Ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός (IMO) καθιέρωσε την 18η Μαΐου κάθε έτους, ως την Παγκόσμια Ημέρα για τις Γυναίκες στη Ναυτιλία, αλλά ο σεξισμός στην Ελληνική Εμπορική ναυτιλία καλά κρατεί !!
Η πρόταση για τη θέσπιση Παγκόσμιας Ημέρας για τις Γυναίκες στη Ναυτιλία εξετάστηκε για πρώτη φορά από την Επιτροπή Τεχνικής Συνεργασίας (TCC) του ΙΜΟ τον Σεπτέμβριο του 2021, μετά τη δυναμική του Παγκόσμιου Ναυτιλιακού Θέματος το 2019 «Ενδυνάμωση των γυναικών στη ναυτιλιακή κοινότητα». Η πρόταση έλαβε ευρεία υποστήριξη από την TCC για τη διαβίβαση της πρότασης στο Συμβούλιο.
Το Συμβούλιο του ΙΜΟ, που συνήλθε από τις 8 έως τις 12 Νοεμβρίου 2021, αποφάσισε να καθιερώσει την ημέρα για τον «εορτασμό των γυναικών στον κλάδο, την προώθηση της πρόσληψης, διατήρησης και βιώσιμης απασχόλησης των γυναικών στον ναυτιλιακό τομέα, την αναβάθμιση του προφίλ των γυναικών στη ναυτιλία, την δέσμευση του ΙΜΟ στον Στόχο 5 της Βιώσιμης Ανάπτυξης (να επιτευχθεί η ισότητα των φύλων και να ενδυναμωθούν όλες οι γυναίκες) και να υποστηρίξει το έργο για την αντιμετώπιση της τρέχουσας ανισορροπίας των φύλων στη ναυτιλία», είχε αναφέρει ο ΙΜΟ με δήλωση του.
Παρά τις πρωτοβουλίες ευαισθητοποίησης από κυβερνήσεις και φορείς η ισότητα κάνει βήματα προς τα πίσω και η ανισότητα καλά κρατεί σε παγκόσμιο επίπεδο.
Ο σεξισμός δεν έχει χρώμα, φύλο και πολιτικό χώρο.
Ως απόμαχος πλέον Ναυτικός με πρόφαση την σημερινή ημέρα, θα ασχοληθώ με τον Σεξισμό που επικρατεί στην Ελληνική Εμπορικής Ναυτιλία, και τις τεράστιες δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες σε ένα ανδροκρατούμενο επάγγελμα.
Προκατάληψη και αμφισβήτηση των ικανοτήτων τους να επιβιώσουν σε έναν καθαρά ανδροκρατούμενο επαγγελματικό χώρο, αυτόν της ναυτιλίας, αντιμετωπίζουν νέες γυναίκες που επιλέγουν να ακολουθήσουν καριέρα πλοιάρχου ή μηχανικού στα εμπορικά πλοία.
Τι και αν κόπιασαν για να πετύχουν την εισαγωγή τους, μέσω πανελλαδικών εξετάσεων, σε κάποια από τις Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού, τι και αν υπήρξαν συνεπείς στην παρακολούθηση των μαθημάτων της σχολής τους και αρίστευσαν στις εξεταστικές περιόδους… Οι πόρτες των περισσότερων ναυτιλιακών εταιρειών παραμένουν κλειστές για τις γυναίκες, δυσχεραίνοντας ακόμη και την αποφοίτησή τους από τις σχολές πλοιάρχων και μηχανικών, καθώς η απόκτηση πτυχίου προϋποθέτει ελάχιστη θαλάσσια υπηρεσία και την εκτέλεση δύο εκπαιδευτικών ταξιδιών (το πρώτο, διάρκειας 5-6 μηνών, αμέσως μετά την ολοκλήρωση του α’ εξαμήνου σπουδών και το δεύτερο, διάρκειας 6-7 μηνών, μετά την ολοκλήρωση του γ’ εξαμήνου).
