Γράφει η Τασσώ Γαΐλα.
Κύπρο, πάμε Κύπρο για να συναντήσουμε τον ποιητή και συγγραφέα Αντώνη Γαβριήλ Παπά πασίγνωστο ποιητή και συγγραφέα με πλούσια εργογραφία και πολλές βραβεύσεις.
Ποίηση Μύθοι Τραούθκια. Τραούθκια= τραγούδια κι όπως καταλαβαίνετε μιλάμε για συγγραφέα που χρησιμοποιεί την Κυπριακή διάλεκτο και γλώσσα των προγόνων του στα γραπτά μου αδιαφορώντας αν με αυτό τον τρόπο χάνει αναγνώστες –αγοραστές των βιβλίων του. Χάνει; Μάλλον όχι αν υπολογίσουμε την δημοφιλία του ιδίως στο χώρο της μελοποιημένης ποίησης του.
Λαϊκός ποιητής με άνω των δεκατεσσάρων συλλογών στην εργογραφία του, θεατρικός συγγραφέας και συγγραφέας παιδικών βιβλίων ο Αντώνης Π., κατοικεί μόνιμα στο Κίτι της Κύπρου και δίνει μάχη με τη ροή της σύγχρονης πραγματικότητας που θέλει τους ανθρώπους μια άμορφη μάζα ομιλούσα …την Αγγλική. Ο συγγραφέας μας επιμένει να μιλάει την Κυπριακή, τη γλώσσα των προγόνων του…
Κύπρος θαλασσοφίλητη της Αφροδίτης γέννα,
πο’ζησες χρόνια δύσκολα, σκληρά, βασανισμένα,
Ερέξαν που το χώμαν σου κατακτητές σιηλιάες;
Εγγλέζοι , Φράγκοι, Ενετοί, Τούρτζοι τζιαι Αραπάες.
Εστάθηκες αλύγιστη τζι άντεξες για αιώνες
τζι εν σ’ αλλάξεν κανένας τους με πίστην , με κανόνες.
Μα το εβδομήντα τέσσερα, Κύπρος μας λατρεμένη,
την εποχήν που αρκίνεψες να’σαι ευτυχισμένη,
ήρτεν η μαύρη εισβολή η τρισκαταραμένη,
που σε κρατά χρόνια πολλά στα δύο μοιρασμένη.
Απόσπασμα από το ποίημα της συλλογής ‘Κύπρος μας λατρεμένη’.
Χειμαρώδης λαϊκή δημοτική ποίηση που σε τίποτα δεν έχει να ζηλέψει την λαϊκή παραδοσιακή ποίηση των προηγούμενων αιώνων. Τελικά, η ζωντάνια της Κυπριακής διαλέκτου -όπως βλέπουμε και στο απόσπασμα-, δίνει μια μουσικότητα στο ποίημα και συγκινεί βαθιά γιατί δείχνει την διαχρονικότητα της μέσα στους αιώνες κόντρα στις θέσεις των διεθνιστών που καταβάλουν κάθε προσπάθεια ισοπέδωσης γλώσσας και ιστορίας των λαών.
Το έργο λοιπόν, του Αντώνη Γαβριήλ Παπά ανεκτίμητο. Το να συντηρείς τη γλώσσα σου μέσα από ποίηση μύθους και τραγούδια και τη γλώσσα και τη ιστορία του τόπου σου δεν μπορεί να το κάνει ο καθένας και μάλιστα με επιτυχία.
Στο βιβλίο μία ευχάριστη νότα , ένα κεφάλαιο με μύθουςς για την Κύπρο. Χότζες, Τούρκοι , ντόπιοι όλα γεγονότα παλιών εποχών που όμως υπήρξαν αληθινά και μέσα από αυτά και την θαυμάσια αφήγηση του συγγραφέα μαθαίνει ο αναγνώστης τα ήθη κι έθιμα της Κύπρου τους προηγούμενους αιώνες.
Άριστη αφηγηματική ικανότητα και άριστη γνώση της τεχνικής της παραδοσιακής δημώδους ποιήσεως από τον συγγραφέα μας ο οποίος με κοινωνική οξυδέρκεια ευαισθησία, αγάπη για την αγαπημένη του πατρίδα την Κύπρο και τους ανθρώπους της σε αυτή του τη συλλογή ασχολείται με ποικίλα θέματα από θεολογικά, θέματα σύγχρονης οικογένειας, πατριωτικά, ανθώπινου πόνου.
Πάντα θα μένεις ζωντανή να φέγγεις στους αιώνες,
όσον κι αν προσπαθήσουνε ν’αλλάξουν τους κανόνες.
Όχι αυτούς τους στίχους ο ποιητής δεν τους έγραψε για την Κύπρο αλλά για την ..Ελλάδα. (Κράτα Ελλάδα μας γερά ο τίτλος του ποιήματος).
Στη συλλογή υπάρχουν και ποιήματα-ιστορίες σε θεατρική μορφή.
Η αξία της Λαογραφίας ,επιστήμη που υπηρετεί και συντηρεί ήθη κι έθιμα τεράστια. Λαογραφίας πλούτος κι οι μύθοι όπως και πολλά από τα ποιήματα της συλλογής.
Κάτι επίκαιρο των ημερών:
Κάλαντα τζιαί Φώτα.
Ήρταν τζιαί φέτη τζι ηβρα μας τζιαί κάλαντα τζιαί φώτα.
Ελάτε να γιορτάσουμεν όμορφα όπως πρώτα.
Τα έθιμα τούντης γιορτής να σας τα τραγουδήσω
τζιαί στες νεότερες γενιές να τα ξαναθυμήσω… (απόσπασμα).
Το βιβλίο συμπληρώνουν όμορφα ασπρόμαυρα σκίτσα και συνοδεύεται από c.d με μελοποιημένους στίχους της συλλογής.
Έκδοση POWER/Τ.Θ.24989/ 1306 Λευκωσία/ Κύπρος. Τηλ: 357-22765999 & 357-99475407.
Ευχαριστώ τον εκλεκτό συγγραφέα Αντώνη Γαβριήλ Παπά για την τιμή που μου έκανε κριτικής στην συλλογή του.
Για την diafaneia.eu
Τασσώ Γαΐλα
Αρθρογράφος-Ερευνήτρια.
