Η Ιστορία του Φερετζέ. Ο Φερετζές της Τουρκάλας (Η ιστορία του φερετζέ μέσα από ένα  παλιό άγνωστο παραμύθι…).

Γράφει η Τασσώ Γαΐλα.

Φερετζές, κομμάτι της θρησκευτικής ή πολιτιστικής κουλτούρας μουσουλμανικών λαών, όπως και η μπούρκα και το μαντήλι, μόνο που το μαντήλι…

Μαντήλια… Θυμάστε; Το Μαγικό μαντήλι  ‘κρήδεμνον’  θα δώσει στον Οδυσσέα  η θεότητα των κυμάτων η Λευκοθέα για να σωθεί από την τρικυμία  και την οργή του Δία και να βρει επιτέλους το δρόμο για το νησί των Φαιάκων.

Από τα βάθη των αιώνων λοιπόν, γνωστό στον Ελληνισμό το μαντήλι, εμείς περνάμε τώρα στο κυρίως θέμα του άρθρου μας και…

Φερετζές: ιστορία προέλευσης του…

Γιατί οι μουσουλμάνες αιώνες τώρα κρύβουν πίσω από ένα πανί το πρόσωπό τους; Η απάντηση στο παραμύθι που ακολουθεί …

Ο Φερετζές της Τουρκάλας

(Ανατολικό διήγημα του Ραούλ Ζεναλά από το περιοδικό Θεατής/ έτος:1925, διασκευή).

Τα παλιά χρόνια και στην κοσμοπολίτικη και πλημυρισμένη πάντοτε από μουσικούς ήχους, στην Βαγδάτη, ζούσε μια πανέμορφη Τουρκάλα η Καΐρα κόρη πλούσιου εμπόρου. Και όσο μελαχρινές ήτανε όλες οι άλλες ανατολίτισσες τόσο άσπρη και ξανθιά ήτανε η Καΐρα με γαλανά μάτια. Μα όσο όμορφη κι’ αν ήταν κανείς δεν πήγαινε να τη ζητήσει σε γάμο κι αυτό γιατί τους άντρες που ήτανε γύρω της τους συγκρατούσε ο φόβος με τη σκέψη πως η Καΐρα που ήταν χαρά για τα μάτια παντρεμένη θα γινότανε κίνδυνος!

Ζηλιάρηδες οι Ανατολίτες πιστεύανε πως ήτανε μεγάλη ευθύνη νάχουν σύζυγο ένα θησαυρό που τον ποθούν κι’ άλλοι. Η Καΐρα με τη σπάνια ομορφιά της γεννούσε τόσους πόθους και τόσες επιθυμίες, ώστε κανένας δεν ήθελε να εκτεθεί στον κίνδυνο να την χάσει και να υποφέρει, χωρίς να υπολογίζομε και το ρεζιλίκι…

Ξαφνικά, μια μέρα γύρισε από μακρινό ταξίδι ο γιός του Χαλίφη που δεν δίστασε και μόλις είδε την Καΐρα και την ερωτεύθηκε, πήγε στον έμπορα πατέρα της και τη ζήτησε σε γάμο. Νέος, ωραίος ο Ομάρ, ο γιός του Χαλίφη, ήτανε και στα όπλα επιδέξιος και πρώτος καβαλάρης. Κάτω από το κόκκινο καφτάνι του και το χρυσομετάξινο τουρμπάνι του, είχε μεγαλοπρεπέστατο παρουσιαστικό, μαύρα μάτια και μελαχρινό πρόσωπο. ¨Όταν ζήτησε την Καΐρα  όλοι οι κάτοικοι της Βαγδάτης μαζευτήκανε έξω από το μεγάλο τζαμί του Προφήτη με το λευκό θόλο που φαινότανε να αγγίζει τον ουρανό και σχολιάζανε το μεγάλο γεγονός του γάμου του Ομάρ και της Καΐρα.Γάμος που τελικά έγινε στο μεγάλο παλάτι του Χαλίφη και κράτησε 8 ολόκληρες μέρες. Χαρές και πανηγύρια που κράτησαν λίγο για την πανέμορφη Καΐρα που όσο ήταν ανύπαντρη οι νέοι κρατιόταν μακριά της μα τώρα δεν την άφηναν σε ησυχία, λουλούδια, ραβασάκια, στολίδια, οι ερωτευμένοι νέοι τρέχανε ξοπίσω από την Καΐρα χωρίς να φοβούνται τον Ομάρ και τον Χαλίφη πατέρα του.

Η Καΐρα ερωτευμένη και πιστή στον Ομάρ θα πέσει σε βαθιά μελαγχολία και ο Ομάρ τρελός από την αγωνία του μη την χάσει, βάζει γύρω της πιστούς υπηρέτες, ευνούχους, να τη φυλάνε και να διώχνουν τους ερωτοχτυπημένους επίδοξους εραστές της Καΐρα. Όλα μάταια, αυτοί συνεχίζουν με χίλιους τρόπους να ενοχλούν την Καΐρα που αδυνατισμένη από το αδιάκοπο κυνηγητό, και στενοχωρημένη που για όλη αυτή τη φασαρία αφορμή ήτανε η ίδια, θα πέσει βαριά άρρωστη σε βαθύτερη από πριν μελαγχολία. Ο Ομάρ, δεν  ξέρει τι να κάνει για να σώσει την αγαπημένη του Καΐρα και απελπισμένος τρέχει στον πατέρα του τον Χαλίφη, Κύριο παντοδύναμο του Ισλάμ, πέφτει στα πόδια του, του εξιστορεί όλα τα γεγονότα και ζητά τη συμβουλή του.

Ο Χαλίφης αφού σκέφτηκε πολύ ώρα, έλαβε την απόφασή του: έβγαλε ένα φιρμάνι και διέταξε όλες οι γυναίκες του Βασιλείου να σκεπάσουνε το πρόσωπό τους. Έτσι, κανείς δεν έβλεπε πια την ωραία Καΐρα και οι ερωτευμένοι νέοι μάταια για καιρό την αναζητούσαν χωρίς να μπορούν να την εντοπίσουν κάτω από το φερετζέ και κάποτε σταμάτησαν την αναζήτηση και παραιτηθήκανε από τα όνειρά τους.

Και, έτσι, από εκείνη τη στιγμή, οι γυναίκες της Βαγδάτης και όλης της Ανατολής σκεπάσανε το πρόσωπό τους με φερετζέ και δεν τον έβγαλαν πια ποτέ!!!

Η ρομαντική εκδοχή της καταγωγής του Φερετζέ…

Μαντίλα, μπούρκα, φερετζές, μύθοι και πραγματικότητα…

Φωτό: Θεόδωρος Ράλλης(1852-1909),διάσημος Χιώτης οριενταλιστής ζωγράφος: ‘Η γυναίκα με το πέπλο’/ελαιογραφία σε δέρμα/συλλογή Alfa Bank.

Πηγή παραμυθιού: περιοδικό Θεατής/ έτος:1925.

προσαρμογή

Τασσώ  Γαΐλα

Αρθρογράφος

Ερευνήτρια Ελληνικής λογοτεχνίας.

 

 

Σχετικές δημοσιεύσεις

Αφήστε ένα σχόλιο

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.