«Οι εταιρείες μας δεν παίρνουν κορίτσια», «Αφήστε την αίτηση και το βιογραφικό και θα σας ειδοποιήσουμε, εάν υπάρξει κάτι», «Λυπούμεθα, Δε δεχόμαστε γυναίκες»!!!, αυτές είναι μερικές από τις απαντήσεις που παίρνουν οι σπουδάστριες των Α.Ε.Ν Πλοιάρχων και Μηχανικών από τις ναυτιλιακές εταιρείας όταν πηγαίνουν να ζητήσουν εργασία.
Οι ναυτιλιακές εταιρείες, στην πλειοψηφία τους, έχουν αποφασίσει ότι δεν θέλουν να απασχολούν γυναίκες, αν και επισήμως, για λόγους κοινωνικούς, ενδέχεται να δηλώνουν ανοιχτές και να δέχονται τις αιτήσεις τους, τυπικά. Η αιτιολόγηση της πολιτικής αυτής, όταν γίνεται, αναφέρεται στις εν πλω κοινωνικές ισορροπίες και τα προβλήματα που θα μπορούσαν να ανακύψουν για μία και μοναδική γυναίκα, σε ένα πλοίο που κάνει να πιάσει στεριά 6-7 μήνες, να εργάζεται 12ωρα, ανάμεσα σε πλήρωμα 25 ανδρών, εκ των οποίων μόνο 7-8 είναι Έλληνες.
Επίσης οι περισσότερες ναυτιλιακές εταιρείες, ακόμη και όταν δεν εκφράζουν ανησυχία για το ενδεχόμενο να ανακύψουν ζητήματα σεξουαλικής φύσης από μία γυναικεία παρουσία στο πλοίο, έχουν δυσκολία να «επενδύσουν» σε βάθος χρόνου σε μία γυναίκα, καθώς θεωρούν περίπου βέβαιο, ότι θα εγκαταλείψει νωρίς το επάγγελμα, προτιμώντας τη δημιουργία οικογένειας από τη σταδιοδρομία στη θάλασσα.
Δεν είναι λίγες οι σπουδάστριες που δυσκολεύονται πάρα πολύ για την εκτέλεση των δύο εκπαιδευτικών ταξιδιών που φθάνουν στο σημείο να τα παρατήσουν.
Υπάρχουν σπουδάστριες που χρειάστηκε να κάνουν χρήση της διάταξης που επιτρέπει τη συνέχιση των σπουδών σε περίπτωση αδυναμίας ναυτολόγησης, καθώς εκκρεμεί η πραγματοποίηση και των δύο εκπαιδευτικών ταξιδιών τους.
Ως Πλοίαρχος τα τελευταία 15 χρόνια κατά 99.9% είχα μόνο σπουδαστές στα εκπαιδευτικά τους ταξίδια, και μόνο μία σπουδάστρια η οποία μου άφησε άριστες εντυπώσεις τόσο από το υψηλό επίπεδο μόρφωσής της όσο και από την εύκολη και γρήγορη προσαρμογή της στο πλοίο αλλά και στις απαιτήσεις της δουλειάς.
Πιστεύω ότι αυτές οι γυναίκες που παίρνουν την απόφαση να ακολουθήσουν αυτό το δύσκολο επάγγελμα, είναι σίγουρες για τον εαυτό τους και είναι καλά προετοιμασμένες έχουν το τσαγανό και το πείσμα να πετύχουν.
Όπως μπορεί να γνωρίζεται εδώ και αρκετά χρόνια υπάρχουν στην Ελληνική αλλά και παγκόσμια ναυτιλία πάρα πολλές γυναίκες Καπετάνισσες ή Α΄ Μηχανικοί σε όλων των τύπων τα πλοία, και τα πάνε περίφημα.
Η θάλασσα δεν είναι για όλους, ωστόσο, αυτό δεν έχει να κάνει με το φύλο ,και για τους άνδρες και για τις γυναίκες είναι δύσκολο, δεν μπορούν να επιβιώσουν όλοι στη θάλασσα.
Όσον αφορά στο θέμα «οικογένεια», εκτιμώ ότι «αν θέλεις κάτι πολύ, μπορείς να το καταφέρεις, μπορείς να συνδυάσεις και την οικογένεια».
Με εκτίμηση
Στέλιος Κουμπιάς Πρόεδρος ΠΕΣ ΝΑΤ
