον κάδο αυτό, βύθιζαν ένα δεύτερο δοχείο γεμάτο με γάλα και ζάχαρη που ανακάτευαν συνεχώς με ένα τεράστιο γουδοχέρι, μέχρι να γίνει παχιά κρέμα και να πήξει.
Έτοιμο το παγωτό και, π-α-γ-ω-τα-άαααα, νάτος ο παγωτατζής με το καροτσάκι του στις γειτονιές. Ύστερα; Ηλεκτρικά ψυγεία, βιομηχανοποίηση του παγωτού, τεράστια ποικιλία γεύσεων από τις μεγάλες εταιρείες παραγωγής του, ποικιλία και στις τιμές πώλησής του. «Σήμα Κατατεθέν» του καλοκαιριού το παγωτό, η συνταγή του Στέλιου Παρλιάρου «φαγώσιμου χιονιού» που ακολουθεί για κατασκευή σπιτικής γρανίτας αμυγδάλου κοστίζει λιγότερο από τις τιμές του εμπορίου και σαφώς θυμίζει αρχαία Ελλάδα εφόσον τα αμύγδαλα ήταν ένας από τους πλέον διαδεδομένους εδώδιμους καρπούς τα αρχαία χρόνια.(Εδώδιμος=φαγώσιμος.Εδώδιμα=τρόφιμα, φαγώσιμα.Εδωδιμοπωλείο=μπακάλικο, κατάστημα τροφίμων. Εδωδιμοπώλης=παντοπώλης,μπακάλης).
Γρανίτα Αμυγδάλου.
Υλικά.
200 γρ. αμύγδαλα λευκά, αλεσμένα σε σκόνη
400 γρ. νερό
30 γρ. λικέρ Amaretto
Σιρόπι
250 γρ. ζάχαρη
.250 γρ. νερό.
Εκτέλεση.
Βράζουμε τα 400 γρ. νερό και το αδειάζουμε πάνω από την αμυγδαλόσκονη. Τα σκεπάζουμε με μία μεμβράνη η οποία πρέπει να εφάπτεται στην επιφάνεια του μείγματος και αφηνουμε στο ψυγείο για 24 ώρες.
Ετοιμάζουμε και το σιρόπι βράζοντας τη ζάχαρη με το νερό για 3 λεπτά (από όταν αρχίσει ο βρασμός). Αποσύρουμε από τη φωτιά, αφήνουμε να κρυώσει και έπειτα βάζουμε στο ψυγείο για 24 ώρες.
Την επομένη σουρώνουμε το αμύγδαλο πάνω από ένα καθαρό μπολ και το πιέζουμε πολύ καλά έτσι ώστε να βγάλει όλα τα υγρά του. Χρησιμοποιούμε πολύ ψιλό σουρωτό και ακόμα καλύτερα ένα τουλπάνι. Με αυτόν τον τρόπο παίρνουμε το «γάλα» αμυγδάλου. Το αμύγδαλο το πετάμε.
Αδειάζουμε στο γάλα αμυγδάλου το σιρόπι και το Amaretto. Ανακατεύουμε και αδειάζουμε το μείγμα στην παγωτομηχανή. Ακολουθούμε τις οδηγίες της για να το παγώσουμε. Μόλις είναι έτοιμο σερβίρουμε αμέσως ή αδειάζουμε τη γρανίτα σε ένα μεταλλικό μπολ και την βάζουμε στην κατάψυξη.
Αν δεν έχουμε παγωτομηχανή, αδειάζουμε το μείγμα σε ένα μεταλλικό μπολ και το βάζουμε στην κατάψυξη να παγώσει καλά για 1 βράδυ. Για να σερβίρουμε, αφήνουμε λίγο εκτός κατάψυξης και γδέρνουμε το μείγμα με ένα πιρούνι μέχρι να γίνει σαν χιόνι.
Σημείωση:Aν μπορούμε να βρούμε πικραμύγδαλα, προσθέτουμε 10 κομμάτια κι έτσι έχουμε εντονότερη τη γεύση του αμυγδάλου.
Σκίτσο: Ρία Γαΐλα/ σκιτσογράφος.
Συνταγή: Στέλιος Παρλιάρος.
Κείμενο.
Τασσώ Γαΐλα
Αρθρογράφος – ερευνήτρια.
